Professional
New member
ALMANYA, 2. Dünya Savaşı’ndan daha sonra oluşan iş gücü açığını kapatmak hedefiyle 1955’te İtalya, 1960’da Yunanistan ve İspanya ile muahedeler yaparak buralardan kendi endüstrisine emekçi çekti. Tarihler 30 Ekim 1961’i gösterdiğinde ise emekçi göçü için sıra Türkiye’ye gelmişti. Karşılıklı imzalar atıldı ve yıllar uzunluğu sürecek bir seyahat başladı. O gün konuk olarak Almanya’ya gidenler artık ülkenin bir modülü haline geldi. Türkiye ile Almanya içindeki İş Gücü Anlaşması’nın 60. yılı kutlanırken artık birinci gelenlerin torunları burada mesken sahibi pozisyonunda.
20 YILLIK KAHVEHANE
Her hafta farklı bir mesleğin mesaisine konuk olduğumuz İşin Peşinde köşesi için biz de bu hafta Almanya’dayız. Ren ırmağının iki yakasına yayılan Bonn kentinin Bad Godesberg bölgesinde 20 yıldır kahvehane işleten Mithat Demir’in yanındayız. Demir, 1979’da Almanya’ya birinci adımını atmış. 1983’te memleketi Konya’ya geri dönse de iki yıl daha sonra Almanya yolları tekrar açılmış onun için. senelerca bir otomotiv fabrikasında emekçi olarak çalışmış. Burada çalışırken 2001 yılında Bad Godesberg’teki bu kahvehaneyi de açmış. Fabrika 2007’de el değiştirince personellerin çıkışları verilmiş. Mithat Demir ise o tarihten daha sonra tüm gücünü bu kahvehaneye vermiş.
ESKİ TADI KALMAMIŞ
Kahvehane külçeşidinin Almanya’da hala devam ettiğini fakat eski hareketli günlerin olmadığını söyleyen Demir, “bu biçimde günde 100-200 kazanıyorsam artık bu yarıya düştü. 2000’li yılların başında Almanya’da para kazanmak daha kolaydı. Mark’tan Euro’ya dönünce emekçiler için paranın bedeli biraz da olsa azaldı. Bir de o periyotlarda iki iş yapacak gücümüz vardı. Buradaki çalışanların birden fazla fabrikadan daha sonra 2-3 saatlik ek işler de yapardı. Tabi artık muhakkak bir saatten çok çalışmak yasak. Herkes kendi işinde. Fakat bir standart var. Kar da masraf de belli” diyor.
HER MİLLETTEN MÜŞTERİ
Biraz sohbetten daha sonra Demir’in mesaisi hareketlenmeye başlıyor. Akşam hava kararmaya başlarken kahvehanenin kapısından girenlerin sayısı artıyor. Evvel Türkler daha sonra Faslılar, Tunuslular, Iraklılar gelmeye başlıyor. Oyun masaları kuruluyor, çay servisi başlıyor. İçerde 4-5 milletten insan olsa da Türkçe konuşuyorlar. Kimi fabrikadaki arkadaşlarından kimi Türk işvereninden kimi de kahvehanede az da olsa öğrenmiş Türkçe konuşmayı…
KAPANMA ARTIRIMI GELDİ
Demir ile birlikte çay ocağının başına geçip bardakları dolduruyoruz. Ben o sırada çayın fiyatına takılıyorum. Çay 1 Euro; öteki tüm içecekler 1.5 Euro… Pandemidilk evvel çay üzere başka içecekler de 1 Euro’dan satılıyormuş. Fakat 15 ay kapanmadan daha sonra maliyetleri karşılamak hedefiyle işletmeler birtakım kalemlerde artırım yapmış.
İKTİSAT VE FUTBOL
Burada herkes bu fiyat artışından şikayetçi hatta kimileri yüzde 4-5’lik enflasyondan yakınıyor, Türkiye’de fiyat artışının daha az olduğunu tez ediyor. Ben de o sırada Türkiye’de enflasyonun yüzde 20 olduğunu hatta artırımların bunun hayli üstünde gerçekleştiğini, ayrıyeten alım gücünün de kur yüzünden süratle düştüğünü hatırlatıyorum. Kimisi ikna olsa da kimileri ile pahalılık konusunda anlaşamıyoruz. Burada da gündem iktisatta sıkışıyor. Lakin tam o sırada içerden gelen gol sesi mevzuyu dağıtıyor. İkinci mevzu başlığımız Fenerbahçe ve peş peşe gelen yenilgiler oluyor.
TANSİYON YÜKSELİYOR
Çay servisine devam ederken Demir’e işin güç kısımlarını da soruyorum. Hiç düşünmeden “bu yüksek ses” diyor. kimi vakit oyun esnasında sesler epeyce yükseliyor.Demir’e bakılırsa işin en hoş tarafı ise birebir masada değişik milletlerden beşerlerle buluşmak.
NE KADAR KAZANIYORLAR?
MİTHAT Demir, Almanya’da yaptığı bu iş için net bir kar telaffuzunun sıkıntı olduğunu tabir ediyor. hasılatlar günlük olarak değişiyor. Aylık 1400 Euro kira ve elektrik masrafı, 800 Euro da materyal ve başka sarfiyatlar var. Ona göre 1000 Euro da kalabiliyor daha fazlası da.
HESAPLAR YENİDEN YANCILARA ÇALIŞIYOR
BİR kahvehane klasiği olan yancılık burada da devam ediyor. Bir Türk masasının yansıcı bir Tunuslu olabiliyor. Şayet bir masanın 3-4 yancısı olursa Mithat Demir müdahale ediyor ve onlara yeni masa açıyor. Çünkü bir masanın hesabının katlanması kimse için yeterli değil. Demir, bir masadan ortalama 10-15 Euro hesap çıktığını kalabalık günlerde bunun 40-50 Euro’yu gördüğünü aktarıyor. Tatil günlerinde olağanda gece yarısı kapanan kahvehane sabaha karşı kapanıyor. Hesap o yüzden yüksek gelebiliyor.
BİR FINDIKLI KOLA KLASİĞİ
BEN çocukken bir büyüğümün yanına kahvehaneye gitsem hatta kapının önünden geçsem bile ya oralet ya da fındıklı kola ikram edilirdi. Burda da en özel içecek hala fındıklı kola. Masalarda oyun sırasında keyiflenenler çabucak fındıklı kola sipariş ediyor.
AŞISIZLAR GİREMEZ!
BU ortada Almanya’da birçok yere aşı olmayanlar giremiyor. Kahvehaneler de bu kurala dahil. Kapının girişinde bir ihtar var. Ayrıyeten Mithat Demir de yeni gelenlere aşı olup olmadığını soruyor.
20 YILLIK KAHVEHANE
Her hafta farklı bir mesleğin mesaisine konuk olduğumuz İşin Peşinde köşesi için biz de bu hafta Almanya’dayız. Ren ırmağının iki yakasına yayılan Bonn kentinin Bad Godesberg bölgesinde 20 yıldır kahvehane işleten Mithat Demir’in yanındayız. Demir, 1979’da Almanya’ya birinci adımını atmış. 1983’te memleketi Konya’ya geri dönse de iki yıl daha sonra Almanya yolları tekrar açılmış onun için. senelerca bir otomotiv fabrikasında emekçi olarak çalışmış. Burada çalışırken 2001 yılında Bad Godesberg’teki bu kahvehaneyi de açmış. Fabrika 2007’de el değiştirince personellerin çıkışları verilmiş. Mithat Demir ise o tarihten daha sonra tüm gücünü bu kahvehaneye vermiş.
ESKİ TADI KALMAMIŞ
Kahvehane külçeşidinin Almanya’da hala devam ettiğini fakat eski hareketli günlerin olmadığını söyleyen Demir, “bu biçimde günde 100-200 kazanıyorsam artık bu yarıya düştü. 2000’li yılların başında Almanya’da para kazanmak daha kolaydı. Mark’tan Euro’ya dönünce emekçiler için paranın bedeli biraz da olsa azaldı. Bir de o periyotlarda iki iş yapacak gücümüz vardı. Buradaki çalışanların birden fazla fabrikadan daha sonra 2-3 saatlik ek işler de yapardı. Tabi artık muhakkak bir saatten çok çalışmak yasak. Herkes kendi işinde. Fakat bir standart var. Kar da masraf de belli” diyor.
HER MİLLETTEN MÜŞTERİ
Biraz sohbetten daha sonra Demir’in mesaisi hareketlenmeye başlıyor. Akşam hava kararmaya başlarken kahvehanenin kapısından girenlerin sayısı artıyor. Evvel Türkler daha sonra Faslılar, Tunuslular, Iraklılar gelmeye başlıyor. Oyun masaları kuruluyor, çay servisi başlıyor. İçerde 4-5 milletten insan olsa da Türkçe konuşuyorlar. Kimi fabrikadaki arkadaşlarından kimi Türk işvereninden kimi de kahvehanede az da olsa öğrenmiş Türkçe konuşmayı…
KAPANMA ARTIRIMI GELDİ
Demir ile birlikte çay ocağının başına geçip bardakları dolduruyoruz. Ben o sırada çayın fiyatına takılıyorum. Çay 1 Euro; öteki tüm içecekler 1.5 Euro… Pandemidilk evvel çay üzere başka içecekler de 1 Euro’dan satılıyormuş. Fakat 15 ay kapanmadan daha sonra maliyetleri karşılamak hedefiyle işletmeler birtakım kalemlerde artırım yapmış.
İKTİSAT VE FUTBOL
Burada herkes bu fiyat artışından şikayetçi hatta kimileri yüzde 4-5’lik enflasyondan yakınıyor, Türkiye’de fiyat artışının daha az olduğunu tez ediyor. Ben de o sırada Türkiye’de enflasyonun yüzde 20 olduğunu hatta artırımların bunun hayli üstünde gerçekleştiğini, ayrıyeten alım gücünün de kur yüzünden süratle düştüğünü hatırlatıyorum. Kimisi ikna olsa da kimileri ile pahalılık konusunda anlaşamıyoruz. Burada da gündem iktisatta sıkışıyor. Lakin tam o sırada içerden gelen gol sesi mevzuyu dağıtıyor. İkinci mevzu başlığımız Fenerbahçe ve peş peşe gelen yenilgiler oluyor.
TANSİYON YÜKSELİYOR
Çay servisine devam ederken Demir’e işin güç kısımlarını da soruyorum. Hiç düşünmeden “bu yüksek ses” diyor. kimi vakit oyun esnasında sesler epeyce yükseliyor.Demir’e bakılırsa işin en hoş tarafı ise birebir masada değişik milletlerden beşerlerle buluşmak.
NE KADAR KAZANIYORLAR?
MİTHAT Demir, Almanya’da yaptığı bu iş için net bir kar telaffuzunun sıkıntı olduğunu tabir ediyor. hasılatlar günlük olarak değişiyor. Aylık 1400 Euro kira ve elektrik masrafı, 800 Euro da materyal ve başka sarfiyatlar var. Ona göre 1000 Euro da kalabiliyor daha fazlası da.
HESAPLAR YENİDEN YANCILARA ÇALIŞIYOR
BİR kahvehane klasiği olan yancılık burada da devam ediyor. Bir Türk masasının yansıcı bir Tunuslu olabiliyor. Şayet bir masanın 3-4 yancısı olursa Mithat Demir müdahale ediyor ve onlara yeni masa açıyor. Çünkü bir masanın hesabının katlanması kimse için yeterli değil. Demir, bir masadan ortalama 10-15 Euro hesap çıktığını kalabalık günlerde bunun 40-50 Euro’yu gördüğünü aktarıyor. Tatil günlerinde olağanda gece yarısı kapanan kahvehane sabaha karşı kapanıyor. Hesap o yüzden yüksek gelebiliyor.
BİR FINDIKLI KOLA KLASİĞİ
BEN çocukken bir büyüğümün yanına kahvehaneye gitsem hatta kapının önünden geçsem bile ya oralet ya da fındıklı kola ikram edilirdi. Burda da en özel içecek hala fındıklı kola. Masalarda oyun sırasında keyiflenenler çabucak fındıklı kola sipariş ediyor.
AŞISIZLAR GİREMEZ!
BU ortada Almanya’da birçok yere aşı olmayanlar giremiyor. Kahvehaneler de bu kurala dahil. Kapının girişinde bir ihtar var. Ayrıyeten Mithat Demir de yeni gelenlere aşı olup olmadığını soruyor.