Professional
New member
İktisat idaresinin aldığı yanlış kararlar liraya değerliye patladı. Son birkaç yıldır bilhassa kurdaki sert artış hem piyasaları tıpkı vakitte enflasyonu derinden etkiliyor. Geçen ay 9.85 düzeyine kadar çıkan kur, artan faizle bu atılıma geldi.
Bilhassa en son Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın gösterge faiz oranlarını düşürmesine kesin gözüyle bakılıyordu ancak, kimse 200 baz puanlık düşüşü beklemiyordu. Bu indirim herkes için sürpriz oldu. Evvelki ayda da yapılan faiz indirimiyle birlikte esasen kırılgan TL’deki kayıp hızlanmıştı. Faiz sonucu öncesi 9.28 düzeyinde süreç bakılırsan dolar/TL kuru 9.40’ın üzerine çıkmıştı.
10.80 düzeyinden süreç goren Euro/Türk Lirası kuru ise 11’in üzerini gördü. Arkasında yapılan telaffuzlar ve paylaşımlar daha sonrasında kurdaki sert yükseliş hızlandı. Nisan ayında başkanlığa atanan Şahap Kavcıoğlu idaresinde merkez bankası birinci faiz indirimini eylül ayında yapmıştı. Kavcıoğlu’nun telaffuz değişikliğine gitmesinin akabinde faiz indirimine gidilmesine kesin gözüyle bakılıyordu. Bu atılımların akabinde kurdaki 9.85’lik tepe de kaçınılmaz oldu.
Öte yandan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına göre; aylık gerçek getirisi en yüksek olan yatırım aracı, yüzde 4,71’lik oranla doları oldu. Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS), yatırımcısına yüzde 5,74 oranında kaybettirdi. TÜİK, Ekim 2021 devrine ilişkin finansal yatırım araçlarının gerçek getiri oranlarını deklare etti.
Buna bakılırsa; en yüksek aylık gerçek getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 1,87, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 4,71 oranlarıyla Amerikan dolarında oldu. Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından külçe altın yüzde 1,54 ve euro yüzde 0,39 oranlarında yatırımcısına kazandırırken mevduat faizi (brüt) yüzde 3,86, BIST 100 endeksi yüzde 4,39 ve Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) yüzde 5,74 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde ise külçe altın yüzde 4,37 ve euro yüzde 3,18 oranlarında yatırımcısına kazandırırken mevduat faizi (brüt) yüzde 1,18, BIST 100 endeksi yüzde 1,73 ve DİBS yüzde 3,12 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.
EN YÜKSEK GERÇEK GETİRİ BİST ENDEKSİNDE
Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde BIST 100 endeksi, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 2,36 oranında yatırımcısına en yüksek gerçek getiriyi sağlayan yatırım aracı olurken Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 16,12 oranında yatırımcısına kaybettirdi. Yıllık değerlendirmede Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Amerikan doları yüzde 20,70, euro yüzde 21,87, mevduat faizi (brüt) yüzde 24,17, külçe altın yüzde 26,07 ve DİBS yüzde 28,03 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde ise Amerikan doları yüzde 3,22, euro yüzde 4,65, mevduat faizi (brüt) yüzde 7,46, külçe altın yüzde 9,78 ve DİBS yüzde 12,17 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.
TL’DEKİ KAYIP YOKSULLUĞU ARTTIRDI
Bloomberg’de yayınlanan habere nazaran, Türkiye’de gelir dağılımının süratle bozulduğuna dikkat çekildi. En az gelir elde eden yüzde 20’lik kısmın ulusal gelirden aldığı hisse geçen yıl yüzde 0,3 azalarak yüzde 5,9’a indi. en çok kazanan yüzde 20’lik bölümün hissesi ise yüzde 1,2 atarak yüzde 47,5’e çıktı. Gelir dağılımındaki adaleti ölçen Gini katsayısı da 2014’ten daha sonra bozularak 0,4’ün üzerine çıktı. Tahlilde Türk Lirası’ndaki bedel kaybının ihracatçıların ve emlak zenginlerinin servetlerinin daha da büyümesine yol açtığı, buna karşılık besin enflasyonu ve kiralardaki sert artışların fakirlerin durumunu daha da zorlaştırdığı vurgulandı.
HİSSEDİLEN ENFLASYON YÜZDE 20’Den çok
Aksoy Araştırma tarafınca haftalık olarak hazırlanan Türkiye Monitörü araştırmasının 44’üncü hafta neticelerinda çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı. Araştırmada iştirakçilere eser satın alırken hissettikleri enflasyon oranı soruldu. İştirakçilerin yüzde 92,7’si eser satın alırken hissedilen enflasyonun yüzde 20’den daha fazla olduğunu belirtti. bununla birlikte iştirakçilere eser satın alırken hissettikleri enflasyon oranı soruldu. İştirakçilerin yüzde 35,1’i enflasyonu yüzde 80-100 olarak hissettiğini belirtti.
‘YUKARI TARAFLI HAREKET GÜÇLENDİ’
Ekonomistlerde dolar/TL tarafıyla ilgili haftanın birinci süreç gününde tahlillerini paylaştı. Anadolu Yatırım teknik tahlilinde “Dolar/TL kuru evvelki süreçlerde olumlu tarafta seyretti. Kurda 9.60 üzerinde kalıcılık sağlanmasıyla üst istikametli hareket bir daha güç kazanmış görünüyor. Kurda üst tarafta 9.80 kısa direnç noktası olarak izlenmelidir. Hareketin devamında ise yeni tepe bakılırsabiliriz. Muhtemel satışlarda ise 9.65 altında hareketin başlaması halinde ise 9.60 – 9.55 aralığına kadar geri çekilme yaşanabilir” paylaşımı yapıldı. İnfo Yatırım tahlilinde ise “İçerisinde bulunduğumuz haftaya 9.57 düzeylerinde başlangıç yapan dolar/TL paritesi haftanın son süreç gününe 9.67 düzeylerinde başlangıç yaptı. Hafta içerisinde yurtarasından gelen enflasyon verisi izlenmiş ve açıklamaya bakılırsa tüketici fiyat endeksi evvelki yılın birebir periyoduna bakılırsa yüzde 19,89 arttı. Aylık bazda bakıldığında ise artış yüzde 2,39 olarak kaydedildi. Dolar/TL paritesini teknik olarak inceleyecek olursak üst taraflı hareketlenmelerde sırasıyla 9.75131ve 9.85049 düzeyleri direnç noktaları olarak takip edilebilir. Gevşeme hareketlerinde ise sırasıyla 9.64129 – 9.55128 – 9.42230 düzeyleri takviye noktaları olarak takip edilebilir” denildi.
Bilhassa en son Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın gösterge faiz oranlarını düşürmesine kesin gözüyle bakılıyordu ancak, kimse 200 baz puanlık düşüşü beklemiyordu. Bu indirim herkes için sürpriz oldu. Evvelki ayda da yapılan faiz indirimiyle birlikte esasen kırılgan TL’deki kayıp hızlanmıştı. Faiz sonucu öncesi 9.28 düzeyinde süreç bakılırsan dolar/TL kuru 9.40’ın üzerine çıkmıştı.
10.80 düzeyinden süreç goren Euro/Türk Lirası kuru ise 11’in üzerini gördü. Arkasında yapılan telaffuzlar ve paylaşımlar daha sonrasında kurdaki sert yükseliş hızlandı. Nisan ayında başkanlığa atanan Şahap Kavcıoğlu idaresinde merkez bankası birinci faiz indirimini eylül ayında yapmıştı. Kavcıoğlu’nun telaffuz değişikliğine gitmesinin akabinde faiz indirimine gidilmesine kesin gözüyle bakılıyordu. Bu atılımların akabinde kurdaki 9.85’lik tepe de kaçınılmaz oldu.
Öte yandan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına göre; aylık gerçek getirisi en yüksek olan yatırım aracı, yüzde 4,71’lik oranla doları oldu. Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS), yatırımcısına yüzde 5,74 oranında kaybettirdi. TÜİK, Ekim 2021 devrine ilişkin finansal yatırım araçlarının gerçek getiri oranlarını deklare etti.
Buna bakılırsa; en yüksek aylık gerçek getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 1,87, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 4,71 oranlarıyla Amerikan dolarında oldu. Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından külçe altın yüzde 1,54 ve euro yüzde 0,39 oranlarında yatırımcısına kazandırırken mevduat faizi (brüt) yüzde 3,86, BIST 100 endeksi yüzde 4,39 ve Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) yüzde 5,74 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde ise külçe altın yüzde 4,37 ve euro yüzde 3,18 oranlarında yatırımcısına kazandırırken mevduat faizi (brüt) yüzde 1,18, BIST 100 endeksi yüzde 1,73 ve DİBS yüzde 3,12 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.
EN YÜKSEK GERÇEK GETİRİ BİST ENDEKSİNDE
Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde BIST 100 endeksi, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 2,36 oranında yatırımcısına en yüksek gerçek getiriyi sağlayan yatırım aracı olurken Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 16,12 oranında yatırımcısına kaybettirdi. Yıllık değerlendirmede Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Amerikan doları yüzde 20,70, euro yüzde 21,87, mevduat faizi (brüt) yüzde 24,17, külçe altın yüzde 26,07 ve DİBS yüzde 28,03 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde ise Amerikan doları yüzde 3,22, euro yüzde 4,65, mevduat faizi (brüt) yüzde 7,46, külçe altın yüzde 9,78 ve DİBS yüzde 12,17 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.
TL’DEKİ KAYIP YOKSULLUĞU ARTTIRDI
Bloomberg’de yayınlanan habere nazaran, Türkiye’de gelir dağılımının süratle bozulduğuna dikkat çekildi. En az gelir elde eden yüzde 20’lik kısmın ulusal gelirden aldığı hisse geçen yıl yüzde 0,3 azalarak yüzde 5,9’a indi. en çok kazanan yüzde 20’lik bölümün hissesi ise yüzde 1,2 atarak yüzde 47,5’e çıktı. Gelir dağılımındaki adaleti ölçen Gini katsayısı da 2014’ten daha sonra bozularak 0,4’ün üzerine çıktı. Tahlilde Türk Lirası’ndaki bedel kaybının ihracatçıların ve emlak zenginlerinin servetlerinin daha da büyümesine yol açtığı, buna karşılık besin enflasyonu ve kiralardaki sert artışların fakirlerin durumunu daha da zorlaştırdığı vurgulandı.
HİSSEDİLEN ENFLASYON YÜZDE 20’Den çok
Aksoy Araştırma tarafınca haftalık olarak hazırlanan Türkiye Monitörü araştırmasının 44’üncü hafta neticelerinda çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı. Araştırmada iştirakçilere eser satın alırken hissettikleri enflasyon oranı soruldu. İştirakçilerin yüzde 92,7’si eser satın alırken hissedilen enflasyonun yüzde 20’den daha fazla olduğunu belirtti. bununla birlikte iştirakçilere eser satın alırken hissettikleri enflasyon oranı soruldu. İştirakçilerin yüzde 35,1’i enflasyonu yüzde 80-100 olarak hissettiğini belirtti.
‘YUKARI TARAFLI HAREKET GÜÇLENDİ’
Ekonomistlerde dolar/TL tarafıyla ilgili haftanın birinci süreç gününde tahlillerini paylaştı. Anadolu Yatırım teknik tahlilinde “Dolar/TL kuru evvelki süreçlerde olumlu tarafta seyretti. Kurda 9.60 üzerinde kalıcılık sağlanmasıyla üst istikametli hareket bir daha güç kazanmış görünüyor. Kurda üst tarafta 9.80 kısa direnç noktası olarak izlenmelidir. Hareketin devamında ise yeni tepe bakılırsabiliriz. Muhtemel satışlarda ise 9.65 altında hareketin başlaması halinde ise 9.60 – 9.55 aralığına kadar geri çekilme yaşanabilir” paylaşımı yapıldı. İnfo Yatırım tahlilinde ise “İçerisinde bulunduğumuz haftaya 9.57 düzeylerinde başlangıç yapan dolar/TL paritesi haftanın son süreç gününe 9.67 düzeylerinde başlangıç yaptı. Hafta içerisinde yurtarasından gelen enflasyon verisi izlenmiş ve açıklamaya bakılırsa tüketici fiyat endeksi evvelki yılın birebir periyoduna bakılırsa yüzde 19,89 arttı. Aylık bazda bakıldığında ise artış yüzde 2,39 olarak kaydedildi. Dolar/TL paritesini teknik olarak inceleyecek olursak üst taraflı hareketlenmelerde sırasıyla 9.75131ve 9.85049 düzeyleri direnç noktaları olarak takip edilebilir. Gevşeme hareketlerinde ise sırasıyla 9.64129 – 9.55128 – 9.42230 düzeyleri takviye noktaları olarak takip edilebilir” denildi.