Bitkileri koruma amaçlıdırlar ancak sağlığımıza zarar verebilirler. Yakın zamanda yayınlanan bir rapor, giderek daha fazla tahıl ürününün pestisitlerle kirlendiğini gösteriyor.
Avrupa’daki tahıl ürünlerinin üçte biri pestisit kalıntılarıyla kirlenmiş durumda. Bu, güncel bir Foodwatch raporunun sonucudur. Tüketici örgütü şimdi Alman süpermarketlerine ekmek ve diğer tahıl ürünlerini pestisitsiz üretime dönüştürmeleri yönünde çağrıda bulunuyor.
Ekmek ve yulaf ezmesinde pestisit kalıntıları
Foodwatch, büyük Alman perakende zincirlerini sürdürülebilirlik vaatlerini yerine getirmemekle suçluyor. Bunun yerine sadece meyve ve sebzeye yönelik tedbirler var.
Foodwatch’tan Annemarie Botzki, “Rewe, Aldi & Co., pazarlama kampanyalarında çevrenin ve biyolojik çeşitliliğin korunmasını destekliyor” diye açıklıyor. “Süpermarketlerin sessiz kalma eğiliminde olduğu şey: Glifosat gibi tehlikeli pestisitler genellikle ekmek, yulaf ezmesi ve diğer tahıl ürünlerinin üretiminde kullanılıyor ve bu da çevre, iklim ve biyolojik çeşitlilik açısından ciddi sonuçlar doğuruyor.”
Foodwatch’a göre tahıl üretimi Almanya ve AB’de aşırı pestisit kullanımına önemli ölçüde katkıda bulunuyor. Yalnızca buğday ve arpa, Almanya’daki pestisit kullanımının yüzde 45’ini ve ülke genelinde ilaçlama yapılan alanın yüzde 60’ından fazlasını oluşturuyor.
Ancak pestisitlerin nasıl kullanılacağını düzenleyen kanunlar mevcut. Tüketici danışma merkezi, bu yasal gereklilikler kapsamında, geleneksel tarımdan elde edilen ürünlerde kalıntılara izin verildiğini açıklıyor. Çiftçi pestisit kullanıyorsa hasada kadar beklemek zorunda kalıyor. Kural olarak yasal sınır değerlere uyulmaktadır. Ayrıca pestisit kalıntılarıyla kirlenme de yıllardır azalıyor.
Süpermarketlere sıkı talep
Foodwatch hâlâ şunu talep ediyor: “Süpermarketler pazar güçlerini kullanmalı ve yalnızca pestisit içermeyen tahıl ürünleri satmalı; bu da Almanya’da pestisit kullanımını bir anda yarıya indirecektir” diyor Botzki. “Günlük ekmeğimiz pestisitsiz olsaydı, bu daha sürdürülebilir ve çevre dostu tarıma doğru dev bir adım olurdu.”
Süpermarket zincirleri sorunları fark etti ve buna uygun kampanyalar başlattı. Örneğin “Lidl Habitats”, “insanları tehdit altındaki biyolojik çeşitlilik konusunda duyarlı hale getirmeyi ve yabani arıların ve diğer faydalı böceklerin korunmasına katkıda bulunmayı” amaçlıyor. Rewe, çevre kuruluşlarıyla işbirliği yapıyor ve üretimi “biyolojik çeşitliliğin korunmasını destekleyen” ürünlere “Daha fazla biyolojik çeşitlilik” ifadesini ekleyerek “Pro Planet” etiketini basıyor.
Ancak ticaret yapan şirketlerin hiçbirinin tahıl ürünlerini de kapsayan bir biyoçeşitlilik stratejisi yok. İşte bu nedenle Foodwatch, perakendecilere 2025 yılına kadar yalnızca pestisit kullanılmadan üretilen tahıl ürünlerini satmaları çağrısında bulunan bir imza kampanyası başlattı.
Tahıl ürünlerinin üçte birinden fazlası pestisit içeriyor
Rapor için Foodwatch, Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi’nin (EFSA) tahıllar ve ekmek gibi tahıl ürünlerindeki pestisit kalıntılarına ilişkin verilerini analiz etti. Toplam 2.234 örneğin 837’si bir veya daha fazla pestisit içeriyor. Bu, test edilen tüm gıdaların üçte birinden (yüzde 37) fazlası. Un veya yulaf gevreği gibi işlenmiş ürünlerde özellikle yüksek düzeyde kalıntılar mevcuttu.
Rapora göre, kontamine numunelerde 65 farklı kimyasal pestisitin toplam 1.215 kalıntısı bulunuyor. Bunlardan 14 örnekteki yalnızca 18 kalıntı, maksimum kalıntı sınırlarını (MRL) aşıyor, ancak Foodwatch “ürünlerdeki çok sayıda farklı pestisitin (pestisit kokteyli) tüketiciler için sağlık riski oluşturduğu” konusunda uyarıyor.