‘İndirim değil artırım yaptılar’

Professional

New member
Son günlerde kurlarında yaşanan süratli düşüşün akabinde, tüketiciler market fiyatlarında da indirim beklemeye başladı. Lakin beklene indirimler çabucak hemen gerçekleşmedi. Türkiye Esnaf ve Sanatkar Federasyonu (TESK) Lideri Bendevi Palandöken ise indirim bir yana marketlerde yeni artırımların olduğunu sav etti. İktisatta ve dövizde yaşanan en ufak dalgalanmada, bunu mazeret ederek tüm eser kümelerinde artırım yapan marketlerin, artık döviz düşüşü devam ederken birebir suratı indirim yaparak göstermeleri davetinde bulunan Palandöken, “18 liradan 11 liraya kadar kuru düştü. Doğal olarak indirim beklerken, fiyatların birebir kalması bile artırım sayılırken, bir de peçeteden suya, zeytinden peynire şimdi tüm esere yani döviz ile ilgisi olan esere de olmayan esere de tekrar yüzde 15 ile yüzde 25 içinde yeni artırım yapılıyor. Bu durum kabul edilemez” dedi.

CEZALAR CAYDIRICI DEĞİL

Kimsenin vatandaş ve iktisat üzerinden fırsatçılık yapmasına müsaade edilmemesi gerektiğine dikkat çeken Palandöken, “Fahiş fiyata 4 katına çıkan cezalar da artık caydırıcılığını yitirdi. Zira o cezaları bile birkaç günlük ciro ile ödeyebiliyorlar. Enflasyonu arttırıp, piyasalardaki inancı azaltan bu fırsatçılar için gerekli tedbirler vakit kaybedilmeden alınmalı” dedi. Devletin zincirlerin akaryakıt mazeretini ortadan kaldırmak için indirime gitmesini isteyen Palandöken, kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Tedarikçi zincir marketlere sattığı fiyattan bakkala, tuhafiyeye, züccaciyeye, nalbura özetlemek gerekirse küçük esnafa vermiyor. On binlerce şubesi olan bu zincirler, döviz mazeretiyle günde 4 kez etiket değiştirirken, artık 4 gün oldu, fiyatları indirmedikleri üzere üstüne yeni artırımlar yapıyorlar. Ancak bütün sorun yeni Perakende Yasasının çıkmaması. 10 bin dükkanı olan adamla başa çıkmak mümkün değil. İstanbul’da da Hakkari’de de tıpkı anda istediği fiyatı uyguluyor. Bunlar tekelci zihniyet. Sokak ortalarına kadar girdikleri sürece meblağları tek tipleştirdiler. Bakkal kapandı, bunlardan 2 liralık helva alamazsın. Ya 250 gram ya bir kilo, yarım kilo alacaksın. Rekabet Kurulu’ndan yedikleri milyarlık cezaları vatandaştan çıkarmaya çalışıyorlar. Bunlar için bir an evvel yasal düzenleme çıkarılıp, özgür piyasa iktisadına geri dönülmeli.”

ESNAF REKABET EDEMİYOR

Marketlerin her hafta ortalarında anlaştığını ileri süren Palandöken, şunları söylemiş oldu: “O hafta biri giyside, öteki temizlikte, bir başkası tabak çanakta indirime giriyor. İndirimli tek bir eser için içeri giren vatandaş raftaki öbür eserlerden yumurta, bakliyat, yağın fiyatına bakmadan alıp çıkıyor, halbuki fiyatı yüzde 10, 20, 30 artık ne uygun gördüyse yükselmiş oluyor. Adam cuma günü televizyon satıyor, her bir şubeye birer tane alsa 10 bin, 3’er tane alsa 30 bin televizyon ediyor. 10’ar tane boya, çamaşır sepeti gönderse 100 bin kutu boya, 100 bin sepet oluyor. Hangi esnaf bu sayıyla rekabet edebilir. Ya da yağ, cam suyu, tabak çanak, çatal kaşık… Piyasada ufak aktör kalmayınca meblağların düşmesi mümkün değil. Tıpkı kişisel çiftçiliğin bitişi üzere; 10 bin ineği olan fiyatını düşürür mü düşürmez. 10 bin şubesi olan da düşürmüyor. Bu sisteme derhal son verilmeli. Beyaz eşya, züccayiye, bardak, kırtasiye, yeni yıl ikramı satamamalı.”