İbrahim Turhan’dan dövize endeksli mevduat yorumu: Kalan son çapa da..

Professional

New member
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün Beştepe’deki Bakanlar Toplantısı’nın akabinde deklare etti. Erdoğan, tasarruflarını değerlendirirken kurdaki yükselişten kaynaklanan korkularını gidermek isteyen vatandaşlara yeni bir finansal alternatif sunacaklarını belirterek, “Bundan daha sonra hiç bir vatandaşımızın ‘kur daha yüksek olacak’ diye mevduatını Türk lirasından dövize geçirmesine muhtaçlık kalmayacak.” dedi.

Erdoğan’ın deklare ettiğı yeni sistemi ‘dövize endeksli TL mevduat’ olarak tanımlayan Gelecek Partisi Kurucular Heyeti Üyesi ekonomist İbrahim Turhan, toplumsal medya hesabından değerlendirmede bulundu.


”Kurun bugünkü seviyesini temel alır ve enflasyona yakın bir artış olabileceğini var iseyarsak, sadece “faiz artırmadık” diyebilmek için son kalan çapa olan bütçe de feda edildi” diyen Turhan’ın açıklamaları şöyleki:

”Dün akşam Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaptığı duyuruyla gündeme gelen ve “dövize endeksli TL mevduat” diye tanımlanabilecek ve Hazine’nin ferdi mevduatlara bir cins döviz alım opsiyonunu ücretsiz vermesi ile misal tesire sahip yeni eser üzerinde kısa bir kıymetlendirme yapalım.

Öncelikle bu uygulamanın detaylarını çabucak hemen tam olarak bilmediğimizi anımsayalım.
Gece boyunca kamuoyuna yansıyan bilgiler daha sonra hudutlu.


Örneğin; bu uygulamanın vade ayrımı gözetmeksizin bütün mevduatlara motamot uygulanıp uygulanmayacağı üzere değerli detaylar çabucak hemen açıklanmadı.

Bu uyarıyı yaparak elimizdeki bilgiler ışığında özetlemek gerekirse DEM olarak anacağımız uygulamayı değerlendirelim.

‘HÜKÜMETİN GERÇEKLİĞİ KABUL ETMİŞ OLMASI ÖNEMLİ’

*Öncelikle şunu vurgulayalım; hükümetin bir müddetdir kur artışını önemsemezmiş manzarasından çıkıp gerçekliği kabul etmiş olması değerli bir kazanımdır.

*Önce YEM, akabinde TEM diye isimlendirilen modellerin, parası rezerv para olmayan Türkiye üzere bir ülkede uygulanmasının mümkün olmadığı kabul edilmiş ve DEM modeline geçilmiş oldu.
Hükümet, kurdaki istikrarı sağlayabilmek uğruna tezlerinin bir kısmından vazgeçti.


*DEM, bir müddetdir, TCMB’nin döviz müdahalelerine karşın artık neredeyse her gün yüzde 3-4 kur artışına yol açan spekülatif ferdi talebin önünün alınmasını sağlamada tesirli olacaktır. Bütün vade çeşitlerine eşit uygulanması durumunda, bireylerin dövize dönmesine gerek olmayacak.

*aynı vakitte; gerçekleşmiş olan maliyet artışları, yıllık kur artışının hâlâ yüksek olduğu, gerçek fiyat artışları, en kıymetlisi de TCMB’nin yüzde 14 ile önemli bir TL likidite vermeyi sürdüreceği göz önünde bulundurulduğunda enflasyonun önemli bir sorun olmayı sürdüreceği açık.


‘SON ÇAPA DA FEDA EDİLDİ’

*Kurun bugünkü seviyesini temel alır ve enflasyona yakın bir artış olabileceğini var iseyarsak, yalnızca “faiz artırmadık” diyebilmek için son kalan çapa olan bütçenin de feda edildiğini, kur artışının yol açabileceği potansiyel maliyetin bu biçimdece toplumsallaştırıldığını söyleyebiliriz.

*Bu durumda, bu biçimde bir yükü hiç bir biçimde içermeyen ve daha birkaç gün evvel Meclis’ten geçen bütçe ortadayken, kamu maliyesinde oluşacak ek yükün Türkiye’nin kredi notu üzerinde yaratabileceği etkiyi öngörmek sıkıntı. DEM’den yararlanabilecek potansiyel mevduat fiyatı 2 trilyon.

Biz bir daha de optimist tarafta kalalım.
Kurun kopup gittiği izlenimi oluşturan ve bir müddetdir kendi kendini besleyen kısır döngünün şimdilik durdurulmuş olması ve -yüksek bir maliyetle de olsa- vakit satın alınması kıymetlidir.
Hükümetin bizim şu davetimize kulak verdiği anlaşılıyor.

Gelişmelerin nasıl seyredeceğini izlemeye devam etmek ve temkinli olmak gerekiyor.”

Dün akşam Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaptığı duyuruyla gündeme gelen ve “dövize endeksli TL mevduat” diye tanımlanabilecek ve Hazine’nin bireysel mevduatlara bir tür döviz alım opsiyonunu bedava vermesi ile benzer etkiye sahip yeni ürün üzerinde kısa bir değerlendirme yapalım.

— Ibrahim M. Turhan (@ibrahimmturhan2) December 21, 2021