‘Dış güç’ yardıma geldi

Professional

New member
TL’Yİ BATIRMAKLA SUÇLANIYORDU TL’Yİ KURTARSIN DİYE ÇAĞRILDI

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Şurası, 2019’da TL’ye yönelik spekülatif süreçler yaptığı sebebi öne sürülerek soruşturma açtığı JP Morgan ile danışmanlık mutabakatı yaptı. JP Morgan, o devirde yaşanan kur hareketlerinin sorumlusu olarak gösterilmişti. BDDK’nın yanı sıra SPK da soruşturma yürütmüştü. Karar, bir daha ‘dış güçler’ suçlamalarının yöneltildiği Berat Albayrak devrindeki McKinsey atılımını de anımsattı.

GEÇEN HAFTA TÜRK LİRASI’YLA İLGİLİ SÜREÇ YAPMAYI DURDURMUŞTU


Merkezi ABD’de bulunan milletlerarası yatırım bankasının geçen hafta TL ile yapılan algoritmik süreçler için aracılık hizmeti vermeyi durdurduğu da hatırlatıldı. Baş karıştıran tablo daha sonrası toplumsal medyada tutarsız siyasetlere yönelik tenkitler yükseldi. ‘BDDK JP Morgan’a takviye sağlaması konusunda müsaade verdi. Yani örtülü IMF’ paylaşımları yapıldı. ‘Dış güç deniyordu artık nasıl oluyor da yardım isteniyor’ denilerek çelişkiye işaret edildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın her kur krizinde lisana getirdiği ‘dış güçler’ BDDK sonucuyla Türkiye’ye danışman oldu. BDDK tarafınca 2019 yılında TL’yi manipüle ettiği argümanıyla soruşturma açılan JP Morgan, global süreç bankacılığı ve yatırım bankacılığı üzere hizmetlerde Türkiye’ye takviye verecek. Kurum kısa bir süre evvel, TL cinsi süreçler için müşterilerini uyarmış ve hizmetini sonlandırma sonucu almıştı.


Kur manipülasyonu teziyle 2019 yılında JP Morgan’a soruşturma açan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK), dün danışmanlık hizmeti alabilmek için şirkete onay verdi. Kur kriziyle bir arada biroldukca yabancı kuruluş TL bazında süreçlerine son verirken, JP Morgan da yatırımcılarına bu istikamette açıklama yapmıştı. Yaşanan her kur şokunda hükümet yabancı kurumları ‘dış güçler’ ismi altında TL’ye manipülasyon yapıldığını lisana getiriyordu. Dün yayınlanan karara nazaran; JP Morgan Chase Bank İstanbul Şubesi, JP Morgan Chase & Co’nun direkt yahut dolaylı bağlı kuruluş ve iştiraklerine global süreç bankacılığı ve yatırım bankacılığı eser ve hizmetlerine ait evrak nizamı, referans niteliğinde fiyat belirleme üzere operasyonel dayanaklar, idari ve operasyonel konularda bağlantı takviyesi sağlanması, mahallî mevzuat, ahenk, vergi, tüzel hususlar ve müşteri teşhis süreçleri mevzularında dayanak ve danışmanlık hizmeti sağlayabilecek. Milletlerarası yatırım bankası JP Morgan, 18 Aralık’ta müşterilerine gönderdiği notta, son periyottaki oynaklık niçiniyle Türk lirası algo süreçleri için aracılık hizmeti vermeyi sonlandırdığını duyurmuştu.


Berat Albayrak’ın bakanlığı devrinde de Türkiye, McKinsey ile çalışmaya karar vermişti. O periyotta de kuruluş ‘dış güçler’ olarak ilan ediliyordu. O periyotta Albayrak “Yeni program bünyesinde kurulan Maliyet ve Dönüşüm Ofisi için milletlerarası idare şirketi McKinsey ile çalışmaya karar verdik. 16 bakanlıktan temsilcilerin bulunduğu bu ofis, tüm gayelerimizi ve neticelerimızı her çeyrekte denetim edecek” sözlerini kullanmıştı. Ekonomistler de bu karar daha sonrası McKinsey’in bir ABD şirketi olduğunu belirterek, direkt IMF’ye gitmek yerine bu çeşit aracı şirketlerle muahede yoluna gittiğine dikkat çekmişti. McKinsey, 2001 krizi daha sonrası sıkıntılı bankaların satışı, kamu bankalarının özelleştirme planlarının hazırlanmasında Türkiye’ye hizmet vermişti.


‘TL’DEKİ OYNAKLIKLA SÜREÇLERİ DURDURMUŞTU’

Daha geçtiğimiz hafta JP Morgan, TL hakkında kıymetlendirme yapmayacağını açıklamıştı. Müşterilerine gönderilen notta, Türk Lirası bazlı yeni algoritmik süreçlerin kabul edilmeyeceği belirtilirken var olan TL algoritmik süreçlerin de kısa mühlet ortasında sonlandırılması istikametinde davette bulunuldu. ABD merkezli memleketler arası yatırım bankası JP Morgan, bu sonucuna münasebet olarak TL’deki oynaklığı gösterdi. Cari durumlar için kâr alımlarının olağan süreç süreçleri dahilinde sürdürüleceği de ayrıyeten aktarıldı. 2018 yılında BDDK, JP Morgan hakkında soruşturma başlattı. SPK ise, yaptığı yazılı açıklama ile JP Morgan’ın yayımladığı raporun, aldatıcı içerikleri niçiniyle, pay senetleri üzerinde spekülatif tesir yarattığı şikayetleri üzerine inceleme başlatmış olduğunı duyurdu.

‘BU SİSTEM ZENGİNİ SÜBVANSE EDİYOR’

AK Parti Genel Lider Yardımcısı Nurettin Canikli “Bu sistemde gariban döviz sahibini fonlamamakta, tam bilakis güçlü mevduat sahibi yatırımcıyı sübvanse etmektedir” dedi. Canikli, yeni iktisat modeli kapsamında açıklanan, ‘Kur Muhafazalı TL Vadeli Mevduat’ sistemine ait yazılı açıklama yaptı. “Kur Muhafazalı TL Mevduat Sistemi, Hazine’nin kaynaklarını zenginlere mi aktarmaktadır? Bu sistem, garibanın döviz sahibini fonladığı saçma sapan karanlık bir tertip midir? Baştan söyleyelim. Bu iki sorunun da karşılığı kocaman bir hayırdır.” tabirlerini kullanan Canikli, sistemin temel araçlarından birisinin, döviz tevdiat hesabını vadeli TL mevduat hesabına dönüştüren şahsa, vade başı ile vade sonu içindeki kur farkının, vade sonunda hesaplanan faiz meblağından büyük olması halinde ortadaki farkın Hazine tarafınca ödenmesi olduğunu deklare etti.

‘KUR VE FİYAT ARTIŞLARIYLA ÜZERİMİZE GELİYORLAR’

Milletlerarası derecelendirme kuruluşlarını ‘dış güçler’ olarak nitelendiren Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz gün Kabine toplantısı daha sonrası yaptığı açıklamada kurdaki yükselişi ve iktisattaki makus gidişatı “Ülkemizi evvelden daima yaptıkları üzere denklemin dışına itmek isteyenlerin, kur, faiz fiyat artışları üzerinden oynadıkları oyunu görüyoruz. Biz tıpkı oyunu vesayetle uğraşta gördük. Sabrettik ve başardık. Biz tıpkı oyunu terör örgütleriyle uğraşta gördük. Karşı atağımızı yaptık başardık. Bu ekonomik kurtuluş savaşından da milletimizi zaferle çıkaracağız” kelamlarıyla değerlendirmişti.

BERAT ALBAYRAK DA MCKINSEY İLE ÇALIŞMIŞTI

Yeni İktisat Bakanı Nureddin Nebati, eski bakan Berat Albayrak’a yakınlığıyla biliniyor. BDDK tarafınca 2019 yılında TL’yi manipüle ettiği teziyle soruşturma açılan JP Morgan, global süreç bankacılığı ve yatırım bankacılığı üzere hizmetlerde Türkiye’ye dayanak verecek olması akıllara Albayrak’ın bakanlığı periyodunda de Türkiye’nin , McKinsey ile çalışmaya sonucunı getirdi. O devirde de kuruluş motamot JP Morgan üzere ‘dış güçler’ olarak ilan edilmiş daha sonrasında da birlikte çalışma sonucu alınmıştı. Albayrak “Yeni program bünyesinde kurulan Maliyet ve Dönüşüm Ofisi için memleketler arası idare şirketi McKinsey ile çalışmaya karar verdik. 16 bakanlıktan temsilcilerin bulunduğu bu ofis, tüm amaçlarımızı ve neticelerimızı her çeyrekte denetim edecek” sözlerini kullanmıştı. Ekonomistler de bu karar daha sonrası McKinsey’in bir ABD şirketi olduğunu belirterek, direkt IMF’ye gitmek yerine bu tıp aracı şirketlerle muahede yoluna gittiğine dikkat çekmişti. daha sonrasında alınan diğer bir kararla McKinsey ile çalışılmaktan vazgeçilmişti.

TÜRKİYE’NİN CDS’LERİ IRAK’IN GERİSİNDE

Her yıl medya mensuplarının sorularını yanıtlayarak kamuoyunun karşısına çıkan Rusya Devlet Lideri Putin, dün kameralar karşısına geçti. Salgın konusundan iktisada kadar biroldukca soruyu cevaplayan Putin, Türkiye’ye de atıfta bulundu. Rusya Merkez Bankası’nın bağımsız bir siyaset izlediğini ve faiz dahil tüm enstrümanları dikkatle kullanmaları gerektiğini belirten Putin, Rusya Merkez Bankası’nın işleyişi ile ilgili bir soruya: “Yıllık yüzde 8 enflasyonun hayli fazla olduğunu biliyorum. Olağan yüzde 4’lük gayeye dönmemiz gerek. Merkez Bankası’nın nasıl çalışacağına karışmıyorum. Merkez Bankası’nı eleştirmek mümkün ancak ben bunu yapmıyorum. Şayet Merkez Bankası para-kredi siyasetini sıkılaştırmazsa bu biçimde Rusya’daki durum Türkiye’dekine benzeri bir hâl alabilir. Bu hayli önemli bir husus ve önemli bir zorluk” karşılığını verdi. Putin, “Merkez Bankası’nı eleştirmek mümkün lakin ben bunu yapmıyorum. İş dünyası ile bağlantı ortasındayım ve onların ne düşündüğünü de biliyorum. Lakin ben Merkez Bankası’nın çalışmasını olumlu değerlendiriyorum” tabirlerini kullandı. CHP Sözcüsü Faik Öztrak da bu açıklama daha sonrasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yüklendi. Öztrak “Putin, dostu Erdoğan’ın yanılgılarından ders almış. Rus edebiyatçı Tolstoy’un dediği üzere, ‘Başkalarının hayatından ders alın. İnsan bütün kusurları yapacak kadar uzun hayatıyor” dedi.