Cumhurbaşkanı Erdoğan: Putin-Zelenski görüşmesi yeni oluşuma fırsat verir

Samuag

New member
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Batılı ülkelerle Rusya içinde Ukrayna tansiyonunun giderek tırmandığı bir periyotta Kiev’e dün kritik bir ziyaret yaptı.

Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenski ile bir ortaya gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan, düzenlenen ortak basın toplansında Türkiye’nin krizin sonlandırılması için üzerine düşeni yapmaya hazır olduğunu söylemiş oldu.

Zelenski ise “Savaşı bitirme yolunda, Ukrayna-Rusya içinde arabulucu olma inisiyatifi için Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ediyorum” dedi.

Erdoğan, ziyaret daha sonrası yurda dönüşte de uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Uçakta yer alan NTV Diplomasi Muhabiri Deniz Kilislioğlu, canlı yayında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bildirilerini aktardı.

Erdoğan’a yöneltilen sorular ve alınan karşılıklar şu biçimde…

RUSYA-UKRAYNA KRİZİNE TAHLİL ARAYIŞI: ARABULUCU SIFATI YÜKLENİRSE, BU İŞİN İÇİNE GİRERİZ

Ukrayna ile Rusya içinde yaşanan tansiyonda, memleketler arası basının bir kısmının, beraberinde ABD ve İngiltere’nin başını çektiği devletlerin tansiyonun tırmanması ya da tansiyonun yükseltilmesi tarafındaki açıklamalarını, yaklaşımını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bir kere şunu epey açık ve net söylemem lazım; bu süreç içerisinde dikkat edilirse Batı maalesef şu ana kadar bu işin tahlilinde katkı diye bir şey sağlamadı. Yalnızca adeta çomak sokuyorlar diyebilirim. bu biçimde bir durum var ortada. Bu bahisle ilgili olarak Sayın Putin’le olan görüşmeyi epeyce önemsiyorum. Çünkü Zelenski’yle olan toplantıda, aslına bakarsan bu hususlarla ilgili bir mutabakatımız olduğunu gördüm. Zira şu anda Avrupa’da bu işi çözmeye yönelik olarak önder noktasında önemli sorun var. bir evvel bakıyorsunuz bir Merkel icabında çıkıyordu, sahiden tahlil için elinde anahtar bulundurabiliyordu. Lakin bunun haricinde şu anda bu biçimde bir önder de kalmadı. Oburlarının ismini aslına bakarsanız vermeye gerek yok.

”BIDEN BU SÜRECE ŞİMDİ OLUMLU YAKLAŞIM SERGİLEYEMEDİ”

ABD ile ilgili duruma da baktığımızda, Biden da şu an itibariyle bu sürece çabucak hemen olumlu yaklaşım sergileyemedi. Dışişleri Bakanlarının yaptıkları görüşmelerde de sonuca yönelik bir gelişme çabucak hemen kaydedilemedi. Bunu aslına bakarsan kendilerinde de açık net görüyoruz. Temennimiz odur ki Sayın Putin’le yapacağımız toplantıdan daha sonra şayet arabulucu bir sıfat bize yüklenirse, bu sıfatla bu işin içine girmeyi kabulleniriz ve üzerimize düşen misyonu de inşallah yapmaya çalışırız. Bu ortada İlham Aliyev’in Ukrayna’ya bir ziyareti oldu. Bunun haricinde Boris Johnson’ın birebir biçimde buraya bir ziyareti oldu. Bu ziyaretleri biz sonrasındasında derleyip toparlamak, buna bakılırsa de bir adım atmak istiyoruz. Sayın İlham Aliyev kardeşimizle bu ziyaretinden daha sonra birtakım görüşmelerimiz oldu. Bütün problem, bir şey beklemeden bu işin tahliline yönelik ne yapılabileceğinin çabası ortasında olmak.




”PUTİN-ZELENSKİ GÖRÜŞMESİ BÖLGEDE YENİ BİR OLUŞUMA FIRSAT VERİR”

Zelenski ve Putin çabucak hemen bir ortaya gelmedi bu mevzuyu görüşmek için. Bu çeşit bir görüşmenin ABD ve NATO’nun nezareti altında yapılması da pek mümkün değil. Türkiye iki başkanı bir ortaya getirebilecek mi? Rusya nitekim Ukrayna’ya girebilir mi? Rusya’nın sondaki askeri hareketliliğini nasıl yorumluyorsunuz?

Davetimizle ilgili Sayın Putin’in Çin’den döndükten daha sonra Türkiye ziyaretini gerçekleştireceği istikametinde olumlu bir dönüş oldu. Artık tarihi kararlaştıracağız. daha sonra da Sayın Putin ile Sayın Zelenski’yi üst seviyede bir ortaya getirmek üzere inşallah bu toplantıyı yapalım istiyoruz. Sayın Zelenski’yle olan mutabakatımız bu istikamette. Bunu alt seviyelere indirmeden inşallah üst seviyede gerçekleştirebilirsek, buradan alacağımız sonucun bölgede yeni bir oluşuma fırsat vereceğine inanıyorum. Zelenski’yle olan toplantıda bende bu umut doğdu. İnşallah sonu da hayır olur.

”BEN BARDAĞIN DOLU TARAFINDAN BAKMAK İSTİYORUM”

Ukrayna medyasında sizin ziyaretinizin Boris Johnson’ın ziyaretinden daha fazla yankı bulduğunu görüyoruz. Bu Ukrayna’nın Türkiye’ye verdiği değerin de bir göstergesi. Putin belirli bir yığınak yaptı. Masaya da kuvvetli oturmak ve bu yığınağın da boşa çıkmaması ismine Putin’in Türkiye ziyareti öncesi bir teşebbüsü olabilir mi? bu biçimde bir ihtimal kelam konusu mu sizce? Olursa Türkiye geldiğinde, masaya oturduğunda o görüşmenin niteliği nasıl olur?

Ben bardağın boş tarafınca bakmak istemiyorum, dolu tarafınca bakalım istiyorum. Bizim, Sayın Putin’le olan görüşmemizin ikili mi yoksa Yüksek Seviyeli Stratejik Kurul Toplantısı çerçevesinde mi olacağını o takvimi belirlemede konuşacağız. Şayet Yüksek Seviyeli Stratejik Kurul Toplantısı çerçevesinde bunu yapalım derlerse, bu biçimde o çerçeve içerisinde yapacağız. Yani Yüksek Seviyeli Stratejik Kurul Toplantısı için bir ortaya geleceğiz lakin bu ortada nasıl Ukrayna’da heyetler ortası görüşmemizi yaptıysak, birebir biçimde bir daha Yüksek Seviyeli Stratejik Kurul Toplantımızı gerçekleştirme, öteki taraftan da Sayın Putin’le bilhassa Rusya-Ukrayna içindeki bu ezayı aşmaya yönelik ikili görüşmemizi yapma fırsatı da doğmuş olacak. Zira bizim Rusya’yla şu anda önemli manada ikili münasebetlerimiz var. Bu münasebetler bayağı değil. Bunun için atılacak adımlar da kıymet arz ediyor. O bakımdan Sayın Putin’le olan görüşmeyi epey hayli önemsiyorum. İşin tabi Ukrayna’yla olan boyutu fazlaca daha büyük ehemmiyet arz ediyor. Çünkü dünyanın gözü şu anda burada; “acaba Rusya-Ukrayna içindeki bu sorun nereye varacak?” diye. Tabi olayın en değerli yanı malum Donbas. Donbas konusundaki gelişmeler, hudut boylarındaki gelişmeler; bunların hepsi şu an itibariyle dünyanın bakışını da buraya yöneltmiş durumda. Temennim odur ki bu bölge barıştan, sulhtan ayrılmasın. Bunun için de bu uğraşımızı sürdürüyoruz.




DOĞALGAZ STOKLARINDA DURUM: İRAN KAHRI OLDU LAKİN SIFIRI TÜKETTİĞİMİZ HAKİKAT DEĞİL

Öbür taraftan Doğu Akdeniz’de kıymetli bir gelişme oldu. ABD EastMed projesinden dayanağını çekti. Geriye İsrail gazı için tek yol da Türkiye kalıyor üzere gözüküyor. Doğu Akdeniz de dünyanın gözünün uzunca bir müddetdir üzerinde olduğu bir nokta ve bizim için epey değerli gelişmeler oluyor burada. Ayrıyeten Türkiye olarak Mısır, İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan üzere ülkelerle de bir taraftan olağanlaşma emareleri görüyoruz. Bunlar Türkiye için nasıl bir surece işaret ediyor gelecek için?

Tabi bu çalışmalar bu biçimde sıradan sayılar değil, epey önemli sayılar. Artık burada da bana bakılırsa ABD beklediğini bulamadığı için ve bu işi mali noktada ekonomik bulmadığı için, buradan çekilmek durumunda kaldı. Yoksa ekonomik neticeyi bulmuş olsa ABD buradan çekilmezdi. Biz ise bölgede ne diyoruz? Burada Kuzey Kıbrıs’taki Türklerin hakları var. Bu haklar için de biz adımlar atıyoruz. Bizim şu anda 3 tane sondaj gemimiz var, 4’üncüyü aldık. 2 tane de sismik araştırma gemimiz var. Bunların şu anda çalışma alanlarını belirledik. İşte bir kısmı Karadeniz’de çalışıyor, bir kısmı da bundan bu biçimde Akdeniz’de çalışmalarını sürdürecek. Tabi kendi gemilerimiz olması hasebiyle bunlar bizim maliyetlerimizi önemli manada düşürüyor. İnşallah bunlarla birlikte, hele hele artık bu Sakarya Gaz Alanı ve o bölgelerde attığımız adımlarda ve yaptığımız sondaj çalışmalarında sonuçları almaya başladığımız andan itibaren bir kez doğalgazı halkımıza mal etmemiz epey daha farklı olacak. Tıpkı biçimde geleceği görmede bundan bu biçimde bizim gücümüz fazlaca daha artacak. Son periyotlarda kimileri diyor ki “doğalgaz artık sıfırı tüketiyor, doğalgazda durum şöyleki makûs, bu biçimde makûs.” Doğalgazın sıfırlanması, sıfırı tüketmesi üzere bir şey katiyen kelam konusu değil. İran’da bir arıza sebebiyle ufak bir sorun oldu. O farklı bir bahis lakin bu bizim doğalgazımızın tükenmesi manasına gelmiyor. Bizim bir kere Tuz Gölü’nün altında doğalgaz depolama alanlarımız var. Silivri’de bir daha birebir biçimde doğalgaz depolama alanlarımız var. Bir de bunun yanında Azerbaycan’dan geliş devam ediyor. Bunun yanında bir daha tıpkı biçimde Rusya’dan doğalgazımız geliyor. Durum bu biçimdeyken kalkıp da vatandaşı, milleti bu hususta heyecanlandırmanın bir manası yok. Bizim buradaki yaklaşımımız nedir? Biz doğalgazımızı tasarruflu kullandık. Ne yaptık? örneğin en azından endüstriye doğalgaz verme hadisesini azalttık. Dedik ki muhakkak konutlara kesinti yaşatmayacağız, konutlarımıza doğalgazı vermeye devam edeceğiz. Ve programımızı birebir biçimde uyguladık. Bu ortada ben İran Cumhurbaşkanı ile görüşmemi yaptım. Tıpkı biçimde Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanımızın Yardımcısını, BOTAŞ’ın yetkililerini İran’a gönderdik. Onlar da orada görüşmelerini yaptılar. Sayın Cumhurbaşkanı “Bize 10-15 gün müsaade ederseniz, biz bu işi toparlarız” dedi. Nitekim de 15 gün içerisinde falan iş toparlandı ve bir daha olağan akışa geçti.

”IRAK’TAN DA DOĞALGAZ ARZI OLABİLİR”

Şu anda biz örneğin Irak hadisesini da gündemimize aldık. Onu düşünüyoruz. Irak’tan da tahminen doğalgaz noktasında Türkiye’ye bir arz olabilir. O da olursa aslına bakarsanız daha da farklı olacak. Lakin bizim şu anda Türkiye olarak doğalgazda rastgele bir düşüncemiz yok. Türkiye’nin bu biçimde bir meşakkati yokken bunu varmış üzere göstermek, milletimizi bu kış mevsimi içerisinde ruhsal olarak olumsuz etkilemekten öteki bir işe yaramaz.




İsrail gazı da geldiği vakit, İsrail gazı da Türkiye’den geçecekse tahminen bir alternatif oluşturacak mı?

İsrail’le, Sayın Herzog’la bu mevzuyu da görüşeceğiz. Sayın Başbakan’la tıpkı biçimde bir daha bu bahis görüşülecek. Biz, İsrail’le bu noktada geçmişte esasen yolumuzu açmıştık. Biz, İsrail doğalgazını ülkemizde kullanırız, kullanmanın ötesinde Avrupa’ya geçişi için de müşterek bir çalışmanın içerisine gireriz. Artık Sayın Herzog’la da inşallah Türkiye ziyaretinde bu hususlar bizim gündemimizde olacak.

”BUNDAN daha sonraKİ SÜREÇTE VATANDAŞIMIZI ZORA SOKACAK BİR FİYAT UYGULAMASINI YAPMAYIZ”

Tüm dünyada güç maliyetlerinin artmasının bizde de bilhassa elektrik ve doğalgaz faturalarına bir yansıması oldu. Siz de vatandaştan gelen talep doğrultusunda elektrik fatura tarifelerinde kilovat oranını değiştirdiniz. Sanki vatandaşa, küçük esnafa yansıyacak yeni bir düzenleme olabilir mi? Doğalgazda da misal bir düzenleme olabilir mi?

Biz doğalgazda ve elektrikte esasen bu süreç içerisinde önemli manada sübvansiyon yaptık. Avrupa ile mukayese edilmeyecek derecede bir sübvanse yaptık. Şu an Avrupa’nın en ucuz doğalgazı bizde. Geçen yıl elektrik faturalarında yüzde 50, doğalgaz faturalarında yüzde 75 oranında devlet olarak sübvansiyon sağladık. Tarifelere yansıtılmayan toplam sübvansiyon meblağı 100 milyar lirayı buldu. 2022 yılında da doğalgazın 4’te 3’ü hala sübvanse ediliyor. Dünya güç noktasında büyük bir darboğazda. Biz bu darboğazı öngördük ve kuvvetli, toplumsal devlet mantığıyla önlemlerimizi aldık. Kademeli tarife de Türkiye’deki hanelerin ortalama elektrik tüketimleri hesaplanarak 150 kilovatsaat olarak belirlenmişti. Gelen talepler üzerine birinci kademe aylık 210 kilovatsaate çıkarıldı. Bundan daha sonraki süreçte de biz vatandaşımızı dara, zora sokacak bir fiyat uygulamasını yapmayız.

Irak’tan gelecek gaz, Irak’ın kuzeyinden mi olacak? Neçirvan Barzani ile görüştünüz geçenlerde. Merkezi idare değil herhâlde, Kuzey Irak değil mi?

Neçirvan Barzani, Irak’ın kuzeyinde de olsa biz onunla Irak’ın merkezini de konuşabiliriz ve konuştuk. Neçirvan Barzani’yle olan dostluğumuz bizim epey hayli farklıdır ve aramızdaki hukuk ileri derecededir. O da bu bahiste elinden geleni yapacağını, döner dönmez merkezi idareyle olsun, ilgililerle olsun mevzuyu görüşeceğini söylemiş oldu. İnşallah Irak doğalgazıyla ilgili de anlaşmalarımızı yapıp, oradan kazan-kazan aslına göre hem onlar kazanacak tıpkı vakitte biz kazanmış olacağız.

DEAŞ BAŞKANINA ABD OPERASYONU: DEAŞ’LA GAYRET ÇALIŞMALARINA FAAL KATKILAR VAR

ABD, DEAŞ terör örgütü başkanı Kureyşi’nin öldürüldüğünü duyurdu. Türkiye hududuna epey yakın bir noktada bu operasyonu yaptılar. İdlib olması hasebiyle, sanki Türk askeri varlığının olduğu noktalara yakın bir yerde miydi? Bu operasyon öncesi ABD ile bir irtibat oldu mu, bilgi paylaştılar mı?

Türkiye memleketler arası barış ve istikrarın temini yolunda DEAŞ terör örgütü ve onun temsil ettiği çarpık zihniyetle gayretini kararlılıkla sürdürüyor. Bu kapsamda memleketler arası gayretlere yaptığımız etkin katkılar var. Ayrıyeten gerek yurtarasında gerek hudut ötesinde gerçekleştirdiğimiz operasyonlar ve aldığımız önleyici önlemlerle DEAŞ terör örgütünün geriletilmesinde fazlaca değerli roller üstlendik. Ülkemiz, DEAŞ’la Uğraş Memleketler arası Koalisyonu’nun aktif bir üyesi olarak da terör örgütüyle çabada milletlerarası uğraşlara etkin katkı sağlamaya devam edecektir. Öte yandan, milletlerarası barış ve güvenliğin temini için tüm terör örgütleriyle ayrım yapılmaksızın uğraş edilmesi gerektiğine inanıyoruz.

İMAMOĞLU-ABD ELÇİSİ GÖRÜŞMESİ: BEN HİÇ ÖNEMSEMİYORUM, ONUN DÜZEYİNİ GÖSTERİR

15 Temmuz hain FETÖ darbe teşebbüsünden daha sonra başını CHP’nin çektiği muhalefet partileriyle ülkemizdeki büyükelçilerin sıkı temasları oldu. Bu görüşmeleri 2019 lokal seçimlerinden daha sonra daha da sıklaştırdılar. Siz büyükelçilerin muhalefetle bu kadar sık görüşmesini, basına kapalı görüşmeler yapmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Ben bunları hiç önemsemiyorum. Yani büyükelçiler gelmiş, belediye lideriyle görüşmüş, belediye lideriyle gitmiş balıkçıda balık yemiş, o onun düzeyinin ne olduğunu gösterir.

MİTİNG KÜRSÜSÜNDEKİ ÇOCUK: ÇOCUK NE DEMİŞ DEĞERLİ DEĞİL, NİHAYETİNDE ÇOCUKTUR

CHP İstanbul Vilayet Lideri Seyahat Parkı olaylarında bir çocuk fotoğrafı paylaşıp bu fotoğrafın üstüne sizin de isminizi yazarak “Kindar çocuk yetiştiriyorum. Haberin olsun.” demişti. Ve çocuğun fotoğrafını alenen paylaşmıştı. Bir yandan da tıpkı CHP, Trabzon’da bir çocuğun söylemiş oldukleri üzerinden ağır bir biçimde eleştiriyor. Çocuk deyince de akla Diyarbakır Anneleri geliyor. Diyarbakır Annelerini de görmezden geldiklerini görüyoruz. Hem sizin mitinginizdeki durumu birebir vakitte bu ikili standardı değerlendirmenizi rica ediyorum.

Onların hepsi bizim çocuklarımız. Bizim tek önemsediğimiz konu evlatlarımızın kendilerine, ailelerine, vatanına, milletine faydalı olmalarıdır. Biz, onlar üzere çocuklarımıza layık olmadıkları yerleri asla yakıştıramayız. Biliyoruz ki çocuklarımız yarının umududur. Bütün çocuklarımızı, gençlerimizi kucaklıyoruz, hepsine sevgiyle gözümüz üzere bakıyoruz. Trabzon’da bir evladımız sahneye gelmek için ağlayarak epey ısrar edince biz de yanımıza çağırdık. Kendisi o esnada mikrofonu kapıp bir şeyler söylemiş oldu. Temelinde çocuk ne demiş kıymetli değil. Nihayetinde çocuktur. Fakat bununla ilgili bir sürü şey konuşuldu. Onların o denli demesi, bu biçimde demesi epey da kıymetli değil. Biz ne yaptığımıza bakacağız; bu ülkenin evlatları içinde hiç bir ayrım yapmadan yolumuza da tıpkı kararlılıkla devam edeceğiz.

”BARZANİ’LERİN PKK’YA KARŞI FARKLI BİR DURUŞLARI VAR”

Hudut ötesi terör operasyonlarında bir müddetdir Süleymaniye’ye ve Erbil’in günebir daha kadar iniliyor. Irak Kürt bölgesel idaresi bu operasyonlara takviye verirken HDP takviye vermiyor. Tam karşıtı kınama bildirisi yayınlıyor. Nasıl değerlendiriyorsunuz bunu?

Şu anda bilhassa Irak’ta ve Irak’ın kuzeyinde Barzanilerin duruşu fazlaca fazlaca farklı. Ve bu duruşu Türkiye ile epeyce daha ortak, fazlaca daha dayanışma içerisinde yürütüyorlar. PKK terör örgütüne karşı da farklı bir duruşları var ve bu farklı duruşlarını da her geçen gün ispat ediyorlar. Bu gelişte yaptığımız görüşmelerde de ben kendisinde bunu bilhassa gördüm ve anlaşılan o ki cumhurbaşkanlığı seçimiyle bir arada Irak’ta yeni bir müddetç başlayacaktır. Bölge halkları terörden bıkmış durumda. Kim ne derse desin biz ülkemizin ve bölgenin güvenliğini, huzurunu, istikrarını tehdit eden terör örgütlerinin kökünü kazımakta kararlıyız.

Son periyotta terörle gayret operasyonlarında Türkiye büyük muvaffakiyet gösteriyor. Kış Kartalı operasyonu ile ilgili sizin “kaçacak delik bulamadılar” üzere bir tabiriniz vardı. Biraz detay verir misiniz? Ayrıyeten CHP daha evvel tezkereye hayır oyu vermesi akıllara geliyor. Bu mevzuda nasıl bir değerlendirmeniz olur?

Kış Kartalı Harekatı da Irak ve Suriye’nin kuzeyindeki teröristlerin inlerini başlarına yıkma irademizin bir adımı. Hem bu harekatta tıpkı vakitte bütün terörle gayret operasyonlarında vazife alan kahramanlarımızı kutluyorum. Tabi bu operasyonlarla yeterlice köşeye sıkışan teröristler çıldırmaya başladı. Çaresizliğin verdiği bir sonuç olarak, kendi ortalarındaki telefon konuşmalarında terör örgütü üyelerine “herkes kendi başının dermanına baksın” diye talimat geçiyorlar. Lakin hiç biri kaçacak delik bulamayacak. Terörü kaynağında kurutmakta kararlıyız. Teröristlere sonlarımız ortasında ve haricinde nefes aldırmıyoruz, aldırmayacağız.