Professional
New member
Bilim Akademisi.org, son aylarda döviz kurundaki artış ve iktisattaki makus gidişata ait açıklamada bulundu. Eylül ayında 8,3 düzeylerinde olan dolar/TL kurunun son 2,5 ayda yüzde 100 artış gösterdiğini vurgulayan Akademi, Son 3 aydan bu yana izlenen para siyasetinin TL’deki muazzam bedel kaybını körüklediğini ve Aralık ayı ortası prestijiyle açık bir döviz kuru krizine dönüştüğünü söylemiş oldu.
Döviz kurundaki önlenemez yükselişin piyasalarda TL cinsinden fiyat oluşumunu imkansız hale getirdiğini ve piyasalarda bir fiyatlama krizine yol açtığını belirten Bilim Akademisi, bu gelişmeler ışığında kısa vakitte ticaret kanallarının tahribatına, yatırımların ertelenmesine, üretim ve talebin süratle daralmasına yol açacağını ileri sürdü.
İktidarın ‘yeni ekonomik modeli’ni de eleştiren Bilim Akademisi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimini savunan para siyasetinde ısrar etmesi durumundan Türkiye’deki biroldukça şirketin arka arda iflas edeceğini, kapanacağını ve işten çıkarmaların yaşanacağını öne sürdü.
Bilim Akademisi’nin açıklamasının tamamı şöyleki:
”Türk lirası (TL), Merkez Bankası’nın faiz indirimine başladığı Eylül ayından bu yana daima olarak kıymet kaybetmektedir. Eylül başında 8,3 olan dolar/TL kuru 2,5 ayda %100 artarak 17 Aralık’ta 16,5’e ulaşmıştır. Başka bir deyişle, 2,5 aylık müddette TL %50 oranında paha kaybetmiş, yurt haricinden alınan her eser ve hizmet %100 değerlenmiştir. Eylül ayından bu yana izlenen para siyasetiyle körüklenen TL’deki muazzam kıymet kaybı Aralık ayı ortası prestijiyle açık bir döviz kuru krizine dönüşmüştür.
Eldeki kriz dünya konjonkçeşidinin değil, yakın devirde ülkemizde uygulanan para siyasetinin aslına bakarsanız zayıf olan iktisadi temeller ile birleşmesinin direkt kararıdur. Bu zayıf iktisadi temellere karşın bu şiddette bir kriz makul bir para siyaseti ile önlenebilir bir sonuç iken, para siyasetinin kendisi krizi tetikleme ve derinleştirme aracı olmuştur.
Hükümet ve Merkez Bankası döviz piyasasındaki gelişmeler karşısında aciz kalmakta ve uygulanmakta olan siyasetin öncelikli olarak cari dengeyi sağlamaya yönelik yeni bir iktisat siyaseti olduğunu argüman ederek, kurdaki denetimsiz yükselişin enflasyonda süratli bir artışa yol açtığını göz arkası etmektedir. Hükümetin tezinin bilakis, TL’nin değersizleşmesi şuurlu bir stratejinin değil, sürdürülemeyen makûs iktisat siyasetlerinin bir kararıdur. bu biçimdesi bir kriz ortamında Türkiye’de üreticilere kalıcı bir rekabet gücü kazandırılması imkansızdır.
Kimi günlerde %10’u bile aşan oranlarda artan döviz kuru, ülke çapında piyasalarda Türk lirası cinsinden fiyat oluşumunu imkansız hale getirmiş, piyasalarda bir fiyatlama krizine yol açmıştır. Bu gelişmeler epey kısa müddette ticaret kanallarının tahribatına, yatırımların ertelenmesine, üretim ve talebin süratle daralmasına yol açacaktır.
İktisat biliminin kuramları ve ampirik bulguları göz gerisi edilerek uygulanan bu siyasetlerde ısrar edilmesi durumunda, ülke çapında peş peşe şirket iflas ve kapanmalarının ve işten çıkarmaların yaşanması beklenmelidir.
Kurdaki artışın yol açtığı yüksek fiyat artışlarının toplumun farklı kısımları ve üretim maliyetleri üzerinde yaratacağı olumsuz tesirleri bakılırsabilen hükümet, bütün bu problemlere niye olan iktisat siyasetini değiştirmek yerine, bu tesirleri şimdilik bertaraf etmek için kamu bütçesinden çok yüklü harcamalar yapmak, kimi vergi gelirlerinden vazgeçmek yolunda adımlar atmaktadır. Bunlara kur artışının dövize endeksli kamu borcu üzerinden getireceği yükleri de eklediğimizde 2022 yılında kamu bütçe açığının GSYH’ya oranının bütçede öngörülen %3,5’in epey daha üzerine çıkması kaçınılmazdır. İzlenen siyasetin
kararı olarak kısa vadede kamu borç stokunun sürdürülebilirliği sorunu ortaya çıkacaktır.
Bütün bunların ötesinde, son senelerda ülkede baş gösteren kurumsal erozyonun bir yansıması olarak kamu kurumları toplum nezdinde saygınlıklarını yitirmekte ve siyasi baskı altında nazaranvlerini yapamaz pozisyona sürüklenmektedir. Kamuoyunun hakikat bir biçimde bilgilendirilmesi için ülke çapında toplanan istatistiki bilgileri işlemek ve yayınlamakla bakılırsavlendirilmiş olan TÜİK’in ilan ettiği tüketici enflasyonu, büyüme ve işgücü bilgileri toplumun bütün bölümlerince sorgulanmaktadır.
Fiyat istikrarının yanı sıra sürdürülebilir ve kapsayıcı büyümeye ulaşmak ve cari istikrarda kalıcı iyileştirmeleri gerçekleştirmek için uygulanacak siyasetlerin iktisadi akla uygun, öbür gelişmekte olan ülke tecrübelerinden ders çıkartmış ve Türkiye özeline uyumlulaştırılmış olması gerekir. Ülkemizde bu tıp siyasetleri tasarlayacak yetkinlikte iktisatçılarımız vardır.”
Döviz kurundaki önlenemez yükselişin piyasalarda TL cinsinden fiyat oluşumunu imkansız hale getirdiğini ve piyasalarda bir fiyatlama krizine yol açtığını belirten Bilim Akademisi, bu gelişmeler ışığında kısa vakitte ticaret kanallarının tahribatına, yatırımların ertelenmesine, üretim ve talebin süratle daralmasına yol açacağını ileri sürdü.
İktidarın ‘yeni ekonomik modeli’ni de eleştiren Bilim Akademisi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimini savunan para siyasetinde ısrar etmesi durumundan Türkiye’deki biroldukça şirketin arka arda iflas edeceğini, kapanacağını ve işten çıkarmaların yaşanacağını öne sürdü.
Bilim Akademisi’nin açıklamasının tamamı şöyleki:
”Türk lirası (TL), Merkez Bankası’nın faiz indirimine başladığı Eylül ayından bu yana daima olarak kıymet kaybetmektedir. Eylül başında 8,3 olan dolar/TL kuru 2,5 ayda %100 artarak 17 Aralık’ta 16,5’e ulaşmıştır. Başka bir deyişle, 2,5 aylık müddette TL %50 oranında paha kaybetmiş, yurt haricinden alınan her eser ve hizmet %100 değerlenmiştir. Eylül ayından bu yana izlenen para siyasetiyle körüklenen TL’deki muazzam kıymet kaybı Aralık ayı ortası prestijiyle açık bir döviz kuru krizine dönüşmüştür.
Eldeki kriz dünya konjonkçeşidinin değil, yakın devirde ülkemizde uygulanan para siyasetinin aslına bakarsanız zayıf olan iktisadi temeller ile birleşmesinin direkt kararıdur. Bu zayıf iktisadi temellere karşın bu şiddette bir kriz makul bir para siyaseti ile önlenebilir bir sonuç iken, para siyasetinin kendisi krizi tetikleme ve derinleştirme aracı olmuştur.
Hükümet ve Merkez Bankası döviz piyasasındaki gelişmeler karşısında aciz kalmakta ve uygulanmakta olan siyasetin öncelikli olarak cari dengeyi sağlamaya yönelik yeni bir iktisat siyaseti olduğunu argüman ederek, kurdaki denetimsiz yükselişin enflasyonda süratli bir artışa yol açtığını göz arkası etmektedir. Hükümetin tezinin bilakis, TL’nin değersizleşmesi şuurlu bir stratejinin değil, sürdürülemeyen makûs iktisat siyasetlerinin bir kararıdur. bu biçimdesi bir kriz ortamında Türkiye’de üreticilere kalıcı bir rekabet gücü kazandırılması imkansızdır.
Kimi günlerde %10’u bile aşan oranlarda artan döviz kuru, ülke çapında piyasalarda Türk lirası cinsinden fiyat oluşumunu imkansız hale getirmiş, piyasalarda bir fiyatlama krizine yol açmıştır. Bu gelişmeler epey kısa müddette ticaret kanallarının tahribatına, yatırımların ertelenmesine, üretim ve talebin süratle daralmasına yol açacaktır.
İktisat biliminin kuramları ve ampirik bulguları göz gerisi edilerek uygulanan bu siyasetlerde ısrar edilmesi durumunda, ülke çapında peş peşe şirket iflas ve kapanmalarının ve işten çıkarmaların yaşanması beklenmelidir.
Kurdaki artışın yol açtığı yüksek fiyat artışlarının toplumun farklı kısımları ve üretim maliyetleri üzerinde yaratacağı olumsuz tesirleri bakılırsabilen hükümet, bütün bu problemlere niye olan iktisat siyasetini değiştirmek yerine, bu tesirleri şimdilik bertaraf etmek için kamu bütçesinden çok yüklü harcamalar yapmak, kimi vergi gelirlerinden vazgeçmek yolunda adımlar atmaktadır. Bunlara kur artışının dövize endeksli kamu borcu üzerinden getireceği yükleri de eklediğimizde 2022 yılında kamu bütçe açığının GSYH’ya oranının bütçede öngörülen %3,5’in epey daha üzerine çıkması kaçınılmazdır. İzlenen siyasetin
kararı olarak kısa vadede kamu borç stokunun sürdürülebilirliği sorunu ortaya çıkacaktır.
Bütün bunların ötesinde, son senelerda ülkede baş gösteren kurumsal erozyonun bir yansıması olarak kamu kurumları toplum nezdinde saygınlıklarını yitirmekte ve siyasi baskı altında nazaranvlerini yapamaz pozisyona sürüklenmektedir. Kamuoyunun hakikat bir biçimde bilgilendirilmesi için ülke çapında toplanan istatistiki bilgileri işlemek ve yayınlamakla bakılırsavlendirilmiş olan TÜİK’in ilan ettiği tüketici enflasyonu, büyüme ve işgücü bilgileri toplumun bütün bölümlerince sorgulanmaktadır.
Fiyat istikrarının yanı sıra sürdürülebilir ve kapsayıcı büyümeye ulaşmak ve cari istikrarda kalıcı iyileştirmeleri gerçekleştirmek için uygulanacak siyasetlerin iktisadi akla uygun, öbür gelişmekte olan ülke tecrübelerinden ders çıkartmış ve Türkiye özeline uyumlulaştırılmış olması gerekir. Ülkemizde bu tıp siyasetleri tasarlayacak yetkinlikte iktisatçılarımız vardır.”