Yargıtay, işçinin iş arama müsaade fiyatını alabileceğine hükmetti

Ethereum

New member
yıllardır çalıştığı şirketten Toplu İş Mukavelesi’nin (TİS) 13/A-1. hususu yeterince emekliye ayrılmasının kararlaştırılan emekçi soluğu mahkemede aldı.

22 haftalık ihbar öneli kullanabileceğinin bildirildiğini belirten davacı emekçi, ihbar öneli içerisinde patronun her gün günde 4 saat iş arama müsaadesi vermek mecburiyetinde olduğunun düzenlendiği, iş arama müsaadesi kullandırılmayıp çalıştırılan ve fiilen işine son verildiği için arama müsaadelerine ait fiyatın yüzde 100 artırımlı olarak ödenmesi gerektiğini ileri sürerek iş arama müsaadesi alacağının faiziyle davalıdan tahsilini talep etti. Davalı argümanları reddetti.

bir daha yapılan yargılamada İş Mahkemesi, iş arama müsaadesinde personel çalıştırılır ise çalıştığı müddetin fiyatının artırımlı ödeneceğinin düzenlendiği, artırımlı fiyat ödendiğinin ise davalı patron tarafınca ispatlanamadığı sebebi öne sürülerek direnme sonucu verdi. Direnme sonucu da davalı avukatı tarafınca temyiz edilince devreye Yargıtay Hukuk Genel Konseyi girdi.

Genel suradan milyonlarca özel kesim çalışanına müjde niteliğinden bir karar çıktı. 4857 sayılı İş Kanunu’nun (4857 s. Kanun/İK. ) personele bildirim mühleti ortasında iş arama imkânının tanındığı 27. Hususundaki, ‘Bildirim müddetleri ortasında patron, çalışana yeni bir iş bulması için gerekli olan iş arama müsaadesini iş saatlerin ortasında ve fiyat kesintisi yapmadan vermeye mecburdur. Patron yeni iş arama müsaadesini vermez yahut eksik kullandırırsa o müddete ait fiyat emekçiye ödenir.

Patron, iş arama müsaadesi esnasında emekçiyi çalıştırır ise emekçinin müsaade kullanarak bir çalışma karşılığı olmaksızın alacağı fiyata ilaveten, ‘çalıştırdığı mühletin fiyatını yüzde yüz artırımlı öder’ sözü hatırlatıldı.

İŞ ARAMA MÜSAADESİ VERMEK ZORUNDA


Yargıtay sonucunda, “İşçinin talebi olmaksızın patron iş arama müsaadesi vermek ve kullandırmak zorundadır. Bu borç şahsen kanundan kaynaklanmakta olup emekçinin patrondan iş arama müsaadesi isteğinde bulunması gerekmediği üzere müsaade istenmesi halinde de patronun kabul edip etmeme yetkisi bulunmamaktadır.

Davacıya 55 yaşını doldurduğundan TİS kararlarına göre emekliye ayrılmasının kararlaştırıldığı, 22 haftalık ihbar önelinin bulunduğu, iş arama müsaadesini toplu ya da kısmi olarak hangi tarihler içinde kullanabileceği de belirtilerek seçenekli biçimde kullanımının mümkün olduğunun bildirildiği ortadadır.

Bildirimde ayrıyeten toplu kullanmadığı taktirde günde 4 saat çalışacağının açıklandıği, davacının da iş mukavelesinin feshinin yasaya, işyeri uygulamasına muhalif olduğu ve toplu müsaadeyle ilgili yazılı ya da kelamlı bir talebinin bulunmadığını belirterek itirazda bulunduğu, iş arama müsaadesinin kullanılması gerektiğine ait hatırlatma hedefli yapılan ikinci ihtara yönelik olarak da daha evvelki yazılı itirazını yenidenladığını, fesih sürecinin hukuksal olarak geçerli olmadığını ileri sürdüğü anlaşılmıştır.

Davacının iş arama müsaadesini kullanmadığı ihbar müddetince davalı işyerinde tam gün mesai ile çalıştığı ise sabittir. Hakikaten de İş Kanunundaki amir karara bakılırsa iş arama müsaadesinden yararlanma çalışanın isteği şartına bağlı tutulmamıştır. Talep bulunmasa da emekçiye iş arama müsaadesi verilmesi zarurî olup patron bu hususta bir taktir hakkına sahip değildir. Somut olayda olduğu üzere davalı patron tarafınca iş arama müsaadesinin kullanılması için yapılan bildirimler de patronu bu yükümlülükten kurtarmaz.

Patronun müsaade verildiğini belirttiği gün ve saatlerde çalışılmak istenmesi durumunda çalışana iş verilmemesi gerekir. Ayrıyeten davacı emekçi bildirimlere yaptığı itirazında feshin yasaya ve işyeri uygulamasına karşıt olduğunu belirtmiş olup iş arama müsaadesini kullanmak istemediği istikametinde bir beyan yahut bir itiraz ileri sürmemiştir.

Bu niçinle müsaadenin kullandırılması gerekirken çalıştırılan davacıya müsaade kullanmaksızın alacağı fiyata ilaveten çalıştırıldığı mühletin fiyatı de yüzde yüz artırımlı ödenmelidir.

Bu niçinle emredici düzenleme gereği müsaadenin kullandırılmasının zarurî olduğunun kabulü ile alacağın karar altına alınması gerektiğini karara bağlayan direnme sonucunda bir isabetsizlik bulunmamaktadır.

Hukuk Genel Konseyi’nde yapılan görüşmeler sırasında, davalı patronun yaptığı hatırlatmalarla yükümlülüğünü yerine getirdiği, davacının özgür iradesiyle müsaade hakkını kullanmama istikametinde tercihte bulunduğu bu niçinle bozma sonucunın yerinde olduğu görüşü ileri sürülmüş ise de, bu görüş Heyet çoğunluğunca kabul edilmemiştir. O hâlde mahkemece üstte açılanan konulara değinilerek verilen direnme sonucu metot ve yasaya uygun olup, yerindedir” denildi.