Yabancıya konut satışı ‘düzenlemeye’ takıldı

Professional

New member
20 Eylül’de yapılan bir düzenleme ile yabancıların taraf olduğu gayrimenkul satışlarında ekspertiz bedeli istenmeye başladı. Bu düzenleme ile hileli biçimde meskenlerin pahasının vatandaşlık için gerekli olan 250 bin dolarmış üzere gösterilmesinin önüne geçildi. Lakin satışlarda ekspertiz pahası ile satış meblağları içinde büyük farklılık oluştu. Ekspertiz bedelleri meskenin satış bedelinin yüzde 30, yüzde 40 altında kalmaya başladı. Değerleme sistemindeki değişikliğin dalı olumsuz etkilediğine dikkat çeken Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER) Lideri Ömer Faruk Akbal, yalnızca GİGDER üyelerinin 15 günde 478 milyon TL kaybı olduğu görülürken, firma başına kaybın 18 milyon TL’ye kadar ulaştığını söylemiş oldu.

MAKSADI TUTTURAMAYIZ

Türkiye’de memleketler arası yatırımcılara satılan her 100 gayrimenkulden yaklaşık 25’ini GİGDER’in gerçekleştirdiğini belirten Akbal, “478 milyon TL’lik bu kaybın tüm dala yansımasının tümevarımla 1.8 milyar TL’yi rahatlıkla bulabileceği somut bir data üzerinden görülüyor. Teminat maksatlı hazırlanan raporlardaki pahalar ile gayrimenkulün piyasa fiyatı içinde ortalama yüzde 30 ile başlayıp yüzde 45’e kadar varabilen paha farklılıkları niçiniyle yabancı alıcıların itimadının kırılması, yaşanan maddi zararın boyutunu yükseltmekle kalmadı, bununla birlikte prestij kaybına da niye oldu. Tahlil noktasında acil bir atak yapılmazsa, dalın yaşadığı ziyan katlanarak önümüzdeki 2-3 ay ortasında satışlar süratle düşecektir. Bu durumda yıl sonunda 50 bin adetlik satış gayemizin tutması hayli güç görünmekle bir arada önümüzdeki yıl 30 bin adetleri dahi yakalamakta zorlanırız” diye konuştu.

NASIL ENGELLENİR

Kesimin kanayan yarasını durdurabilmek için GİGDER olarak uygulamanın çıkış sebebi olan ‘hileli rapor düzenlenmesinin engellenmesi’ ismine alternatif yeni tahliller geliştirdiklerini, bunları Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’na aktardıklarını kaydeden Akbal, “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile görüşmemiz olumlu geçti, sayın bakanımız Murat Kurum da mevzuyu yakından takip ediyor”dedi. Akbal, GİGDER olarak bakanlık ile paylaştıkları tahlil tekliflerini şu biçimde anlattı: “ilk vakit içinderda değerleme şirketleri, ana tedarikçi olan satış ofislerinin meblağlarını temel alabilir. Bu kapsamda firmalardan satış mukavelelerini talep edebilir ve buradaki kıymetleri referans alabilir. İkinci tahlil ise yabancıya satış yapan firmaların bakanlığın belirleyeceği ‘bağımsız kontrol kuruluşlarınca’ verilecek kontrol raporuyla ilerlemelerini sağlayarak daha sağlıklı bir denetim sistemi oluşturmak. bu biçimdece tüm kesim ziyana uğramadan,işini yanlış halde yapanların belirlenerek sistem dışı bırakılacağı bir isimli kontrol sistemi kurulabilir.”

GAYE ORTALAMA 225 BİN DOLAR

GİGDER olarak marka ve pazarlama şirketi AGS Küresel işbirliğiyle yabancıya konut satış endeksi ‘GİGDEKS’i hazırladıklarını tabir eden Ömer Faruk Akbal, endeksin, GİGDER üyelerinin satış fiyatından satış yoluna ve şimdiki kesim beklentilerine kadar bir epey soruya verdikleri karşılıkların tertipli olarak raporlanmasına ve gerçekçi bir eğilim ortaya koymasına dayandığını söylemiş oldu. Dataları aktaran Akbal, “Ocak 2021’de 410 yabancı yatırımcıyla gerçekleştirdiğimiz araştırmada yabancıya ortalama konut satış fiyatını 161 bin 500 olarak tespit etmiştik. Bu fiyatı geride bıraktığımız çeyrekte 196 bin 037 dolara ulaştı” diye konuştu. Akbal, Türkiye’de yabancı yatırımcıya bir konutun ortalama satış kıymetini 2025’te 225 bin dolara yükseltmeyi hedeflediklerini aktardı.