Üçüncü Doz COVID-19 Aşıları, Delta Varyantına Karşı Ne Kadar Tesirli?

  • Konuyu başlatan admin
  • Başlangıç tarihi
A

admin

Guest
Üçüncü Doz COVID-19 Aşıları, Delta Varyantına Karşı Ne Kadar Tesirli?
Güçlendirici (ikinci doz daha sonrasında yapılan hatırlatma dozları) aşıların COVID-19’a karşı aktifliğinin birinci büyük ölçekli gerçek dünya çalışması tamamlandı. Bu çalışmada, Delta varyantına karşı bile, yüzde 93’e kadar koruyuculuk sağlandığı belirlendi. Olağan ki milyarlarca insan çabucak hemen aşılanmamışken, güçlü ülkelerdeki insanlara üçüncü dozların verilmesi için sonlu aşının kullanmanın hem ne kadar etik olduğu tıpkı vakitte ne kadar mantıklı olduğu hakkında değerli tartışmalar var. Fakat bu çalışmanın bulguları, Delta’nın özel olarak hedeflenmiş yeni versiyonlar gerektirmek yerine mevcut mRNA aşıları kullanılarak denetim altına alınıp alınamayacağını sorguluyor.

İsrail, mRNA aşılarını öteki ülkelerden çok daha evvel alan bir ülke. Bu, bir kış salgınını denetim etmesine yardımcı oldu ve enfeksiyonları süreksiz olarak ihmal edilebilir düzeylere indirdi. Fakat, Temmuz ayına kadar Delta geniş çapta yayılıyordu. Enfeksiyonlar çabucak sonrasında ulusal rekorlar kırdı, lakin vefat oranları evvelki en berbatın yarısından azdı.

İsrail, 13 Temmuz’da, herkesten epey evvel, aslına bakarsan tam olarak aşılanmış olanlara dayanak aşılarına başlayarak ve bol bol bilgi toplayarak tıpkı yaklaşımı yeniden denedi. Lancet artık bu varlıklı bilgi kaynağını inceleyen bir tahlil yayınladı. Ham sayılar aslına bakarsan destekleyici dozların işe yaradığını öne sürse de, araştırma evvelinde var olan şartlar üzere karışıklık yaratan faktörleri denetim ediyor.

Çalışma, bu yıl 30 Temmuz ile 23 Eylül içindeki devri temel alıyor ve Eylül başında günde yaklaşık 10.000 hadise ve 30 vefatla doruğa ulaşan İsrail’in dördüncü dalgasının büyük kısmını içeriyor. Bu dalga sırasında kaydedilen enfeksiyonların neredeyse tamamı Delta varyantındandı.

Müellifler, Pfizer aşısının üçüncü dozunu alan 728.321 kişiyi, en az beş ay evvel ikinci Pfizer enjeksiyonunu yaptıran lakin çabucak hemen bir takviye almamış olan birebir sayıda beşerle karşılaştırdı. İkinci küme, yaş, cinsiyet, yer, sıhhat durumu ve bilinen risk alma ve riskten kaçınma davranışı üzere özellikler açısından birinci kümeye mümkün olduğunca yakın olacak biçimde dikkatlice seçildi.

En etkileyici bulgu, destekleyici aşı yapıldıktan bir haftadan biraz daha uzun bir süre daha sonra bir kişinin COVID-19 niçiniyle hastaneye yatma riskinin, benzeri özelliklere sahip lakin sırf iki aşı olmuş birine nazaran yüzde 93 daha düşük olmasıydı. Bu güçlendirici aşı araştırmasının sonuçları, daha evvel yapılan lakin evvelde var olan şartları denetim etmeyen bir öbür çalışmanın sonuçları ile benzerlik gösteriyor.

Çalışma, güçlendirici aktifliğinin, 70 yaşın üstündeki ve altındakiler de dahil olmak üzere, demografiler içinde dengeli olduğunu bildiriyor.

Clalit Araştırma Enstitüsü’nden kıdemli muharrir Profesör Ran Balicer yaptığı açıklamada “Bu sonuçlar, aşının üçüncü dozunun, üçüncü dozdan bir hafta daha sonra, farklı yaş kümeleri ve nüfus alt kümelerinde COVID-19 ile ilgili önemli sonuçlara karşı pek tesirli olduğunu ikna edici bir biçimde gösteriyor” dedi.

Çalışmanın cevaplayamadığı en değerli sorunun ise, üçüncü dozun, altı ay daha sonra aktifliğinin azaldığı bilinen ilk iki dozdan daha kalıcı olup olmadığı.

Makale, varlıklı ülkeler kendi halkına güçlendiriciler sağlarken, COVID-19’un öbür yerlerde denetimsiz yayılmasının daha da makûs varyantların ortaya çıkma ihtimalini artırdığını kabul ediyor, lakin bu mevzuyu incelemiyor. Öte yandan, aşıların gereğince yaygın ve süratli bir biçimde dağıtılması durumunda Delta kaynaklı vefatları ve hastaneye yatışları denetim altına alabileceğini kanıtlıyor.

Yayın, mRNA aşılarının evvelki COVID-19 enfeksiyonuna nazaran beş kat daha kollayıcı olduğuna dair delillerle da örtüşüyor…