Professional
New member
Semih Bişkin / KARAR – 2022 yılı için minimum fiyat sayısı bugün aşikâr oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, minimum fiyatı net 4 bin 250 TL olarak duyurdu. Yeni minimum fiyat sayıları daha sonrası bir fazlaca soru da birlikteinde geldi. Toplumsal güvenlik uzmanı Sertaç Sedat Köksal, minimum fiyat artırımı ile ilgili merak edilenleri KARAR için cevapladı.
UYGAR DURUM VE ÇOCUK SAYISI MİNİMUM FİYATI ETKİYECEK Mİ ?
Minimum fiyat üstündeki gelir vergisinin kaldırılmasıyla minimum geçim indirimi de otomatik olarak kalkacaktır. Lakin bu düzenleme evli ve üç çocuk üzeri minimum ücretlilere rastgele bir avantaj sağlamayacaktır. Düzenleme bekâr yahut evli olup iki çocuğa kadar çocuk sahibi olan taban ücretlilerin fiyatlarında bir artış gerçekleştirecektir. Evli ve en az üç çocuk sahibi minimum ücretlilere uygulanan minimum geçim indirimi ile esasen gelir vergisi ödememektedirler.
MİNİMUM GEÇİM İNDİRİMİ KALDIRILDI MI ?
Minimum geçimi indirimi Gelir Vergisi Kanunun 32. unsurunda düzenlenmiştir. Buna bakılırsa minimum geçim indirimi; fiyatın elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesitinde çalışan 16 yaşından büyük çalışanlar için uygulanan minimum fiyatın yıllık brüt meblağının; mükellefin kendisi için %50’si, çalışmayan ve rastgele bir geliri olmayan eşi için %10’u, çocukların her biri için başka ayrı olmak üzere; birinci iki çocuk için %7,5, üçüncü çocuk için %10, öteki çocuklar için %5’idir.
Taban fiyattan alınan verginin kaldırılmasıyla mevzuat gereği taban geçim indirimi de rastgele bir düzenlemeye gerek duyulmaksızın uygulamadan kalkmış olacaktır.
TABAN FİYATTAN GELİR VERGİSİ HANGİ METOT İLE KALDIRILACAK ?
Uzun yıllardır tartışması yapılan minimum ücretlilerden gelir vergisi uygulamasının kaldırılması 2022 yılı için hayata geçirilecek. Minimum fiyat üzerinden alınan verginin iki prosedürden biri ile kaldırılması beklenmektedir.
Minimum fiyatta gelir ve damga vergisi kaldırılacaktır. Öbür bir tabir ile minimum fiyat ödeyen patronlar artık gelir ve damga vergisi kesintisi yapmayacaktır.
Birinci Prosedür
Aylık gelir vergisi matrahının yıl bazında hesaplanarak 2022 yılı için belirlenecek fiyat gelirleri için gelir vergisi dilimlerinin hesaplanacak bu meblağdan başlatılması olacaktır.
Bilindiği üzere 2021 yılında 0’dan 24.000,00 TL’ye kadar fiyat geliri elde edenlerden yüzde 15 gelir vergisi kesintisi uygulanmaktaydı. Bu sistemin hayata geçirilmesi ile birinci vergi dilimi 4.253,40 X 12 = 51.040,80 TL hesaplamasıyla 51.040,80 TL’den daha sonra başlatılacaktır.
Bu metotta fiyat geliri fazla olan çalışanlar ve prim geliri ve fazla mesai fiyatı alan çalışanlar daha erken 51.040,80 TL gelire ulaşacakları için erken aylarda fiyatlarından gelir vergisi kesintisi yapılmaya başlayacaktır.
İkincil Metot
Ülkemizde halihazırda engelli yakınına bakan ya da engelli raporu bulunan bireyler için de gelir vergisi muafiyetleri uygulanmaktadır. Bu yolda aylık minimum fiyat meblağı kadar gelir ay içerisinde hesaplanacak gelir vergisi matrahından düşülerek kalan meblağ vergilendirilmektedir.
Bu metodun seçilmesi halinde ay içerisinde çalışan ücretlinin ne kadar gelir elde ettiğine bakılmaksızın 4.253,40 TL fiyatı gelir vergisi matrahından düşüldükten daha sonra vergi hesaplaması yapılacaktır.
Örneğin; ay içerisinde 6.000,00 TL brüt fiyat geliri elde eden bir çalışanın ücretindilk evvel SGK emekçi ve İşsizlik sigortası emekçi hisseleri düşüldükten daha sonra 4.253,40 TL daha düşüldükten daha sonra kalan fiyat üzerinden belirlenen vergi dilimlerine bakılırsa gelir vergisi kesintisi uygulanacaktır.
MİNİMUM FİYATTAN DAMGA VERGİSİ HANGİ METOT İLE KALDIRILACAK ?
Damga vergisi brüt fiyat üzerinden hesaplanmaktadır. Hem gelir vergisinin birebir vakitte damga vergisinin birebir anda yalnızca taban fiyata kadar olan gelirler üzerinden kaldırılacak olması, uygulamanın üstte açıklanan ikinci prosedür ile yapılacağını göstermektedir. Seçilecek formül ile aylık brüt fiyat, eksik günlerde ise günlük brüt fiyatın çalışılan gün sayısıyla çarpılmasıyla bulunacak fiyat damga vergisi matrahından düşülecektir.
GELİR VERGİSİ VE DAMGA VERGİSİNİN KALDIRILMASININ PATRON MALİYETİNE TESİRİ NEDİR ?
Personelleri ile brüt fiyat üzerinden anlaşan patronlar gelir vergisi ve damga vergisi fiyatlarını brüt fiyattan kesinti yaparak personellere hesaplanan net fiyatı ödemektedir. Öbür bir sözle gelir vergisi ve damga vergisi personel için bir maliyet olup, bunların kaldırılması emekçi gelirine katkı sağlamaktadır.
Çalışanları ile net fiyat üzerinden anlaşan patronlar gelir vergisi ve damga vergisi fiyatlarını kendileri üstlendiklerinden minimum fiyattan gelir vergisinin ve damga vergisinin kaldırılması ile yıllık 51.496,00 TL maliyet avantajı elde edeceklerdir.
DOLAR BAZINDA MİNİMUM FİYATA NE KADAR ARTIRIM YAPILDI ?
Net minimum fiyat 2020 yılı ocak ayında 384 USD’ydi. 16.12.2021 tarihi itibariyle belirlenen taban fiyat 280 USD’ye tekabül etmektedir.
MİNİMUM FİYATTAN KALKAN GELİR VERGİSİ İLE DEVLETİN VERGİ KAYBI NE KADAR OLACAK?
TÜİK in “İstatistiklerle Aile 2020” çalışmasından yola çıkarak 2021 yılında taban ücretliler için hesaplanıp gelir vergisinden mahsup edilen minimum geçim indirimi meblağı 24 milyar TL civarında olacağı kestirim edilmektedir.
Ülkemizde yaklaşık 5 milyon taban fiyatlı çalışan bulunmaktadır. 2021 yılı için minimum ücretliden kesilen gelir vergisinin ise 29 milyar TL civarında olacağı kestirim edilmektedir.
Halihazırda taban geçimi uygulamasıyla vazgeçilen gelir vergisi 5 milyar TL civarındadır.
2021 yılı için elde edilecek iddiası damga vergisi fiyatı 1,75 milyar TL civarındadır.
Yalnızca 2021 sayılarına bakılırsa 2022 yılında devletin vazgeçtiği vergi geliri 6,75 milyar TL olacaktır.
UYGAR DURUM VE ÇOCUK SAYISI MİNİMUM FİYATI ETKİYECEK Mİ ?
Minimum fiyat üstündeki gelir vergisinin kaldırılmasıyla minimum geçim indirimi de otomatik olarak kalkacaktır. Lakin bu düzenleme evli ve üç çocuk üzeri minimum ücretlilere rastgele bir avantaj sağlamayacaktır. Düzenleme bekâr yahut evli olup iki çocuğa kadar çocuk sahibi olan taban ücretlilerin fiyatlarında bir artış gerçekleştirecektir. Evli ve en az üç çocuk sahibi minimum ücretlilere uygulanan minimum geçim indirimi ile esasen gelir vergisi ödememektedirler.
MİNİMUM GEÇİM İNDİRİMİ KALDIRILDI MI ?
Minimum geçimi indirimi Gelir Vergisi Kanunun 32. unsurunda düzenlenmiştir. Buna bakılırsa minimum geçim indirimi; fiyatın elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesitinde çalışan 16 yaşından büyük çalışanlar için uygulanan minimum fiyatın yıllık brüt meblağının; mükellefin kendisi için %50’si, çalışmayan ve rastgele bir geliri olmayan eşi için %10’u, çocukların her biri için başka ayrı olmak üzere; birinci iki çocuk için %7,5, üçüncü çocuk için %10, öteki çocuklar için %5’idir.
Taban fiyattan alınan verginin kaldırılmasıyla mevzuat gereği taban geçim indirimi de rastgele bir düzenlemeye gerek duyulmaksızın uygulamadan kalkmış olacaktır.
TABAN FİYATTAN GELİR VERGİSİ HANGİ METOT İLE KALDIRILACAK ?
Uzun yıllardır tartışması yapılan minimum ücretlilerden gelir vergisi uygulamasının kaldırılması 2022 yılı için hayata geçirilecek. Minimum fiyat üzerinden alınan verginin iki prosedürden biri ile kaldırılması beklenmektedir.
Minimum fiyatta gelir ve damga vergisi kaldırılacaktır. Öbür bir tabir ile minimum fiyat ödeyen patronlar artık gelir ve damga vergisi kesintisi yapmayacaktır.
Birinci Prosedür
Aylık gelir vergisi matrahının yıl bazında hesaplanarak 2022 yılı için belirlenecek fiyat gelirleri için gelir vergisi dilimlerinin hesaplanacak bu meblağdan başlatılması olacaktır.
Bilindiği üzere 2021 yılında 0’dan 24.000,00 TL’ye kadar fiyat geliri elde edenlerden yüzde 15 gelir vergisi kesintisi uygulanmaktaydı. Bu sistemin hayata geçirilmesi ile birinci vergi dilimi 4.253,40 X 12 = 51.040,80 TL hesaplamasıyla 51.040,80 TL’den daha sonra başlatılacaktır.
Bu metotta fiyat geliri fazla olan çalışanlar ve prim geliri ve fazla mesai fiyatı alan çalışanlar daha erken 51.040,80 TL gelire ulaşacakları için erken aylarda fiyatlarından gelir vergisi kesintisi yapılmaya başlayacaktır.
İkincil Metot
Ülkemizde halihazırda engelli yakınına bakan ya da engelli raporu bulunan bireyler için de gelir vergisi muafiyetleri uygulanmaktadır. Bu yolda aylık minimum fiyat meblağı kadar gelir ay içerisinde hesaplanacak gelir vergisi matrahından düşülerek kalan meblağ vergilendirilmektedir.
Bu metodun seçilmesi halinde ay içerisinde çalışan ücretlinin ne kadar gelir elde ettiğine bakılmaksızın 4.253,40 TL fiyatı gelir vergisi matrahından düşüldükten daha sonra vergi hesaplaması yapılacaktır.
Örneğin; ay içerisinde 6.000,00 TL brüt fiyat geliri elde eden bir çalışanın ücretindilk evvel SGK emekçi ve İşsizlik sigortası emekçi hisseleri düşüldükten daha sonra 4.253,40 TL daha düşüldükten daha sonra kalan fiyat üzerinden belirlenen vergi dilimlerine bakılırsa gelir vergisi kesintisi uygulanacaktır.
MİNİMUM FİYATTAN DAMGA VERGİSİ HANGİ METOT İLE KALDIRILACAK ?
Damga vergisi brüt fiyat üzerinden hesaplanmaktadır. Hem gelir vergisinin birebir vakitte damga vergisinin birebir anda yalnızca taban fiyata kadar olan gelirler üzerinden kaldırılacak olması, uygulamanın üstte açıklanan ikinci prosedür ile yapılacağını göstermektedir. Seçilecek formül ile aylık brüt fiyat, eksik günlerde ise günlük brüt fiyatın çalışılan gün sayısıyla çarpılmasıyla bulunacak fiyat damga vergisi matrahından düşülecektir.
GELİR VERGİSİ VE DAMGA VERGİSİNİN KALDIRILMASININ PATRON MALİYETİNE TESİRİ NEDİR ?
Personelleri ile brüt fiyat üzerinden anlaşan patronlar gelir vergisi ve damga vergisi fiyatlarını brüt fiyattan kesinti yaparak personellere hesaplanan net fiyatı ödemektedir. Öbür bir sözle gelir vergisi ve damga vergisi personel için bir maliyet olup, bunların kaldırılması emekçi gelirine katkı sağlamaktadır.
Çalışanları ile net fiyat üzerinden anlaşan patronlar gelir vergisi ve damga vergisi fiyatlarını kendileri üstlendiklerinden minimum fiyattan gelir vergisinin ve damga vergisinin kaldırılması ile yıllık 51.496,00 TL maliyet avantajı elde edeceklerdir.
DOLAR BAZINDA MİNİMUM FİYATA NE KADAR ARTIRIM YAPILDI ?
Net minimum fiyat 2020 yılı ocak ayında 384 USD’ydi. 16.12.2021 tarihi itibariyle belirlenen taban fiyat 280 USD’ye tekabül etmektedir.
MİNİMUM FİYATTAN KALKAN GELİR VERGİSİ İLE DEVLETİN VERGİ KAYBI NE KADAR OLACAK?
TÜİK in “İstatistiklerle Aile 2020” çalışmasından yola çıkarak 2021 yılında taban ücretliler için hesaplanıp gelir vergisinden mahsup edilen minimum geçim indirimi meblağı 24 milyar TL civarında olacağı kestirim edilmektedir.
Ülkemizde yaklaşık 5 milyon taban fiyatlı çalışan bulunmaktadır. 2021 yılı için minimum ücretliden kesilen gelir vergisinin ise 29 milyar TL civarında olacağı kestirim edilmektedir.
Halihazırda taban geçimi uygulamasıyla vazgeçilen gelir vergisi 5 milyar TL civarındadır.
2021 yılı için elde edilecek iddiası damga vergisi fiyatı 1,75 milyar TL civarındadır.
Yalnızca 2021 sayılarına bakılırsa 2022 yılında devletin vazgeçtiği vergi geliri 6,75 milyar TL olacaktır.