SON DAKİKA HABERİ: Rekabet Kurumu Lider zincir marketlere kesilen cezanın niçinini deklare etti

Ethereum

New member
Son dakika haberi!

Rekabet Kurumu (RK) Lideri Birol Küle, Rekabet Şurası tarafınca zincir marketlere kesilen 2,7 milyar liralık rekor cezanın akabinde yaşanan tartışmalara ait değerlendirmede bulundu.

Soruşturma sürecine ait bilgi veren Küle, 5 perakende zincirine ve 1 tedarik şirketine idari para cezası verilmesiyle sonuçlanan soruşturma sürecinin yaklaşık 19 ay evvel, 31 Mart 2020’de Heyet tarafınca alınan ön araştırma sonucuyla başladığını söylemiş oldu. Ön araştırma raporunun 7 Mayıs 2020’de Rekabet Heyetinde görüşülmesi kararı 30 teşebbüs hakkında soruşturma sonucu verildiğini tabir eden Küle, yaklaşık bir yılda hazırlanan soruşturma raporunun 31 Mart 2021’de uzmanlar tarafınca hazırlanıp tamamlandığını bildirdi.

Küle, “Yani aslında karardan tam 7 ay evvel, bugün karara mevzu olan ihlal tespitlerinin yer aldığı rapor taraflarla paylaşılmıştır. Bahis bugünün konusu değildir. 2018 yılına kadar geriye giden kanıt niteliğindeki yazışmalar ele geçirilmiştir. Bildiğiniz üzere en son karar 28 Ekim’de alınmıştır. Soruşturma sürecinde argüman konusu hareketlerle ilgili olarak taraflardan üç yazılı, bir kelamlı olmak üzere toplam 4 savunma alınmıştır. Kanunun öngördüğü tarzı süreçlerin tamamlanması kararı alınan sonuncu karar, yaklaşık 19 aylık bir vakit dilimini kapsayan inceleme kararında verilmiştir.” diye konuştu.

Kamuoyunda daima fahiş fiyat konusunun gündemde olduğuna dikkati çeken Küle, şu ayrıntıları verdi:




“Bu bahse açıklık getirmekte yarar var. Rekabet Kurumu tarafınca yapılan tespitlere bakılırsa, ihlal konusu davranışlar niçiniyle fiyatların tüketici aleyhine yükseltildiği görülmekle birlikte, bu fiyatların ‘fahiş’ olup olmadığına dair bir kıymetlendirme, vurgu ya da meblağların düzeyine bağlanmış rastgele bir sonuç bulunmamaktadır. Soruşturma sürecinde, fahiş fiyat ya da meblağların düzeyi değil, bu fiyatların rakipler içinde direkt yahut dolaylı temaslar yoluyla sağlanan koordinasyon/eşgüdüm kararında belirlenip belirlenmediği araştırılmıştır.”

“PİYASA ORGANİZE EDİLDİ”

Küle, marketlerin fahiş fiyat sebebiyle haksız olarak cezalandırıldıklarına ait savlarına da karşılık vererek, şunları kaydetti:

“5 perakendeci teşebbüs içinde direkt yahut ortak tedarikçiler aracılığıyla dolaylı temaslar yoluyla, satış fiyatlarının ve fiyat artışlarının uyumunun sağlandığı, elde edilen dokümanlarda ‘piyasanın organize edildiği’, ‘artırılan fiyatların rakiplerle eş vakitli raflara yansıtılacağı’ tarafında ve misal nitelikte bir epeyce tabir bulunduğu, zincir marketlerin fiyat hareketlerinin de bu bulguları büyük ölçüde teyit ettiği görülmüştür.

Ayrıyeten bir daha direkt yahut ortak tedarikçiler aracılığıyla geleceğe dönük fiyatlar, fiyat artış tarihleri, dönemsel kampanyalar ve indirimler üzere rekabete ait hassas ayrıntıların paylaşıldığı, fiyat indirimine giden yahut pazar genelinde fiyatların arttığı devirde çabucak hemen fiyat artışı yapmayan zincir marketlerin fiyatlarına tedarikçiler aracılığıyla müdahale edilerek kelam konusu zincir marketlerin meblağlarının tüketiciler aleyhine yükseltilmesinin sağlandığı, gerçekten bu durumun çoklukla ‘bozuk meblağların düzelttirilmesi’ formunda evraklara yansıdığı tespit ediliyor. Olağan ki buradaki bozuk fiyat tabirinden düşük fiyatların kastedildiğini açıklamama sanırım gerek yok.”

Soruşturma tarafı bir tedarikçi teşebbüsün ise kendi eserleri bakımından zincir marketler içinde satış fiyatlarına ve fiyat artışlarına yönelik gerçekleşen uyumun sağlanmasında ve sürdürülmesinde rol oynadığı ve perakendecilerin geleceğe dönük satış meblağları ve fiyat artış tarihleri üzere rekabete hassas ayrıntıların paylaşımına aracılık ettiğinin belirlendiğini vurgulayan Küle, “Bu ihlal tipi rekabet hukukunda kartel olarak bilinen, rakipler içinde meblağların yahut ölçülerin tespiti, müşterilerin ya da bölgelerin paylaşılması, ihalelerde danışıklı hareket edilmesi üzere konularda gerçekleşen rekabeti kısıtlayıcı mutabakat yahut uyumlu hareketleri kapsamaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.

“KARTEL ANAYASA’YA NAZARAN SUÇTUR”

Öncelikle kimi bölümlerin, kendilerinin “kartel” olarak nitelediği bu davranışları “Piyasanın şayet olmazsa olmazı”, hatta “Düşük fiyatların garantisi olduğunu” savunmalarını gülümseyerek izlediklerini belirten Küle, Anayasa’nın “Devlet, para, kredi, sermaye, mal ve hizmet piyasalarının sağlıklı ve tertipli işlemelerini sağlayıcı ve geliştirici önlemleri alır, piyasalarda fiili yahut mutabakat kararı doğacak monopolleşme ve kartelleşmeyi önler.” hususunu anımsattı.

Küle, Anayasa’da devletin fiili yahut mutabakat kararı doğacak monopolleşme ve kartelleşmeyi önleyeceğinin açıkça karara bağlandığına dikkati çekerek, “Her şeydilk evvel kartel Anayasamıza bakılırsa hatadır.” dedi.

Bu durumun Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’a göre de hukuka ters ve yasak olduğuna dikkati çeken Küle, kanunun maksadının da mal ve hizmet piyasalarındaki rekabeti engelleyici, bozucu yahut kısıtlayıcı mutabakat, karar ve uygulamaları, piyasaya hakim olan teşebbüslerin bu hakimiyetlerini berbata kullanmalarını önlemek olduğunu lisana getirdi. Küle, kanunun Şuraya da bu ihlallere son verilmesi için gerekli önlemleri alıp, bundan sorumlu olanlara idari para cezaları uygulama bakılırsavini verdiğini söylemiş oldu.

“TEDARİKÇİLERE AİT BAŞKA SORUŞTURMA YÜRÜYOR”

Soruşturma kapsamında yalnızca tek bir tedarikçiye ceza kesilmesi ve ceza ölçülerinin yüksekliğine ait yorumları da kıymetlendiren Küle, şunları kaydetti:

“Soruşturmamız 30 teşebbüs hakkında yürütüldü ve karara bağlandı. Bu teşebbüsler içinde yalnızca 5 market ve 1 tedarikçi firma hakkında somut kanıtlar elde ettik. Öbür teşebbüsler hakkında somut kanıtlar elde edilemediği için ceza uygulanmadı lakin bu kapsamda iki bahse açıklık getirmekte yarar var.

Marketlere verilen cezada geçen evraklar yalnızca bir tedarikçiye yönelik dokümanlar değildi. An prestijiyle bir daha benzeri bir ihlal tipine yönelik bir aksiyon ortasında bulunduğu kuşkusuyla 14 tedarikçi teşebbüsün taraf olduğu 26 Nisan 2021’de alınan kararla başlatılan soruşturma Kurumumuzca halihazırda yürütülmektedir. Soruşturma raporunun hazırlanma süreci devam etmektedir.”

Ceza ölçüsü konusuna da değinen Küle, şunları söylemiş oldu:

“Cezalarımızı gerçekleşen cirolar üzerinden bu yönetmeliğe nazaran belirliyoruz. Kartel ağır bir ihlaldir ve ceza oranları yüzde 2 ila yüzde 4 içinde belirlenir. İhlalin mühleti bir yıldan fazla ise bu oran yarım kat, 5 yıldan fazla ise bir kat artırılır. İhlal konusu faaliyetlerin ciro ortasındaki hissesinin hayli düşük olması da indirim niçinidir. Her şey yordamına uygun biçimde yapılmıştır. Yakın tarihte tıpkı pazarda, birebir tıpta ihlalin tespit edildiği başka birtakım rekabet otoriteleri tarafınca yüzde 3’ten yüzde 7’ye kadar para cezası uygulanmıştır.”