Onun için “Bir daha sonraki Steve Jobs” deniyordu… En genç milyarder geçersiz çıktı

Professional

New member
2014’te, o periyot 30 yaşında olan Elizabeth Holmes tepedeydi. Stanford Üniversitesi’ni bırakan Holmes, hastalıkları teşhis etmekte kelamda ihtilal yaratan ve 9 milyar paha biçilen bir şirket kurmuştu. Theranos, birkaç damla kanla Edison testini kullanarak, kanser ve diyabet üzere hastalıkları, iğnelere gerek kalmadan teşhis edebileceğini vadetmişti. Henry Kissinger’dan Rupert Murdoch’a büyük isimler şirkete yatırım yaptı.

2015’te artık şirketin foyası meydana çıkmaya başlamıştı ve bir yıl ortasında Holmes’un sahtekar olduğu ortaya çıktı. Vadettiği teknoloji işe yaramıyordu ve 2018’te kurduğu şirket çöktü. Şu anda 37 yaşında olan Holmes, kendisine yöneltilen 12 sahtecilik suçlamasından karar giyerse 20 yıla kadar mahpus cezası alabilir. Holmes, daha evvel hiç öyküsünü anlatmadı. Dava gelecek ay başlayacak ve yakından izlenecek. Holmes’un suçlamaları reddetmesi bekleniyor.


: İlginizi Çekebilir

  • Çok sayıda vilayetten hissedildi! Saat 14:04’te 5 büyüklüğünde sarsıntı
  • ABD’nin en büyük endişesiydi… Taliban bunu da yaptı!
  • Dünyaya rezil oldular… ‘O an’ kamerada!
Bu hafta sonu yeni bir gelişme oldu ve Holmes’un avukatlarının, müvekkillerinin eski erkek arkadaşı ve iş ortağı Manesh “Sunny” Balwani’nin kabahatlerin işlendiği periyotta Holmes’a cinsel tacizde bulunduğunu, onu duygusal olarak denetim ettiğini ve ruh sıhhatini bozduğunu tez edecekleri ortaya çıktı. Tıpkı sahtecilik suçlamalarıyla karşı karşıya olan 56 yaşındaki Balwani savları “şok edici” diye tanımladı. Devlet erkeklerindan, sekreterlere herkesi kandıran bir bayana sempatiyle mi yoksa sertlikle mi yaklaşılacağına artık bir heyet karar verecek.

MUVAFFAKİYET BASKISI

Bir kitaba, HBO’da yayımlanan bir belgesele, bir televizyon dizisine ve sinemaya bahis bulunmasına rağmen, Holmes’un işe yaramadığını bildiği bir teknolojiyle niçin bu biçimde bir kumar oynadığı hala bilinmiyor. Başşehir Washington’da güçlü bir aile tarafınca büyütüldü ve rahat bir ömür sürdü. Tanıyanlara bakılırsa, nazik lakin içine kapalı bir çocuktu. 81 yaşındaki yatırımcı ve iş adamı Richard Fuisz, Holmes üzerinde başarılı olması için büyük bir baskı kurulmuş olabileceğini söylüyor. Ailesi senelerca Holmes ailesinin komşusu oldu. Lakin Theranos 2011’de kendisine bir patent davası açtığında ortaları bozuldu.

Holmes’un anne ve babası mesleklerinin büyük kısmını Kongre’de bürokratlık yaparak geçirdi lakin Fuisz BBC’ye yaptığı açıklamada, “Statüye epeyce düşkünlerdi ve temaslar için yaşarlardı” dedi. Fuisz’e göre babasının büyük büyük babası Amerikan ekmek sanayisini değiştiren Fleischmann’s mayalarının kurucusuydu ve aile soya epey düşkündü. Elizabeth 9 yaşındayken babasına bir mektup yazıp, “hayatta sahiden istediği şeyin, insanlığın mümkün olduğunu bilmediği her şeyi keşfetmek olduğunu” söylemişti.


2002’te Kimya Mühendisliği okumak için Stanford Üniversitesi’ne girdiğinde, derisinin üzerine takan şahıstaki enfeksiyonları tarayıp, gerekli antibiyotikleri veren bir bant fikrini buldu. Daha 18 yaşında, ondan sonrasında da devam edecek ve bir daha sonraki yıl kuracağı şirketin itici gücü olacak inatçılığını sergilemişti. Stanford’daki klinik farmakoloji uzmanı Phyllis Gardner, Holmes ile bant fikrini tartıştığını ve “işe yaramayacağını” dediğini hatırlıyor. Dr. Gardner BBC’ye yaptığı açıklamada, “Sadece gözlerini dikip bana baktı. Kendi dehasına muhakkak inanıyormuş üzereydi. Uzmanlığımla ilgilenmiyordu ve bu can sıkıcıydı” dedi.


SÜRATLİ YÜKSELİŞ

Holmes aylar daha sonra, 19 yaşındayken Stanford’u bırakıp, Theranos’u kurdu. Bu defa parmağa batırılacak iğneyle alınan birkaç damla kanla, kan testi yapan ihtilal yaratacak bir kan testi formülü bulduğunu söylüyordu. kuvvetli beşerler fikirden büyülendi ve denetlenmiş finansal hesapları görmeden yatırım yaptılar. ABD Hazine Bakanı George Schultz, ondan sonrasında Trump idaresine giren madalyalı Deniz Piyadesi Generali James Mattis ve Amerika’nın en varlıklı ailesi Waltonlar, destekçileri içindeydı.


Aldığı bu takviyenin yanı sıra tutumu da inanılırlığını artırdı. 2015’te Holmes ile bir öğlen yemeğinde buluşan Harvard Tıp Fakültesi’nin eski Dekanı Dr. Jeffrey Flier “Müthiş bir fikri olduğunu ve tüm bu yatırımcılar ve bilim insanlarını ikna etmeyi başardığını biliyordum” diyor. Holmes’un teknolojisini hiç resmen değerlendirmemiş olan Dr. Flier “Kendine inançlı bir havası vardı fakat teknoloji hakkında kimi sorular sorduğumda pek o denli anlıyormuş üzere gözükmedi” diye de ekliyor.

“Biraz garip gözüktü lakin yemekten bir sahtekarlık olduğunu düşünerek de kalkmadım.”


Dr. Flier, çabucak sonrasında Holmes’u, fakültenin müşavere şurasına davet etti. Flier, artık bundan pişman ve skandal patladığında Holmes heyetten uzaklaştırıldı. Her şey, 2015’te içeriden birinin Theranos’un esas test aygıtı Edison ile ilgili dertlerini sızdırmasıyla başladı. Wall Street Journal gazetesinin bir dizi haberinde, test sonuçlarının güvenilmez olduğu ve şirketin birçok testi, diğer üreticilerin imal ettiği makinelerle yaptığı savları gündeme taşındı.

Birbiri arkasına davalar açıldı. Ortaklar münasebetlerini kesti ve 2016’da denetleyici kurumlar, Holmes’un kan testi hizmeti vermesini iki yıllığına yasakladı. Theranos 2018’de kapandı. O yılın Mart ayında Holmes, denetleyici kurumların sahtecilikle yatırımcılardan 700 milyon dolar topladığı suçlamasında muahede yoluna gitti. Lakin üç ay daha sonra, Balwani ile birlikte havale dolandırıcılığı yapmak için komplo kurmak suçlamasıyla gözaltına alındı.

Savcılar, Holmes’un hastaları testler konusunda taammüden yanılttığını ve mali destekçilerine şirketin performansını çok derecede abarttığını argüman ediyor. Holmes 2019’da kefaletle özgür kaldı ve Evans Otel Kümesi’nin oteller zincirlerinin varisi olan 27 yaşındaki William “Billy” Evans ile evlendi. Temmuz ayında bir bebekleri oldu. Eski Los Angeles Bölge Savcısı Yardımcısı Emily D. Baker, “Yeni bir anne olmasının davayı etkileyeceğini sanmıyorum fakat hatalı bulunursa, yargıçlar bunu hesaba katacaktır” diyor.

Theranos skandalı davaya dönüşürken, yorumcular Holmes’un özgün kıssasına ne kadar sıkı sıkıya sarıldığının kayda kıymet olduğunu söylüyor. Onu tanıyanlar, değiştiğinden kuşku duyduklarını belirtiyorlar. Mahkeme evraklarına nazaran Holmes’un avukatları, müvekkillerinin “Theranos’a ve yatırımcılar için kıymet üretecek yasal bir işletme olduğuna” inandığını savunacak. Ayrıyeten, Balwani’nin kendisini denetim eden davranışlarının “karar verme yetisini silip, attığını” ve buna “kurbanları aldatma” yetisinin de dahil olduğunu tez edecekler.

Avukatları, gelecek yıl ayrıyeten yargılanacak olan Theranos’un eski İşletme Müdürü Balwani’nin 10 yıldan uzun mühlet Holmes’un ne giydiğini, ne yediğini ve kimlerle konuştuğunu denetim ettiğini savunacak. Ayrıyeten cinsel taciz konusunda uzman bir psikoloğu da şahit olarak çağıracaklar. Holmes’un şahit sandalyesine oturup oturmayacağı da net değil. Baker ise “Sahtecilik davalarında en sıkıntı şey, zanlının sahtecilik niyetinin olup olmadığı” diyor ve ekliyor: “ötürüsıyla savcılar, telefon bildirilerini ve e-postaları kullanmak zorunda kalacak ve değişen teknolojinin işe yaramadığı biçimde, yaradığını dediğini tez edecek.”