Makarnada durmak yok

Professional

New member
Koronavirüsün Türkiye’de görülmesinin akabinde vatandaşlar marketlerdeki rafları boşaltmış ve ufak çaplı bir makarna krizi oluşmuştu. Makarna fiyatları tarihinin en yüksek düzeyini görmüş, 500 gramlık paketler birtakım e-ticaret sitelerinde 3-4 kat daha yüksek fiyatla satışa çıkarılmıştı. O devir Hürriyet’ten Eray Görgülü’ye açıklamalarda bulunan Makarna Üreticileri Sanayicileri Derneği Lideri Nihat Uysallı’nın, “İç piyasa tüketimi yıllık 650 bin ton. Üretim kapasitesi ise 2.9 milyon ton. Kimse panik yapmasın. Her konut makarnaya boğulur” kelamları ise ülke gündemine oturdu.


TONLARCA BUĞDAY GELİYOR

Pandemi
sürecinde makarnaya artan ilgi devam ediyor. Bilhassa ihracata çalışan fabrikalarda mesailer ağır. Biz de her hafta öbür bir mesleği deneyimleyip sizlere aktardığımız İşin Peşinde köşesi için Mersin’de üretim yapan Pastavilla’nin fabrikasına girdik. Burada mesai daha fabrikanın haricinde başlıyor. Şanlıurfa üzere etraf vilayetlerden gelen tonlarca buğday yüklü TIR kapıda ön denetim için bekliyor. Ben de makarna üretim sürecinin birinci basamağı için denetim çubuğunu alıp birinci gelen TIR’ı denetim ediyorum. Bu çubuk TIR’ın kasasındaki buğdayın tıpkı kalitede olup olmadığını denetim etmemizi sağlıyor.


KATMA KIYMET ARTIYOR

Onaydan
geçen buğdaylar makineler sayesinde üretim sürecine aktarılıyor. Fabrikada birden fazla süreci bu makineler hallediyor. Lakin kritik bir ünite var. O da birçok üreticinin artık daha fazla kıymet vermeye başladığı, eserlere katma paha katan Ar-Ge ünitesi. Burada gelen eserler epeyce daha ayrıntılı inceleniyor. Ben de buradaki besin mühendislerinin gösterdiği üzere gelen eserleri denetim ediyorum. Büyüteç gibisi bir aygıtla baktığımda irmiğin ortasında bir iki farklı kesim görüyorum. İşte o kesimler ne kadar az ise eserin kalitesi de o kadar epey demek.


YUMURTA KOYULMUYOR

Pandeminin
başında herkes konutta makarna ustası olmuştu. Tüm tanımlarda un, su ve yumurta vardı. Fabrikada gerçek bildiğim bir yanlışı öğreniyorum. Makarnada yumurta kullanılmıyormuş. Durum buğdayından elde edilen irmik ve su ile yapılıyormuş yalnızca.


PAKETE DİKKAT


Türkiye
makarnada değerli bir ihracatçı ülke. Son periyotta dışarıdan gelen talep artmış. Burada da ülkeler ince eleyip sık dokuyor. Fırından çıkan makarnalar hayli düzgün paketlenmeli. Bilhassa Japonya üzere ülkeler bir pakette sorun olursa önemli sorunlar çıkartıyormuş. O yüzden paketleme esnasında ben de epeyce dikkatle eserleri inceliyorum. Gözden kaçan bir yanlışlı paket tüm satışın iptal bulunmasına niye olabilir. Bu ortada farbikada fırın basamağında ağır sıcak niçiniyle çalışmak hayli güç. Bu zorluk yaz aylarında katlanıyor.


NE KADAR KAZANIYORLAR?


Makarna fabrikalarında çalışan personeller taban fiyatın biraz üzerinde maaş alıyor. Bu emekçilerin büyük kısmını vardiyalı çalışan paketleme çalışanı oluşturuyor. Besin mühendislerinin ortalama fiyatları ise 5 bin lira düzeyinde.

8.6 KİLOGRAMA ÇIKTI


Son devirde Türkiye’de makarna tüketiminin kişi başı yüzde 15 yükseldiğini söyleyen Pastavilla Genel Müdürü Dilara Arslan Ünlü, “Ortalama tüketim 8.6 kilograma ulaştı. Fakat daha değerlisi Türkiye’nin makarnadaki ihracat gücü. Makarnanın hammaddesi olan ‘durum buğdayı’ın ana vatanı Anadolu. Öbür bir tabirle en kaliteli makarnalık buğday bizim topraklarımızda yetişiyor. Türkiye’nin durum buğdayı üretim kapasitesi ise iç tüketimin 3 katından fazla” dedi.


YÜZDE 20 YÜKSELDİ


Kuraklık ve öteki etkenlerin de Anadolu’da çiftçinin maliyetini arttırdığını söyleyen Ünlü, “Yüzde 20’lik bir artıştan bahsediyoruz. Üreticiler maliyetlerdeki artışı tüketiciye epeyce fazla yansıtmamaya çalışıyor. Şu an 500 gram makarnanın ortalama fiyatı 4 lira” diye konuştu.

KURAKLIK ETKİLİYOR

Makarnada en büyük müşterilerin Afrika, Japonya ve Venezuela üzere pazarlar olduğunu belirten Ünlü, “İhracatta daima bir artan talep var. İklim krizi ve kuraklık hammadde temininde önemli sorunlar yaratıyor. Birtakım bölgelerde önemli verimlilik meseleleri var.Stokçular ise bu durumda fiyat yükseltiyor” diye konuştu.