A
admin
Guest
Kediler Sizi Görmeseler Bile, Nerede Olduğunuzu Nasıl Bilebiliyor?
Kedilerin gizemli yetenekleri
Bu keşif, kedilerin bilişlerinin “obje kalıcılığı” ismi verilen bir şeyi işaretlediğini, yani bir şeyin onu nazaranmeseler bile hala var olabileceğini belirlediklerini gösteriyor. Daha evvelki çalışmalar mütevazi konut kedisinde (Felis catus) bu bilişsel yeteneği göstermiş olsa da, bu, işitmenin etraflarını ve ortasındaki hareketli objeleri izlemede nasıl bir rol oynayabileceğini belirlemede yeni bir keşif olarak karşımıza çıkıyor.
Kedilerin ürpertici özelliklerinin altında yatan bilimini saptama bakılırsavi Japonya’daki Kyoto Üniversitesi’nden kedi sahibi Saho Takagi‘ye düştü. Takagi ve meslektaşları, PLOS ONE mecmuasında yayınlanan yeni bir makale için 50 kediyi teste tabi tuttular. Kediler, evcil hayvanlardan ve kedi kafelerinde bakılan kedilerden oluşuyordu.
Kedilerin, bir hayvanın zihinsel olarak diğerlerinin nerede olduğunu takip ettiği sosyo-mekansal biliş ismi verilen bir özelliği sergileyip sergilemediğini görmek istiyorlardı. Bu özellik, birkaç duyu ile elde edilebilir (mesela siz de birinin geldiğini görmeden ve hatta duymadan “hissetmiş” olabilirsiniz), fakat bu çalışmanın gayeleri için araştırmacılar sesi inceliyordu.
Shutterstock
Kediler, bir penceresi, iki kapısı olan ve müşahede için kameralarla donatılmış bir odaya tek başlarına yerleştirildi. Hoparlörler, bir yabancının sesi, bir sahibinin sesi, test edilen kediye tanıdık gelen bir kedinin sesi yahut toplumsal olmayan seslerin (genel elektriksel sesler) kayıtlarını çalmak için odanın dışına yerleştirildi. Bunlar ondan sonrasında kedilerin seslerin “ışınlanmasına” yahut ses hoparlörler içinde hareket ederken hareketsiz kalmasına nasıl reaksiyon verdiğini görmek için tıpkı yerde yahut değişen yerlerde çalındı.
Görüntü kayıtlarının tahlilleri çabucak sonrasında, sahiplerinin sesleri tıpkı hoparlörden – ve ötürüsıyla tıpkı yerden – geldiğinde kedilerin daha az şaşırdıklarını, lakin sahiplerinin sesleri birdenbire farklı bir konuma/hoparlöre geçtiğinde şaşırdıklarını ortaya çıkardı. Şaşkın bir kedinin sözüne aşina değilseniz, ekseriyetle ani bir kulak seğirmesi ile gözlemleniyor.
Çalışma muharrirleri, “Sonuçlar, sahiplerinin yeni, beklenmedik bir yere ‘ışınlandığı’ ortaya çıktığında kedilerin şaşırdığını, fakat toplumsal olmayan uyaranlarla test edildiğinde tıpkı biçimde reaksiyon vermediklerini gösterdi” yazdı ve şu biçimde devam etti: “Bu sonuçlar, kedilerin görünmeyen sahibin zihinsel bir temsilini taşıdığını ve sahibinin sesinden, sosyo-mekansal bilişin ispatını göstererek sahibinin pozisyonunu haritalandırdığını gösteriyor.“
Kedilerin gizemli yetenekleri
Bu keşif, kedilerin bilişlerinin “obje kalıcılığı” ismi verilen bir şeyi işaretlediğini, yani bir şeyin onu nazaranmeseler bile hala var olabileceğini belirlediklerini gösteriyor. Daha evvelki çalışmalar mütevazi konut kedisinde (Felis catus) bu bilişsel yeteneği göstermiş olsa da, bu, işitmenin etraflarını ve ortasındaki hareketli objeleri izlemede nasıl bir rol oynayabileceğini belirlemede yeni bir keşif olarak karşımıza çıkıyor.
Kedilerin ürpertici özelliklerinin altında yatan bilimini saptama bakılırsavi Japonya’daki Kyoto Üniversitesi’nden kedi sahibi Saho Takagi‘ye düştü. Takagi ve meslektaşları, PLOS ONE mecmuasında yayınlanan yeni bir makale için 50 kediyi teste tabi tuttular. Kediler, evcil hayvanlardan ve kedi kafelerinde bakılan kedilerden oluşuyordu.
Kedilerin, bir hayvanın zihinsel olarak diğerlerinin nerede olduğunu takip ettiği sosyo-mekansal biliş ismi verilen bir özelliği sergileyip sergilemediğini görmek istiyorlardı. Bu özellik, birkaç duyu ile elde edilebilir (mesela siz de birinin geldiğini görmeden ve hatta duymadan “hissetmiş” olabilirsiniz), fakat bu çalışmanın gayeleri için araştırmacılar sesi inceliyordu.
Shutterstock
Kediler, bir penceresi, iki kapısı olan ve müşahede için kameralarla donatılmış bir odaya tek başlarına yerleştirildi. Hoparlörler, bir yabancının sesi, bir sahibinin sesi, test edilen kediye tanıdık gelen bir kedinin sesi yahut toplumsal olmayan seslerin (genel elektriksel sesler) kayıtlarını çalmak için odanın dışına yerleştirildi. Bunlar ondan sonrasında kedilerin seslerin “ışınlanmasına” yahut ses hoparlörler içinde hareket ederken hareketsiz kalmasına nasıl reaksiyon verdiğini görmek için tıpkı yerde yahut değişen yerlerde çalındı.
Görüntü kayıtlarının tahlilleri çabucak sonrasında, sahiplerinin sesleri tıpkı hoparlörden – ve ötürüsıyla tıpkı yerden – geldiğinde kedilerin daha az şaşırdıklarını, lakin sahiplerinin sesleri birdenbire farklı bir konuma/hoparlöre geçtiğinde şaşırdıklarını ortaya çıkardı. Şaşkın bir kedinin sözüne aşina değilseniz, ekseriyetle ani bir kulak seğirmesi ile gözlemleniyor.
Çalışma muharrirleri, “Sonuçlar, sahiplerinin yeni, beklenmedik bir yere ‘ışınlandığı’ ortaya çıktığında kedilerin şaşırdığını, fakat toplumsal olmayan uyaranlarla test edildiğinde tıpkı biçimde reaksiyon vermediklerini gösterdi” yazdı ve şu biçimde devam etti: “Bu sonuçlar, kedilerin görünmeyen sahibin zihinsel bir temsilini taşıdığını ve sahibinin sesinden, sosyo-mekansal bilişin ispatını göstererek sahibinin pozisyonunu haritalandırdığını gösteriyor.“