Professional
New member
Merkez Bankası’nın dolara müdahalesine daha sonrasında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan TÜSİAD’a “Sizin yapacağınız şey istihdam sağlamaktır, hükümete saldırmanın değişik yollarını aramayın” kelamlarıyla yüklenmişti. Erdoğan’ın bu tabirlerinin akabinde TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi Lideri Tuncay Özilhan, Merkez Bankası’nın faiz indiriminden daha sonra döviz kurundaki tarihi bedel kaybına dikkat çektiği ve iktisat siyasetlerini değerlendirdiği bir yazı kaleme aldı.
Özilhan, Dünya Gazetesi’nde yayımlanan yazısında; yeni iktisat modeliyle ilgili “Üretim yapısının cari fazla amacı doğrultusunda dönüşmesini, tek başına rekabetçi kur siyaseti sağlayamaz. Memleketler arası piyasalarda rekabet edebilecek katma kıymeti yüksek eserler üretebilmek için teknoloji ve nitelikli işgücü gerekir. Rekabetçi kurun ülkeyi düşük fiyat cennetine çevirmesine mani olmak ve kâfi istihdamı sağlamak gerekir. Bu ise, istikrarlı bir makroekonomik ekonomik ortam olmadan mümkün değildir. Aksi biçimde Dimyat’a pirince gidelim derken eldeki bulgurdan oluruz ” dedi.
‘ÜRETİM ODAKLI MODELE, İSTİKRARSIZ İKTİSATLA ULAŞILAMAZ’
Tuncay Özilhan’ın yazısından öne çıkanlar şöyle:
Ekonomiler uzun vadede büyüme ve istihdam yaratmayı amaçlar. Buna üretim yapısının daha fazla katma paha yaratan, teknoloji ağır ve rekabetçi istikamette değişmesini de ekleyebiliriz. Uzun vadeye kısa vadelerden geçerek ulaşılır. Kısa vadeli öncelik ise istikrardır. İstikrar sağlanmadan uzun vadeli gayelerin hiç birisini gerçekleştirmek mümkün olmaz. İstikrar olmadan üretim de büyüme de olmaz. Üretim ve yatırım yoksa ihracat da olmaz. Üretim odaklı ihracatı önceleyen iktisat modelinin amaçladığı maksatlara istikrarsız bir iktisat ile ulaşılamaz.
‘ÜLKENİN DÜŞÜK FİYAT CENNETİNE ÇEVRİLMESİNE MANİ OLMALIYIZ’
Kaldı ki üretim yapısının cari fazla maksadı doğrultusunda dönüşmesini, tek başına rekabetçi kur siyaseti sağlayamaz. Milletlerarası piyasalarda rekabet edebilecek katma bedeli yüksek eserler üretebilmek için teknoloji ve nitelikli işgücü gerekir. Bunu sağlamanın yolu, eğitim alt yapısından ve teknoloji-inovasyon ekosistemine uzanan hayli geniş bir alanda kapsamlı ıslahatların kararlılıkla uygulanmasından geçer. bu biçimde siyasetlerin başarılı olduğu ülke örneklerinden biliyoruz ki, sonuç lakin uzun senelerdan daha sonra alınabilir. Bu mühlet ortasında bir yandan da rekabetçi kurun ülkeyi düşük fiyat cennetine çevirmesine mahzur olmak ve kâfi istihdamı sağlamak gerekir. Bu ise, istikrarlı bir makroekonomik ekonomik ortam olmadan mümkün değildir. Aksi biçimde Dimyat’a pirince gidelim derken eldeki bulgurdan oluruz.
‘POLİTİKALAR ORTASINDA BİR TUTARLILIK OLMALI’
Korkarım ki taban fiyatta sağlanmış olan artışın bir kısmı, bu artış daha çalışanların eline geçmeden, TL’deki bedel kaybı ve bunun kararında satın alma gücünün erimesi ile buharlaşacak. Sonuçta devlet çalışanın refah düzeyinde sağlanacak güzelleşme için gerekenden hayli daha fazla kaynak harcamış olacak. Ülkemizin kaynaklarını en verimli biçimde kullanmak için siyasetler içinde bir tutarlılık olması gerekir.
‘DÖVİZ SATARAK BEDEL KAYBINI ÖNLEYEMEZSİNİZ’
Faiz artışı ihtimali gündemden çıkartıldığında elde döviz kurlarındaki spekülasyonu önleyebilecek sağlam bir araç kalmıyor. TL’deki paha kaybını yalnızca döviz satarak engellemek mümkün değildir. Asya krizi, Latin Amerika krizi üzere tarihi örneklere bakınca bu durum net olarak görülür. TL’ye inanç sağlanmadığı sürece, cari süreçler fazlası da dolarizasyon niçiniyle artan döviz talebini karşılayamaz. TL’deki bedel kaybı ve dolarizasyon içinde rezervlerin ve cari fazlanın kıramayacağı bir kısır döngü meydana gelir. Bu kısır döngüyü kırmanın ve TL’deki paha kaybını önleyebilmenin tek yolu, üç kuruş birikimini müdafaaya çalışan dar gelirli vatandaştan, bir hafta daha sonra ne olacağını kestiremeyen yatırımcıya kadar bütün halkın, bütün piyasa aktörlerinin iktisat idaresinin kurlarda istikrarı sağlayabilecek siyaset araçlarına sahip olunduğuna ikna olmalarıdır.”
Özilhan, Dünya Gazetesi’nde yayımlanan yazısında; yeni iktisat modeliyle ilgili “Üretim yapısının cari fazla amacı doğrultusunda dönüşmesini, tek başına rekabetçi kur siyaseti sağlayamaz. Memleketler arası piyasalarda rekabet edebilecek katma kıymeti yüksek eserler üretebilmek için teknoloji ve nitelikli işgücü gerekir. Rekabetçi kurun ülkeyi düşük fiyat cennetine çevirmesine mani olmak ve kâfi istihdamı sağlamak gerekir. Bu ise, istikrarlı bir makroekonomik ekonomik ortam olmadan mümkün değildir. Aksi biçimde Dimyat’a pirince gidelim derken eldeki bulgurdan oluruz ” dedi.
‘ÜRETİM ODAKLI MODELE, İSTİKRARSIZ İKTİSATLA ULAŞILAMAZ’
Tuncay Özilhan’ın yazısından öne çıkanlar şöyle:
Ekonomiler uzun vadede büyüme ve istihdam yaratmayı amaçlar. Buna üretim yapısının daha fazla katma paha yaratan, teknoloji ağır ve rekabetçi istikamette değişmesini de ekleyebiliriz. Uzun vadeye kısa vadelerden geçerek ulaşılır. Kısa vadeli öncelik ise istikrardır. İstikrar sağlanmadan uzun vadeli gayelerin hiç birisini gerçekleştirmek mümkün olmaz. İstikrar olmadan üretim de büyüme de olmaz. Üretim ve yatırım yoksa ihracat da olmaz. Üretim odaklı ihracatı önceleyen iktisat modelinin amaçladığı maksatlara istikrarsız bir iktisat ile ulaşılamaz.
‘ÜLKENİN DÜŞÜK FİYAT CENNETİNE ÇEVRİLMESİNE MANİ OLMALIYIZ’
Kaldı ki üretim yapısının cari fazla maksadı doğrultusunda dönüşmesini, tek başına rekabetçi kur siyaseti sağlayamaz. Milletlerarası piyasalarda rekabet edebilecek katma bedeli yüksek eserler üretebilmek için teknoloji ve nitelikli işgücü gerekir. Bunu sağlamanın yolu, eğitim alt yapısından ve teknoloji-inovasyon ekosistemine uzanan hayli geniş bir alanda kapsamlı ıslahatların kararlılıkla uygulanmasından geçer. bu biçimde siyasetlerin başarılı olduğu ülke örneklerinden biliyoruz ki, sonuç lakin uzun senelerdan daha sonra alınabilir. Bu mühlet ortasında bir yandan da rekabetçi kurun ülkeyi düşük fiyat cennetine çevirmesine mahzur olmak ve kâfi istihdamı sağlamak gerekir. Bu ise, istikrarlı bir makroekonomik ekonomik ortam olmadan mümkün değildir. Aksi biçimde Dimyat’a pirince gidelim derken eldeki bulgurdan oluruz.
‘POLİTİKALAR ORTASINDA BİR TUTARLILIK OLMALI’
Korkarım ki taban fiyatta sağlanmış olan artışın bir kısmı, bu artış daha çalışanların eline geçmeden, TL’deki bedel kaybı ve bunun kararında satın alma gücünün erimesi ile buharlaşacak. Sonuçta devlet çalışanın refah düzeyinde sağlanacak güzelleşme için gerekenden hayli daha fazla kaynak harcamış olacak. Ülkemizin kaynaklarını en verimli biçimde kullanmak için siyasetler içinde bir tutarlılık olması gerekir.
‘DÖVİZ SATARAK BEDEL KAYBINI ÖNLEYEMEZSİNİZ’
Faiz artışı ihtimali gündemden çıkartıldığında elde döviz kurlarındaki spekülasyonu önleyebilecek sağlam bir araç kalmıyor. TL’deki paha kaybını yalnızca döviz satarak engellemek mümkün değildir. Asya krizi, Latin Amerika krizi üzere tarihi örneklere bakınca bu durum net olarak görülür. TL’ye inanç sağlanmadığı sürece, cari süreçler fazlası da dolarizasyon niçiniyle artan döviz talebini karşılayamaz. TL’deki bedel kaybı ve dolarizasyon içinde rezervlerin ve cari fazlanın kıramayacağı bir kısır döngü meydana gelir. Bu kısır döngüyü kırmanın ve TL’deki paha kaybını önleyebilmenin tek yolu, üç kuruş birikimini müdafaaya çalışan dar gelirli vatandaştan, bir hafta daha sonra ne olacağını kestiremeyen yatırımcıya kadar bütün halkın, bütün piyasa aktörlerinin iktisat idaresinin kurlarda istikrarı sağlayabilecek siyaset araçlarına sahip olunduğuna ikna olmalarıdır.”