Samuag
New member
AK Parti Küme Başkanvekili Becerikli Ünal, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, daha evvel 5’inci Yargı Paketi olarak TBMM’ye geleceğini söz ettiği kanun teklifinin bilgilerinı, Meclis’te gazetecilerle paylaştı.
Yargı Islahatı Strateji Belgesi’nin 2019’da, İnsan Hakları Aksiyon Planı’nın ise Mart 2021’de kamuoyuna belirtildiğını hatırlatan Ünal, bugüne kadar 4 yargı paketini TBMM’de yasalaştırdıklarını söylemiş oldu.
Ünal, 8 farklı kanunda değişiklik yapan İcra ve İflas Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin, 54 unsurdan oluştuğunu bildirdi. Ünal, teklifte, teknolojiyi dikkate alarak icra ve iflasta elektronik satışın düzenlenmesi ile uzun müddettir kamuoyunun gündeminde olan çocuk teslimine ait, çocukların icranın konusu olmaktan çıkarılmasını içeren kararların bulunduğunu anlattı.
“HACİZLİ MALIN MEZAT SALONLARINDA SATIŞI KALDIRILACAK”
İcra ve İflas Kanunu’nda yapılması öngörülen değişikliklerle, alacaklı ve borçlu içindeki hassas menfaat istikrarının daha kuvvetli biçimde korunmasını ve bu sürecin daha süratli, daha az masraflı biçimde yürütülmesini sağlamayı amaçladıklarını belirten Ünal, “İcra sistemimizde mevcut olan hacizli malın mezat salonlarında satışına ait uygulamayı kaldırıyoruz.” dedi.
Hacizli malın satışında evvel elektronik ortamda pey sürüldüğünü lakin sürecin tamamlanmasının, mezat salonlarında yapılan satışla mümkün olduğunu hatırlatan Ünal, bu türlü satış niçiniyle uygulamada bir epeyce şikayetin lisana getirildiğini aktardı.
Ünal, kanun teklifiyle, bilişim sisteminin ve süratle gelişen teknolojinin geliştiği günümüzde, mezat salonlarındaki ihaleden vazgeçileceğini ve sürecin elektronik ortamda başlatılıp bitirileceğini, bu biçimdece hacizli malın pahasında satılacağını kaydetti.
Artık internete erişimin olduğu her yerde, dileyen kişinin, dilediği yerden elektronik satışa dahil olabileceğini anlatan Ünal, “örneğin Van’da oturan biri Edirne’den araç satın alabilecek. Mallar, lisanslı yediemin depolarında inançla tutulduğu için tereddüt yaşanmadan bu alım gerçekleştirilebilecek. İhaleye iştirak sayısının fazla olması sebebiyle alınan mallar rayiç kıymetinden satılabileceği için borçlunun da malı elden kıymetinde çıkmış olacak.” bilgisini verdi.
Bir diğer kıymetli düzenlemenin ise borçluya hacizli malını satabilme imkanı tanınması olduğunu açıklayan Ünal, borçlunun, bu sayede hacizli malını, cebri satış yerine, kendi istek ve ihtiyarıyla dilediği şahsa satabileceğini tabir etti.
Ünal, icra sistemiyle ilgili bir öbür kıymetli sorunun ise ihalenin feshi talebinin berbata kullanılması niçiniyle alacaklı, borçlu ve ihale alıcısının sistem ortasında mağdur olduğunu anımsatarak, “Bunu da ortadan kaldırıyoruz. Ulusal servet olan bu araçların oralarda birikmesine yol açan sistemdeki aksaklıklar tespit edilerek, süratlice ihaleden satın alanlar tarafınca yenidenen kullanılmasını sağlayacak düzenlemeleri getiriyoruz.” diye konuştu.
89 YILLIK UYGULAMA KALDIRILACAK
Kanun teklifinde yer alan değerli konulardan birinin de kamuoyunda “çocuk haczi” olarak da söz edilen çocuk teslim yordamına yönelik düzenleme olduğunu belirten Ünal, şu biçimde devam etti:
“1932’den beri uygulanan çocuk teslimine yahut çocukla şahsi münasebet kurulmasına dair ilam yahut önlem kararlarının yerine getirilmesine ait adap, icra sistemi dışına çıkarılacak ve Çocuk Muhafaza Kanunu kapsamına alınacak. Çocuk teslimi ve şahsi bağ kurulmasına dair süreçlerde öncelikli olarak çocuğun örselenmemesini ve o yaşta bir çocuğun rastgele bir polis zoru ya da müdahalesiyle yüz yüze gelmemesi ve bir travma yaşamaması bizim için öncelikli. Zira bu, çocuğun ruhsal ve bedensel gelişim sürecinde son derece kıymetli. Çocuğun; annesini, babasını yahut akrabalarını görmek en temel hakkı. Teklifle, bu hakkın yerine getirilmesindeki yol ve temeller bir daha düzenlenecek. bu biçimdece çocuk teslimine yahut çocukla şahsi ilgi kurulmasına ait bakılırsav icra dairelerinden alınacak ve Adalet Bakanlığının hizmet ünitesi olan İsimli Takviye ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanlığına tevdi edilecek.”
“ÇOCUK TESLİM MERKEZLERİ HAYATA GEÇİRİLECEK”
AK Parti Küme Başkanvekili Ünal, çocuk teslimine yahut çocukla şahsi münasebet kurulmasına dair süreçlerin, çocuğun üstün faydası gözetilerek psikolog, pedagog, toplumsal çalışmacı, çocuk gelişimci ve rehber öğretmen üzere uzmanlar eliyle gerçekleştirileceğine işaret ederek, şunları kaydetti:
“Çocuğun anne yahut babasıyla görüştürülmesine ait süreçler ise fiyatsız hale getirilecek. Bu kapsamda artık harç alınmayacak ve yapılacak tüm masraflar, devlet bütçesinden karşılanacak. Çocuk teslimine yahut çocukla şahsi bağlantı kurulmasına dair süreçler, çocuğun örselenmesine niye olmayacak biçimde okul ve kreş üzere yerlerde gerçekleştirilecek. ötürüsıyla çocuk teslim merkezleri hayata geçirilecek. Çocuğun ailesiyle görüştürülmesinde uygulanan sıkıntı kullanma tarzlarının tamamı kaldırılacak. İlam yahut önlem kararlarının icra marifetiyle zorla yerine getirilmesi sırasında vakit zaman istenmeyen imgeler ortaya çıkmakta, bu durum hem kamuoyunun vicdanını birebir vakitte çocuğun şahsen varlığını örseleyen bir durum ortaya koymaktaydı. Bunu da ortadan kaldırıyoruz. Çocuk teslimi yahut çocukla şahsi bağlantı kurulmasına dair ilam yahut önlem sonucunın yerine getirilmesini engelleyenler disiplin hapsiyle cezalandırılacak. şahsi münasebet kurulmasına dair karara karşıt davranılmasının önlenmesi maksadıyla şahsi münasebet kurulmasına dair sonucun gerekleri yerine getirilmezse, çocuğun menfaatine ters olmamak kaydıyla velayet hakkı değiştirilebilecek. Bu konu şahsi bağ kurulmasına dair kararda taraflara ihtar edilecek.”
“ÇOCUK İCRANIN KONUSU OLMAKTAN ÇIKACAK”
Bir gazetecinin, “velayet hakkının değiştirilmesi” konusundaki sorusuna Ünal, şöyleki karşılık verdi:
“Mevcut uygulamada velayetin üzerinde bulunduğu ebeveyn, çocuğun, başka ebeveyn tarafınca görülmesine müsaade vermiyorsa çocuk, görüşme mühleti ve mahkeme sonucunın hayata geçirilmesi için polis zoruyla alınıp, icra eliyle öbür ebeveyne veriliyordu. Yeni düzenlemeyle çocuk teslim merkezine getirilmesi, gün ve saati ile bildiriliyor. Şayet çocuk, teslim merkezine getirmezse burada tutanak tutuluyor ve bu tutanak, ilgili mahkemeye tevdi ediliyor. İlgili mahkemede bu durumda, disiplin mahpusu ya da velayetin değiştirilmesini bir daha değerlendirip karara bağlıyor. Burada çocuğun icranın konusu olmaktan çıkarılıp, Çocuk Müdafaa Kanunu çerçevesinde psikolog, pedagog, toplumsal çalışmacı üzere profesyoneller eliyle artık bu sürecin yürütülmesi hedefleniyor.”
İcra ve İflas Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin, bu hafta kurul kademesinin tamamlanarak, gelecek hafta TBMM Genel Heyeti gündemine gelmesini planladıklarını vurgulayan Ünal, “İnsan Hakları Aksiyon Planı kapsamında öteki yargı paketleri de bundan daha sonraki süreçte Meclis gündemine gelmeye devam edecek.” dedi.
İCRA DAİRELERİNE DÜZENLEME
Teklife bakılırsa, iş yoğunluğunun yahut işçi sayısının fazla olduğu icra dairelerinde dairenin sistemli, uyumlu ve verimli bir biçimde çalışmasını sağlamak maksadıyla Adalet Bakanlığı tarafınca icra müdür ve müdür yardımcıları içinden, icra müdürünün yetkilerini haiz bir icra başmüdürü nazaranvlendirilebilecek.
İş yoğunluğunun yahut icra dairesi sayısının fazla olduğu vilayetlerde Adalet Bakanlığı tarafınca yetki etrafı de belirlenmek suretiyle bir yahut birden çok icra daireleri başkanlığı kurulabilecek. Başkanlıkta bir lider ile yeteri kadar lider yardımcısı bulunacak. Lider birinci sınıf olmuş, lider yardımcısı ise birinci sınıfa ayrılmış isimli yargı hakim ve Cumhuriyet savcıları içinden muvafakatleri alınarak Bakanlıkça atanacak. Ayrıyeten başkanlıkta, yeteri kadar icra başmüdürü, icra müdürü, icra müdür yardımcısı, icra katibi ve memur gorevlendirilecek.
Başkanlık, icra dairelerinin nezaret ve kontrollerini yapacak, idari işlerine bakacak, mevzuatla verilen misyonları yerine getirecek. Bu karar iflas daireleri ile iflas dairelerinde çalışan bakılırsavliler hakkında da uygulanacak.
İCRANIN GERİ BIRAKILMASI KARARINDA MAHALLÎ MAHKEMEYE YETKİ
Uygulamada yaşanan problemlerin giderilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi gayesiyle yapılan değişiklikle, icranın geri bırakılması sonucunı verme yetkisi, kanun yolu kademesine bakılırsa bölge adliye mahkemesi yahut Yargıtay’dan alınarak takibin yapıldığı yer icra mahkemesinde olacak. İcranın geri bırakılması sonucunın, istinaf ve temyiz etapları bakımından farklı başka alınması yordamı ise koruma edilecek.
Bölge adliye mahkemesince istinaf müracaatının kesin olarak temelden reddine karar verilmesi halinde, alacaklının istemi üzerine, ayrıca sürece gerek kalmaksızın teminata mevzu olan para alacaklıya ödenecek.
İstinaf müracaatının temelden reddine ait karara karşı temyiz yolunun açık olması halinde icranın geri bırakılması sonucunın tesiri, temyiz yoluna başvurma mühletinin dbulunmasına kadar devam edecek.
Haczi yapan memur, sicile kayıtlı mallar hariç olmak üzere haczettiği malın değerini takdir edecek, icabında ekspere müracaat edebilecek.
Haczedilmiş lakin koruma altına alınmamış mallar satış talebi üzerine koruma altına alınacak yahut ihale alıcısına teslime hazır hale getirilecek, aksi takdirde satış yapılamayacak.
Sicile kayıtlı motorlu kara araçlarında ise alacaklı, hacizden itibaren altı ay ortasında satılmasını isteyebilecek.
Alacaklı yahut borçlu, hacizden itibaren bir yıl ortasında haczolunan malın satışını isteyebilecek
Bir taşınır malla ilgili üçüncü şahıs yedieminliği kabul ettiği takdirde bu mal koruma altına alınmayacak. Fakat takibin devamına karar verilmesi halinde mal koruma altına alınabilecek.
Alacaklı yahut borçlu, hacizden itibaren bir yıl ortasında haczolunan malın satışını isteyebilecek. Borçlunun üçüncü şahıslardaki alacağı da bu karara tabi olacak. Bir yıllık mühlet ortasında satışı istenip de artırma kararı satışı gerçekleştirilemeyen mahcuz hakkındaki satış isteme mühleti, satış isteyen alacaklı bakımından bir yıllık mühletin sona ermesinden itibaren bir yıl daha uzayacak. Satış talebiyle bir arada değer takdiri ve satış masraflarının tamamının peşin olarak yatırılması zarurî olacak.
Sicile kayıtlı motorlu kara araçları bakımından koruma, değer takdiri ve satış talebinin bir arada yapılması ve bunlara ait sarfiyatların tamamının bir arada ve peşin olarak yatırılması mecburî olacak.
Değer takdiri ve satış masraflarının, sicile kayıtlı motorlu kara araçları bakımından ilaveten koruma sarfiyatının tamamı, satış talebiyle birlikte peşin olarak yatırılmazsa satış talebi vaki olmamış sayılacak.
Satış talebiyle birlikte peşin olarak yatırılan ölçünün satış süreçleri sırasında yetersiz kaldığı anlaşılırsa icra müdürü tarafınca satış isteyene 15 günlük müddet verilecek ve bu müddette eksik ölçü tamamlanmazsa satış talebi vaki olmamış sayılacak.
Belirtilen masraflar Adalet Bakanlığınca her yıl yürürlüğe konulan tarifede belirlenecek.
RIZAEN SATIŞ YETKİSİNİN KURALLARI
Borçlunun borcunu muntazam taksitlerle ödemeyi taahhüdü yahut alacaklı ile borçlunun hacizdilk evvel ya da daha sonra borcun taksitlendirilmesi için yapacakları mukavele niçiniyle icra dairesinde düzenlenecek tutanak yahut kağıt, damga vergisinden istisna olacak.
Teklifle, talebi halinde borçluya, haczedilen malın rızaen satışı maksadıyla yetki veriliyor. Borçlu, değer takdirinin bildirisinden itibaren 7 gün ortasında haczedilen malının rızaen satışı için kendisine yetki verilmesini talep edebilecek. Değer takdiri yapılmadığı durumlarda borçlu da değer takdiri yapılmasını isteyebilecek. İcra müdürü, değer takdirinin katılaşmasından daha sonra cebri satış süreçlerini durdurarak borçluya 15 günlük mühlet verecek. Borçluya verilen müddetin başlangıcından icra mahkemesinin sonucuna kadar geçen müddette alacaklı bakımından satış isteme müddeti işlemeyecek.
Rızai satışta bedel, malın muhammen değerinin yüzde 80’ine karşılık gelen ölçüsü ile o malla garanti altına alınan ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan alacakların toplamından hangisi fazla ise bu ölçüsü ve ayrıyeten bu ölçüye ek olarak bu evreye kadar bu mahcuz için yapılan takip masrafları toplamından az olamayacak.
Borçluyla anlaşan alıcının, belirlenen bedeli borçluya verilen 15 günlük mühlet ortasında evraka ödemesi halinde icra müdürü, gerekli bilgi ve dokümanları temin ettikten daha sonra satışın onayı ile malın dönem ve teslim süreçlerinin yapılmasına karar verilmesi için belgeyi derhal icra mahkemesine gönderecek. Mahkeme, en geç 10 gün ortasında yapacağı inceleme kararında belge üzerinden talebin kabulüne yahut reddine kesin olarak karar verecek. Kabul sonucuyla malın mülkiyeti alıcıya geçecek ve tüm hacizler kaldırılarak zaman ve teslim süreçleri gerçekleştirilecek. Ret sonucu verilmesi halinde yatırdığı bedel alıcıya iade edilecek.
ELEKTRONİK ORTAMDA AÇIK ARTIRMAYA AİT KARARLAR
Teklifte, elektronik ortamda açık artırma suretiyle satışa ait kararlar de düzenleniyor. Haczolunan malın satışı, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi’ne entegre elektronik satış portalında açık artırma suretiyle yapılacak. Açık artırmada teklif verme müddeti yedi gün olacak.
Açık artırma, ilanda belirtilen gün ve saat aralığında ve teklif verme yoluyla yapılacak. Teklif verenlerin şahsi ayrıntıları, artırma müddeti ortasında bilişim sistemini işleten kamu bakılırsavlileri hariç hiç kimse tarafınca görülemeyecek ve bilişim sisteminde gösterilemeyecek.
Teklifler içindeki fark, satışa çıkarılan malın muhammen değerinin binde birinden ve her biçimde 100 liradan az olamayacak.
Açık artırmada en yüksek teklifi veren, artırma mühleti ortasında kendisinden yüksek bir teklif verilmedikçe teklifini çekemeyecek ve teminatını alamayacak.
Açık artırma müddetinin son 10 dakikası ortasında yeni bir teklifin verilmesi halinde açık artırma bir sefere mahsus olmak üzere 10 dakika uzatılacak.
Elektronik satış portalında satış süreçlerinin inançlı bir biçimde gerçekleştirilmesini engelleyen yahut elektronik satış sistemi ile ihale alıcılarının hak ve menfaatlerine ziyan veren internet siteleri hakkında, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Cürümlerle Uğraş Edilmesi Hakkında Kanun kararları uygulanacak.
Elektronik satış portalının işleyişini ya da güvenliğini tehlikeye sokan yahut satış portalına erişimi engelleyen ya da zorlaştıran nitelikte aksiyonlarda bulunan gerçek ve hukuksal şahısların, satış portalma girişi Adalet Bakanlığınca üç ay mühletle engellenecek. Engelleme süreci, derhal uygulanmaya başlanacak ve satış portalının ilgili bireylerin gorebileceği bir kısmında duyurulacak. Bu sürece karşı, duyuru tarihinden itibaren 15 gün ortasında Kabahatler Kanunu kararları uyarınca sulh ceza hâkimliğine başvurulabilecek. Hakim, başvuruyu çabuk olarak karara bağlayacak. Müracaatın yapılmış olması ihalenin tamamlanmasını engellemeyecek.
Teklif verme mühleti ortasında bilişim sisteminin bakımı yahut güzelleştirilmesi için gerekli olan süreçler yapılabilecek. Bu süreçler, ihalenin geçerliliğini etkilemeyecek.
HACZEDİLEN MALIN SATIŞINA AİT HAZIRLIK SÜREÇLERİ
Teklifle, haczedilen malın elektronik ortamda satışına ait hazırlık süreçleri de bir daha belirleniyor.
Buna nazaran birinci ve ikinci artırmanın yapılacağı gün ve saat aralığı, başlangıç tarihinden en az 15 gün evvel ilan edilecek. Elektronik satış portalında yapılacak ilan, artırmanın bitimine kadar erişime açık tutulacak. İkinci artırmanın başlangıç tarihi, birinci artırmanın bitimi tarihinden itibaren bir ayı geçmeyecek biçimde belirlenecek.
İlanın biçimi ve gazete ile yapılıp yapılmayacağı icra dairesince alakadarların menfaatlerine en muvafık geleni nazarı dikkate alınarak tayin olunacak. İlanın yurt seviyesinde yayımlanan bir gazete ile yapılmasına karar verilmesi halinde bu ilan satış talebi tarihinde tirajı 50 bin üzerinde olan ve yurt seviyesinde dağıtımı yapılan gazetelerden biriyle yapılacak.
Gazete ile yapılacak ilanlara satılacak şeyin cinsi, mahiyeti, değerli vasıfları, muhammen değeri ve bulunduğu yer, birinci ve ikinci artırmanın yapılacağı gün ve saat aralığı ile artırmaya ait ayrıntıların yer aldığı elektronik satış portalı yazılacak. İcra dairesince yapılması mecburî ilanlar haricinde, taraflar elektronik satış portalında yer alan ilan metnini, masrafı kendilerine ilişkin olmak üzere, diledikleri vasıtalarla ilan edebilecek. Fakat özel mahiyetteki bu ilan resmi muameleye etki etmeyecek.
İlan edilen metinler içinde farklılık bulunması halinde elektronik satış portalında ilan edilen metin temel alınacak.
Gazetede yahut elektronik satış portalında ilanı yapılan metindeki yanılgılar, ihale tarihi değiştirilmeksizin yalnızca elektronik satış portalında ilanen düzeltilecek. Bu düzeltme ilanı ilgililere ayrıyeten bildiri edilmeyecek.
Elektronik satış portalında yapılacak ilanda şu konular yer alacak:
– Satılacak şeyin cinsi, mahiyeti, kıymetli vasıfları, muhammen değeri, bulunduğu yer ve var ise görselleri ile artırma şartnamesinde yer alan başka ayrıntıları,
– Artırmaya katılabilmek için mahcuzun değerinin yüzde onunu karşılayacak meblağdaki teminatın satışı yapan icra dairesinin banka hesabına yatırılmasının mecburî olduğu, teminatın nakit olması durumunda en geç artırma müddetinin bitimindilk evvelki gün saat 23:30’a kadar yatırılması gerektiği,
– Gösterilecek teminatın teminat mektubu olması halinde, artırmaya katılacakların, en geç artırma mühletinin bitimindilk evvelki iş günü mesai bitimine kadar satışa husus mahcuzun değerinin yüzde onunu karşılayacak fiyatta kesin ve süresiz banka teminat mektubunu, satışı yapan icra dairesine tevdi etmelerinin mecburî olduğu,
– Temsilci vasıtasıyla artırmaya katılacakların, en geç artırma müddetinin bitimindilk evvelki iş günü mesai bitimine kadar satışı yapan icra dairesine müracaat etmelerinin zarurî olduğu,
– Paylı satışın mümkün olduğu hallerde açık artırma konusu malı muhakkak hisselerle satın almak isteyen müşterek alıcıların, en geç artırma mühletinin bitimindilk evvelki iş günü mesai bitimine kadar satışı yapan icra dairesine müracaat etmelerinin mecburî olduğu,
– Satış talep eden ve artırmaya katılmak isteyen alacaklı ile paydaşlığın satış suretiyle giderilmesinde artırmaya katılmak isteyen hisse sahibinin, en geç artırma mühletinin bitimindilk evvelki iş günü mesai bitimine kadar satışı yapan icra dairesine müracaat etmeleri halinde alacağın yahut iştirak hissesinin teminatı karşıladığı ölçü kadar kendilerinden teminat alınmayacağı,
– Kurallar yerine gelmişse malın en yüksek teklif verene ihale edileceği,
– Elektronik satış portalında verilecek tekliflerin haczedilen malın muhammen değerinin yüzde 50’si ile o malla teminat altına alınan ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan alacakların toplamından hangisi fazla ise bu ölçüsü ve ayrıyeten bu ölçüye ek olarak paraya çevirme ve paylaştırma masraflarını geçmesi gerektiği,
– İhale alıcısının en yüksek teklifi verip de mühleti ortasında ihale bedelini yatırmaması halinde, alınan teminatın iade edilmeyip evvela satış masraflarından düşülmek üzere alacaklarına mahsuben hak sahiplerine ödeneceği,
– Taban ihale bedelinin teklif edilmemesi niçiniyle ihalenin yapılamadığı yahut en yüksek teklif verenin ihale bedelini yatırmaması sebebiyle ihalenin iptal edildiği hallerde ikinci artırmanın birinci açık artırmadaki koşullar çerçevesinde tekrar yapılacağı,
– İhale alıcısının, satış bedelinin tamamını ihalenin gerçekleştiğine ait tutanağın elektronik satış portalında ilan edildiği tarihten itibaren en geç yedi gün ortasında icra dairesi hesabına ödemesi gerektiği,
– Satışa katılanların bütün ekleriyle birlikte şartnameyi görmüş ve içeriğini kabul etmiş sayılacakları,
– İhalenin katılaşması üzerine malın tescil ve teslim süreçlerinin yapılacağı.
İhalenin nihaileşmesi üzerine taşınırın ihale alıcısına teslimi yahut sicile kayıtlı malın ihale alıcısı ismine tescili, damga vergisi ve katma kıymet vergisinin yatırılmasından daha sonra gerçekleştirilecek. İhale alıcısı ihalenin katılaşması üzerine icra dairesine müracaatla katma bedel vergisi beyannamesini düzenletmek zorunda olacak.
Yargı Islahatı Strateji Belgesi’nin 2019’da, İnsan Hakları Aksiyon Planı’nın ise Mart 2021’de kamuoyuna belirtildiğını hatırlatan Ünal, bugüne kadar 4 yargı paketini TBMM’de yasalaştırdıklarını söylemiş oldu.
Ünal, 8 farklı kanunda değişiklik yapan İcra ve İflas Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin, 54 unsurdan oluştuğunu bildirdi. Ünal, teklifte, teknolojiyi dikkate alarak icra ve iflasta elektronik satışın düzenlenmesi ile uzun müddettir kamuoyunun gündeminde olan çocuk teslimine ait, çocukların icranın konusu olmaktan çıkarılmasını içeren kararların bulunduğunu anlattı.
“HACİZLİ MALIN MEZAT SALONLARINDA SATIŞI KALDIRILACAK”
İcra ve İflas Kanunu’nda yapılması öngörülen değişikliklerle, alacaklı ve borçlu içindeki hassas menfaat istikrarının daha kuvvetli biçimde korunmasını ve bu sürecin daha süratli, daha az masraflı biçimde yürütülmesini sağlamayı amaçladıklarını belirten Ünal, “İcra sistemimizde mevcut olan hacizli malın mezat salonlarında satışına ait uygulamayı kaldırıyoruz.” dedi.
Hacizli malın satışında evvel elektronik ortamda pey sürüldüğünü lakin sürecin tamamlanmasının, mezat salonlarında yapılan satışla mümkün olduğunu hatırlatan Ünal, bu türlü satış niçiniyle uygulamada bir epeyce şikayetin lisana getirildiğini aktardı.
Ünal, kanun teklifiyle, bilişim sisteminin ve süratle gelişen teknolojinin geliştiği günümüzde, mezat salonlarındaki ihaleden vazgeçileceğini ve sürecin elektronik ortamda başlatılıp bitirileceğini, bu biçimdece hacizli malın pahasında satılacağını kaydetti.
Artık internete erişimin olduğu her yerde, dileyen kişinin, dilediği yerden elektronik satışa dahil olabileceğini anlatan Ünal, “örneğin Van’da oturan biri Edirne’den araç satın alabilecek. Mallar, lisanslı yediemin depolarında inançla tutulduğu için tereddüt yaşanmadan bu alım gerçekleştirilebilecek. İhaleye iştirak sayısının fazla olması sebebiyle alınan mallar rayiç kıymetinden satılabileceği için borçlunun da malı elden kıymetinde çıkmış olacak.” bilgisini verdi.
Bir diğer kıymetli düzenlemenin ise borçluya hacizli malını satabilme imkanı tanınması olduğunu açıklayan Ünal, borçlunun, bu sayede hacizli malını, cebri satış yerine, kendi istek ve ihtiyarıyla dilediği şahsa satabileceğini tabir etti.
Ünal, icra sistemiyle ilgili bir öbür kıymetli sorunun ise ihalenin feshi talebinin berbata kullanılması niçiniyle alacaklı, borçlu ve ihale alıcısının sistem ortasında mağdur olduğunu anımsatarak, “Bunu da ortadan kaldırıyoruz. Ulusal servet olan bu araçların oralarda birikmesine yol açan sistemdeki aksaklıklar tespit edilerek, süratlice ihaleden satın alanlar tarafınca yenidenen kullanılmasını sağlayacak düzenlemeleri getiriyoruz.” diye konuştu.
89 YILLIK UYGULAMA KALDIRILACAK
Kanun teklifinde yer alan değerli konulardan birinin de kamuoyunda “çocuk haczi” olarak da söz edilen çocuk teslim yordamına yönelik düzenleme olduğunu belirten Ünal, şu biçimde devam etti:
“1932’den beri uygulanan çocuk teslimine yahut çocukla şahsi münasebet kurulmasına dair ilam yahut önlem kararlarının yerine getirilmesine ait adap, icra sistemi dışına çıkarılacak ve Çocuk Muhafaza Kanunu kapsamına alınacak. Çocuk teslimi ve şahsi bağ kurulmasına dair süreçlerde öncelikli olarak çocuğun örselenmemesini ve o yaşta bir çocuğun rastgele bir polis zoru ya da müdahalesiyle yüz yüze gelmemesi ve bir travma yaşamaması bizim için öncelikli. Zira bu, çocuğun ruhsal ve bedensel gelişim sürecinde son derece kıymetli. Çocuğun; annesini, babasını yahut akrabalarını görmek en temel hakkı. Teklifle, bu hakkın yerine getirilmesindeki yol ve temeller bir daha düzenlenecek. bu biçimdece çocuk teslimine yahut çocukla şahsi ilgi kurulmasına ait bakılırsav icra dairelerinden alınacak ve Adalet Bakanlığının hizmet ünitesi olan İsimli Takviye ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanlığına tevdi edilecek.”
“ÇOCUK TESLİM MERKEZLERİ HAYATA GEÇİRİLECEK”
AK Parti Küme Başkanvekili Ünal, çocuk teslimine yahut çocukla şahsi münasebet kurulmasına dair süreçlerin, çocuğun üstün faydası gözetilerek psikolog, pedagog, toplumsal çalışmacı, çocuk gelişimci ve rehber öğretmen üzere uzmanlar eliyle gerçekleştirileceğine işaret ederek, şunları kaydetti:
“Çocuğun anne yahut babasıyla görüştürülmesine ait süreçler ise fiyatsız hale getirilecek. Bu kapsamda artık harç alınmayacak ve yapılacak tüm masraflar, devlet bütçesinden karşılanacak. Çocuk teslimine yahut çocukla şahsi bağlantı kurulmasına dair süreçler, çocuğun örselenmesine niye olmayacak biçimde okul ve kreş üzere yerlerde gerçekleştirilecek. ötürüsıyla çocuk teslim merkezleri hayata geçirilecek. Çocuğun ailesiyle görüştürülmesinde uygulanan sıkıntı kullanma tarzlarının tamamı kaldırılacak. İlam yahut önlem kararlarının icra marifetiyle zorla yerine getirilmesi sırasında vakit zaman istenmeyen imgeler ortaya çıkmakta, bu durum hem kamuoyunun vicdanını birebir vakitte çocuğun şahsen varlığını örseleyen bir durum ortaya koymaktaydı. Bunu da ortadan kaldırıyoruz. Çocuk teslimi yahut çocukla şahsi bağlantı kurulmasına dair ilam yahut önlem sonucunın yerine getirilmesini engelleyenler disiplin hapsiyle cezalandırılacak. şahsi münasebet kurulmasına dair karara karşıt davranılmasının önlenmesi maksadıyla şahsi münasebet kurulmasına dair sonucun gerekleri yerine getirilmezse, çocuğun menfaatine ters olmamak kaydıyla velayet hakkı değiştirilebilecek. Bu konu şahsi bağ kurulmasına dair kararda taraflara ihtar edilecek.”
“ÇOCUK İCRANIN KONUSU OLMAKTAN ÇIKACAK”
Bir gazetecinin, “velayet hakkının değiştirilmesi” konusundaki sorusuna Ünal, şöyleki karşılık verdi:
“Mevcut uygulamada velayetin üzerinde bulunduğu ebeveyn, çocuğun, başka ebeveyn tarafınca görülmesine müsaade vermiyorsa çocuk, görüşme mühleti ve mahkeme sonucunın hayata geçirilmesi için polis zoruyla alınıp, icra eliyle öbür ebeveyne veriliyordu. Yeni düzenlemeyle çocuk teslim merkezine getirilmesi, gün ve saati ile bildiriliyor. Şayet çocuk, teslim merkezine getirmezse burada tutanak tutuluyor ve bu tutanak, ilgili mahkemeye tevdi ediliyor. İlgili mahkemede bu durumda, disiplin mahpusu ya da velayetin değiştirilmesini bir daha değerlendirip karara bağlıyor. Burada çocuğun icranın konusu olmaktan çıkarılıp, Çocuk Müdafaa Kanunu çerçevesinde psikolog, pedagog, toplumsal çalışmacı üzere profesyoneller eliyle artık bu sürecin yürütülmesi hedefleniyor.”
İcra ve İflas Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nin, bu hafta kurul kademesinin tamamlanarak, gelecek hafta TBMM Genel Heyeti gündemine gelmesini planladıklarını vurgulayan Ünal, “İnsan Hakları Aksiyon Planı kapsamında öteki yargı paketleri de bundan daha sonraki süreçte Meclis gündemine gelmeye devam edecek.” dedi.
İCRA DAİRELERİNE DÜZENLEME
Teklife bakılırsa, iş yoğunluğunun yahut işçi sayısının fazla olduğu icra dairelerinde dairenin sistemli, uyumlu ve verimli bir biçimde çalışmasını sağlamak maksadıyla Adalet Bakanlığı tarafınca icra müdür ve müdür yardımcıları içinden, icra müdürünün yetkilerini haiz bir icra başmüdürü nazaranvlendirilebilecek.
İş yoğunluğunun yahut icra dairesi sayısının fazla olduğu vilayetlerde Adalet Bakanlığı tarafınca yetki etrafı de belirlenmek suretiyle bir yahut birden çok icra daireleri başkanlığı kurulabilecek. Başkanlıkta bir lider ile yeteri kadar lider yardımcısı bulunacak. Lider birinci sınıf olmuş, lider yardımcısı ise birinci sınıfa ayrılmış isimli yargı hakim ve Cumhuriyet savcıları içinden muvafakatleri alınarak Bakanlıkça atanacak. Ayrıyeten başkanlıkta, yeteri kadar icra başmüdürü, icra müdürü, icra müdür yardımcısı, icra katibi ve memur gorevlendirilecek.
Başkanlık, icra dairelerinin nezaret ve kontrollerini yapacak, idari işlerine bakacak, mevzuatla verilen misyonları yerine getirecek. Bu karar iflas daireleri ile iflas dairelerinde çalışan bakılırsavliler hakkında da uygulanacak.
İCRANIN GERİ BIRAKILMASI KARARINDA MAHALLÎ MAHKEMEYE YETKİ
Uygulamada yaşanan problemlerin giderilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi gayesiyle yapılan değişiklikle, icranın geri bırakılması sonucunı verme yetkisi, kanun yolu kademesine bakılırsa bölge adliye mahkemesi yahut Yargıtay’dan alınarak takibin yapıldığı yer icra mahkemesinde olacak. İcranın geri bırakılması sonucunın, istinaf ve temyiz etapları bakımından farklı başka alınması yordamı ise koruma edilecek.
Bölge adliye mahkemesince istinaf müracaatının kesin olarak temelden reddine karar verilmesi halinde, alacaklının istemi üzerine, ayrıca sürece gerek kalmaksızın teminata mevzu olan para alacaklıya ödenecek.
İstinaf müracaatının temelden reddine ait karara karşı temyiz yolunun açık olması halinde icranın geri bırakılması sonucunın tesiri, temyiz yoluna başvurma mühletinin dbulunmasına kadar devam edecek.
Haczi yapan memur, sicile kayıtlı mallar hariç olmak üzere haczettiği malın değerini takdir edecek, icabında ekspere müracaat edebilecek.
Haczedilmiş lakin koruma altına alınmamış mallar satış talebi üzerine koruma altına alınacak yahut ihale alıcısına teslime hazır hale getirilecek, aksi takdirde satış yapılamayacak.
Sicile kayıtlı motorlu kara araçlarında ise alacaklı, hacizden itibaren altı ay ortasında satılmasını isteyebilecek.
Alacaklı yahut borçlu, hacizden itibaren bir yıl ortasında haczolunan malın satışını isteyebilecek
Bir taşınır malla ilgili üçüncü şahıs yedieminliği kabul ettiği takdirde bu mal koruma altına alınmayacak. Fakat takibin devamına karar verilmesi halinde mal koruma altına alınabilecek.
Alacaklı yahut borçlu, hacizden itibaren bir yıl ortasında haczolunan malın satışını isteyebilecek. Borçlunun üçüncü şahıslardaki alacağı da bu karara tabi olacak. Bir yıllık mühlet ortasında satışı istenip de artırma kararı satışı gerçekleştirilemeyen mahcuz hakkındaki satış isteme mühleti, satış isteyen alacaklı bakımından bir yıllık mühletin sona ermesinden itibaren bir yıl daha uzayacak. Satış talebiyle bir arada değer takdiri ve satış masraflarının tamamının peşin olarak yatırılması zarurî olacak.
Sicile kayıtlı motorlu kara araçları bakımından koruma, değer takdiri ve satış talebinin bir arada yapılması ve bunlara ait sarfiyatların tamamının bir arada ve peşin olarak yatırılması mecburî olacak.
Değer takdiri ve satış masraflarının, sicile kayıtlı motorlu kara araçları bakımından ilaveten koruma sarfiyatının tamamı, satış talebiyle birlikte peşin olarak yatırılmazsa satış talebi vaki olmamış sayılacak.
Satış talebiyle birlikte peşin olarak yatırılan ölçünün satış süreçleri sırasında yetersiz kaldığı anlaşılırsa icra müdürü tarafınca satış isteyene 15 günlük müddet verilecek ve bu müddette eksik ölçü tamamlanmazsa satış talebi vaki olmamış sayılacak.
Belirtilen masraflar Adalet Bakanlığınca her yıl yürürlüğe konulan tarifede belirlenecek.
RIZAEN SATIŞ YETKİSİNİN KURALLARI
Borçlunun borcunu muntazam taksitlerle ödemeyi taahhüdü yahut alacaklı ile borçlunun hacizdilk evvel ya da daha sonra borcun taksitlendirilmesi için yapacakları mukavele niçiniyle icra dairesinde düzenlenecek tutanak yahut kağıt, damga vergisinden istisna olacak.
Teklifle, talebi halinde borçluya, haczedilen malın rızaen satışı maksadıyla yetki veriliyor. Borçlu, değer takdirinin bildirisinden itibaren 7 gün ortasında haczedilen malının rızaen satışı için kendisine yetki verilmesini talep edebilecek. Değer takdiri yapılmadığı durumlarda borçlu da değer takdiri yapılmasını isteyebilecek. İcra müdürü, değer takdirinin katılaşmasından daha sonra cebri satış süreçlerini durdurarak borçluya 15 günlük mühlet verecek. Borçluya verilen müddetin başlangıcından icra mahkemesinin sonucuna kadar geçen müddette alacaklı bakımından satış isteme müddeti işlemeyecek.
Rızai satışta bedel, malın muhammen değerinin yüzde 80’ine karşılık gelen ölçüsü ile o malla garanti altına alınan ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan alacakların toplamından hangisi fazla ise bu ölçüsü ve ayrıyeten bu ölçüye ek olarak bu evreye kadar bu mahcuz için yapılan takip masrafları toplamından az olamayacak.
Borçluyla anlaşan alıcının, belirlenen bedeli borçluya verilen 15 günlük mühlet ortasında evraka ödemesi halinde icra müdürü, gerekli bilgi ve dokümanları temin ettikten daha sonra satışın onayı ile malın dönem ve teslim süreçlerinin yapılmasına karar verilmesi için belgeyi derhal icra mahkemesine gönderecek. Mahkeme, en geç 10 gün ortasında yapacağı inceleme kararında belge üzerinden talebin kabulüne yahut reddine kesin olarak karar verecek. Kabul sonucuyla malın mülkiyeti alıcıya geçecek ve tüm hacizler kaldırılarak zaman ve teslim süreçleri gerçekleştirilecek. Ret sonucu verilmesi halinde yatırdığı bedel alıcıya iade edilecek.
ELEKTRONİK ORTAMDA AÇIK ARTIRMAYA AİT KARARLAR
Teklifte, elektronik ortamda açık artırma suretiyle satışa ait kararlar de düzenleniyor. Haczolunan malın satışı, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi’ne entegre elektronik satış portalında açık artırma suretiyle yapılacak. Açık artırmada teklif verme müddeti yedi gün olacak.
Açık artırma, ilanda belirtilen gün ve saat aralığında ve teklif verme yoluyla yapılacak. Teklif verenlerin şahsi ayrıntıları, artırma müddeti ortasında bilişim sistemini işleten kamu bakılırsavlileri hariç hiç kimse tarafınca görülemeyecek ve bilişim sisteminde gösterilemeyecek.
Teklifler içindeki fark, satışa çıkarılan malın muhammen değerinin binde birinden ve her biçimde 100 liradan az olamayacak.
Açık artırmada en yüksek teklifi veren, artırma mühleti ortasında kendisinden yüksek bir teklif verilmedikçe teklifini çekemeyecek ve teminatını alamayacak.
Açık artırma müddetinin son 10 dakikası ortasında yeni bir teklifin verilmesi halinde açık artırma bir sefere mahsus olmak üzere 10 dakika uzatılacak.
Elektronik satış portalında satış süreçlerinin inançlı bir biçimde gerçekleştirilmesini engelleyen yahut elektronik satış sistemi ile ihale alıcılarının hak ve menfaatlerine ziyan veren internet siteleri hakkında, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Cürümlerle Uğraş Edilmesi Hakkında Kanun kararları uygulanacak.
Elektronik satış portalının işleyişini ya da güvenliğini tehlikeye sokan yahut satış portalına erişimi engelleyen ya da zorlaştıran nitelikte aksiyonlarda bulunan gerçek ve hukuksal şahısların, satış portalma girişi Adalet Bakanlığınca üç ay mühletle engellenecek. Engelleme süreci, derhal uygulanmaya başlanacak ve satış portalının ilgili bireylerin gorebileceği bir kısmında duyurulacak. Bu sürece karşı, duyuru tarihinden itibaren 15 gün ortasında Kabahatler Kanunu kararları uyarınca sulh ceza hâkimliğine başvurulabilecek. Hakim, başvuruyu çabuk olarak karara bağlayacak. Müracaatın yapılmış olması ihalenin tamamlanmasını engellemeyecek.
Teklif verme mühleti ortasında bilişim sisteminin bakımı yahut güzelleştirilmesi için gerekli olan süreçler yapılabilecek. Bu süreçler, ihalenin geçerliliğini etkilemeyecek.
HACZEDİLEN MALIN SATIŞINA AİT HAZIRLIK SÜREÇLERİ
Teklifle, haczedilen malın elektronik ortamda satışına ait hazırlık süreçleri de bir daha belirleniyor.
Buna nazaran birinci ve ikinci artırmanın yapılacağı gün ve saat aralığı, başlangıç tarihinden en az 15 gün evvel ilan edilecek. Elektronik satış portalında yapılacak ilan, artırmanın bitimine kadar erişime açık tutulacak. İkinci artırmanın başlangıç tarihi, birinci artırmanın bitimi tarihinden itibaren bir ayı geçmeyecek biçimde belirlenecek.
İlanın biçimi ve gazete ile yapılıp yapılmayacağı icra dairesince alakadarların menfaatlerine en muvafık geleni nazarı dikkate alınarak tayin olunacak. İlanın yurt seviyesinde yayımlanan bir gazete ile yapılmasına karar verilmesi halinde bu ilan satış talebi tarihinde tirajı 50 bin üzerinde olan ve yurt seviyesinde dağıtımı yapılan gazetelerden biriyle yapılacak.
Gazete ile yapılacak ilanlara satılacak şeyin cinsi, mahiyeti, değerli vasıfları, muhammen değeri ve bulunduğu yer, birinci ve ikinci artırmanın yapılacağı gün ve saat aralığı ile artırmaya ait ayrıntıların yer aldığı elektronik satış portalı yazılacak. İcra dairesince yapılması mecburî ilanlar haricinde, taraflar elektronik satış portalında yer alan ilan metnini, masrafı kendilerine ilişkin olmak üzere, diledikleri vasıtalarla ilan edebilecek. Fakat özel mahiyetteki bu ilan resmi muameleye etki etmeyecek.
İlan edilen metinler içinde farklılık bulunması halinde elektronik satış portalında ilan edilen metin temel alınacak.
Gazetede yahut elektronik satış portalında ilanı yapılan metindeki yanılgılar, ihale tarihi değiştirilmeksizin yalnızca elektronik satış portalında ilanen düzeltilecek. Bu düzeltme ilanı ilgililere ayrıyeten bildiri edilmeyecek.
Elektronik satış portalında yapılacak ilanda şu konular yer alacak:
– Satılacak şeyin cinsi, mahiyeti, kıymetli vasıfları, muhammen değeri, bulunduğu yer ve var ise görselleri ile artırma şartnamesinde yer alan başka ayrıntıları,
– Artırmaya katılabilmek için mahcuzun değerinin yüzde onunu karşılayacak meblağdaki teminatın satışı yapan icra dairesinin banka hesabına yatırılmasının mecburî olduğu, teminatın nakit olması durumunda en geç artırma müddetinin bitimindilk evvelki gün saat 23:30’a kadar yatırılması gerektiği,
– Gösterilecek teminatın teminat mektubu olması halinde, artırmaya katılacakların, en geç artırma mühletinin bitimindilk evvelki iş günü mesai bitimine kadar satışa husus mahcuzun değerinin yüzde onunu karşılayacak fiyatta kesin ve süresiz banka teminat mektubunu, satışı yapan icra dairesine tevdi etmelerinin mecburî olduğu,
– Temsilci vasıtasıyla artırmaya katılacakların, en geç artırma müddetinin bitimindilk evvelki iş günü mesai bitimine kadar satışı yapan icra dairesine müracaat etmelerinin zarurî olduğu,
– Paylı satışın mümkün olduğu hallerde açık artırma konusu malı muhakkak hisselerle satın almak isteyen müşterek alıcıların, en geç artırma mühletinin bitimindilk evvelki iş günü mesai bitimine kadar satışı yapan icra dairesine müracaat etmelerinin mecburî olduğu,
– Satış talep eden ve artırmaya katılmak isteyen alacaklı ile paydaşlığın satış suretiyle giderilmesinde artırmaya katılmak isteyen hisse sahibinin, en geç artırma mühletinin bitimindilk evvelki iş günü mesai bitimine kadar satışı yapan icra dairesine müracaat etmeleri halinde alacağın yahut iştirak hissesinin teminatı karşıladığı ölçü kadar kendilerinden teminat alınmayacağı,
– Kurallar yerine gelmişse malın en yüksek teklif verene ihale edileceği,
– Elektronik satış portalında verilecek tekliflerin haczedilen malın muhammen değerinin yüzde 50’si ile o malla teminat altına alınan ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan alacakların toplamından hangisi fazla ise bu ölçüsü ve ayrıyeten bu ölçüye ek olarak paraya çevirme ve paylaştırma masraflarını geçmesi gerektiği,
– İhale alıcısının en yüksek teklifi verip de mühleti ortasında ihale bedelini yatırmaması halinde, alınan teminatın iade edilmeyip evvela satış masraflarından düşülmek üzere alacaklarına mahsuben hak sahiplerine ödeneceği,
– Taban ihale bedelinin teklif edilmemesi niçiniyle ihalenin yapılamadığı yahut en yüksek teklif verenin ihale bedelini yatırmaması sebebiyle ihalenin iptal edildiği hallerde ikinci artırmanın birinci açık artırmadaki koşullar çerçevesinde tekrar yapılacağı,
– İhale alıcısının, satış bedelinin tamamını ihalenin gerçekleştiğine ait tutanağın elektronik satış portalında ilan edildiği tarihten itibaren en geç yedi gün ortasında icra dairesi hesabına ödemesi gerektiği,
– Satışa katılanların bütün ekleriyle birlikte şartnameyi görmüş ve içeriğini kabul etmiş sayılacakları,
– İhalenin katılaşması üzerine malın tescil ve teslim süreçlerinin yapılacağı.
İhalenin nihaileşmesi üzerine taşınırın ihale alıcısına teslimi yahut sicile kayıtlı malın ihale alıcısı ismine tescili, damga vergisi ve katma kıymet vergisinin yatırılmasından daha sonra gerçekleştirilecek. İhale alıcısı ihalenin katılaşması üzerine icra dairesine müracaatla katma bedel vergisi beyannamesini düzenletmek zorunda olacak.