Ethereum
New member
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, iktisatta devreye alınan yeni araçların ve adımların belirtildiğı 20 Aralık’ta piyasaya rastgele bir müdahale olmadığını belirterek, “Kimse devreye girmedi, yalnızca binlerce ferdî satıcı devreye girdi, adeta yarıştılar” dedi.
Bakan Nebati, A Haber ve A Para ortak yayınında iktisat gündemine ait soruları yanıtladı.
Son 3 aylık periyotta ruhsal bir harp olduğunu aktaran Nebati, “bu biçimde bir psikolojiden içeriye hakikat oynadılar. Çok açık söylüyorum. Ufacık bir tasarrufu olanları epey süratli bir biçimde ekonomiyi daraltacak ve döviz fiyatlarını yükseltecek biçimde kanalize ettiler. Bu geçen pazartesi prestiji ile bitti” dedi.
“20 ARALIK EN DEĞERLİ GÜNLERDEN BİRİ OLARAK ANILACAK”
Nebati, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türkiye İktisat Modeli’nin tekliflerini kamuoyuna tabir etmeye başladığı andan itibaren kimilerinin büyük şok yaşadığını lisana getirerek, “Bireylerin adeta dolarını avrosunu bozdurmak için internet sitelerini dondurduğu, çökerttiği bir güne dönüştü 20 Aralık. Sayın Cumhurbaşkanımızın bu modele ait önlemleri sunduğu gün tarihi bir gündür. 20 Aralık bundan daha sonra Türkiye’nin en kıymetli günlerinden birisi olarak anılacaktır” diye konuştu.
20 Aralık’ın iktisat ve siyasi literatürüne de girdiğini vurgulayan Nebati, kelam konusu gecenin bununla birlikte 3 ay boyunca ülke iktisadını önemli biçimde kilitleyenlerin bir defa daha hayal kırıklığına uğradıkları değerli bir gece olduğunu söylemiş oldu.
“DÖVİZ BOZDURMAK İÇİN BEŞERLER YARIŞA GİRDİ”
Bakan Nebati, “o gece art kapıdan dolar satıldı” tezlerine “Asla mutlaka hiç bir biçimde kimse devreye girmedi. Yalnızca binlerce ferdi satıcı devreye girdi, adeta yarıştılar. O gece döviz bozdurmak için adeta beşerler yarışa girdi” halinde karşılık verdi.
Türkiye Cumhuriyeti ya da aklı başındaki her ülkenin bir anda her türlü enstrümanını ilgili yerlerde kullanacağına dikkati çeken Nebati, “Dünyada bütün merkez bankaları, bütün kamu maliyesi araçları bu işler içindir. Türkiye’de para siyasetiyle mali siyasetin bir arada yürüdüğü, her türlü kamu kurum kuruluşlarının ilgililerinin yeknesak, bütüncül bir bakış acısıyla ahenk içerisinde olduğu bir müddetcin içerisindeyiz” değerlendirmesinde bulundu.
Nebati, ihracatın artırıldığı, teknolojik endüstrinin geliştirildiği, teknolojik mamüllerin ve katma kıymeti yüksek mamüllerin sağlandığı, bunun için de selektif alanlarda ithalatı engelleyici, ihracatı arttırıcı alanları genişletecek adımların atıldığını ve atılacağını vurguladı.
“YENİ BİR ARAÇ GELİYOR, PROJE KREDİLERİ”
Proje bankacılığının bilgilerina da değinen Nebati, şunları kaydetti:
“Bundan daha sonra bizim belirlediğimiz alanlarda, fazlaca özel şartlarda gerçekleştirilecek olan yatırımların ya da projelerin kredilerinin takip edilmesini de sağlayacak bir metot geliştireceğiz. Bu ne demek, siz Türkiye için stratejik ehemmiyete haiz değerli bir yatırım yapmak için geldiniz. Bankadan projenizi ortaya koydunuz ve bu projeniz katma pahası devasa yükseklikte, ilgili bir yerde gerçekleştirilmesi de kısa müddette sağlanacaksa, banka, o projeyi bizim de desteklediğimiz yol ve formüllerle fazlaca ucuz ve her insanın hayret edebileceği bir oranla o yatırımların gerçekleştirilmesini sağlayacak. O yatırımların gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini, elde edilecek mamüllerin dönüşümlerinin nasıl olduğunu da takip edecek bir formül gelecek.”
Nebati, bu biçimdece proje olarak üretime yönelik bir alanda verilen krediyi sıkı biçimde takip edecek bir sistem oluşturulduğunu söylemiş oldu.
“TOPLUMUN PSİKOLOJİSİYLE OYNADILAR”
Dolmabahçe’de yapılan doruktan sızan kimi sözlere de açıklık getiren Nebati, “Finansal okur müellifliği olanlar döviz fiyatlarındaki artışın karşılığının olmadığını bakılırsabilecek beşerler ancak toplum finansal okur müellif olmak zorunda değil ve bilmiyor. Finansal okur muharrir olmayanları yönlendiren, içeride hareketlendiren Türkiye’deki güçlerdir” dedi.
Nebati, faiz arttırılmadan bu işin daha sağlam bir biçimde çözüldüğünü toplumun goreceğini vurgulayarak, “Kim ki döviz olarak ziyan görmüşse, son 3 ayda siyasal parti yöneticilerine, gazetecilere, internette yayın yapanlara, bilhassa önlerinde profesör, doçent, hekim titri olan insanlara gidin dava açın. Zira onlar özgür düşüş var dediler, 1 dolar 22 lira biçiminde swap mutabakatı yapıldı dediler. Hepsi geçersiz, palavra bilgiler. Büsbütün manipüle eden bilgiler ve toplumun psikolojisiyle oynadılar” diye konuştu.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun cürüm duyurularına değinen Nebati, kurumun daha süratli biçimde hareket etmesi gerektiğini, geçersiz, aldatıcı, spekülatif, manipülatif hatta ihanete varan telaffuzlarda bulunanlara derhal dava açması gerektiğini vurguladı.
“TÜİK SAYILARIYLA OYNAMANIZ İÇİN MECNUN OLMANIZ LAZIM”
Nebati, 19 yıldır hür piyasa ve kambiyo rejimiyle ilgili bir geri adım atılmadığının altını çizerek, şu biçimde devam etti:
“Borsa İstanbul’umuz dünyanın en şeffaf kurumlarından bir adedidir, birinci sıradadır. O kadar hayli geniş imkanlara sahip. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Avrupa İstatistik Ofisi’ne (Eurostat) bağlı ve burada her an denetlenebilen, şeffaf ve her yıl ve Avrupa standartlarının üstünde işler yaptığı tescillenen bir kurum bulunmasına karşın TÜİK’i de berbat bir hale sokuyorlar. TÜİK 550 bin kalemde fiyat alıyor ve ayda 4 sefer piyasadan fiyat alıyor. Dijital ortam epey geliştiği için de anlık fiyat alabiliyor. Buna müdahil olmanız, buranın sayılarıyla oynamanız için meczup olmanız lazım. Net söylüyorum, bu, ‘Ben milletlerarası akredite olmuş bir kurum olmaktan çıkıyorum.’ demektir. Bunu hiç bir iktidar yapmaz, hiç bir TÜİK lideri buna yürek edemez.”
“KAMBİYO REJİMİNDEN ASLA VAZGEÇMEYECEĞİZ”
Merkez Bankasının da dünyanın en şeffaf merkez bankalarından birisi olmak zorunda olduğunu vurgulayan Nebati, “Merkez Bankası şeffaftır. Bu şeffaflık içerisinde hesap verir, bilançolar açıktır. Bu sayıların üzerinde oynama yapması, kamu otoritesinin farklı istikametlere gitmesi mümkün değil. Hür piyasa iktisadına yüzde 100 sadığız. Kambiyo rejimi asla vazgeçemeyeceğimiz bir şey. Zira Türkiye, bunlar üzerinde yürüyor” diye konuştu.
“DÖVİZ KIRILDI, UMUTLAR FARKLILAŞTI”
20 Aralık’ın bir milat olduğuna işaret eden Nebati, kelam konusu tarihten itibaren küçük/büyük hiç bir yatırımcının manipülatif telaffuzları ciddiye almadığını belirtti.
Nebati, eşiyle birlikte pazara gittiğini ve meblağları yerinde incelediğini kaydederek, “İnsanlar ‘Ne oldu da Türkiye bir anda bu noktaya geldi’ diyor. Döviz kırıldı, umutlar farklılaştı. Satıcının da tüketicinin de davranışını anlıyorum” dedi.
Yıl sonu büyüme beklentisinin de çift hane olacağına işaret eden Nebati, “Bir ülkede geleceğe ilişkin beklentiniz yoksa şirketinizi kapatırsınız. 2019’da 85 bin şirket açılmışken, aylarca meskenlerde kapalı kaldığımız 2020’de 103 bine yaklaşmış bir şirket açılışı var. Umutsuz bir ülkede bu olmaz” formunda konuştu.
Nebati, birtakım kesitlerin yapılan çalışmalarla hazineye ziyan verdiği istikametinde tezler ortaya atıldığını belirterek, “Borç stoku 4,5 trilyon lira artmış bir Türkiye mi, yoksa döviz fiyatları düştüğü için borç stoku azalmış, bilançolarını daha rahat bir biçimde uygulanabileceği, önünüzü bakılırsabileceğiniz bir Türkiye mi? Döviz fiyatları rekabet edilebilir optimal düzeye kendisi gelecek, hiç bir müdahalemiz yok. Hazinemizin yahut Merkez Bankamızın üzerine gelecek bir yük yok, bunu 3 ay daha sonra goreceğiz” dedi.
“TÜRK LİRASINA OLAN İNANÇ TESİS EDİLMİŞTİR”
Dövizdeki dalgalanmaların bittiğini yalnızca yavaşça salınım olduğunu lisana getiren Nebati, dövizin rayına oturacağını söylemiş oldu.
Nebati, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın cuma günü yeni mevduat çeşidinden 23,8 milyar lira faydalanıldığına yönelik açıklamalarını anımsatarak, “Şimdi, Türk lirası mevduatlar 38 milyar lira arttı. Vatandaş dolarını, avrosunu bozduruyor Türk lirasına geçiyor. Türk lirasına olan inanç tesis edilmiştir. İştirak bankalarımızda bugün girdi çok düzgündü, sayılar 1,5 milyar lira oldu” diye konuştu.
Maliyenin sabit gelirlilerin maaşlarına yönelik yapılacak çalışmalara katiyetle pürüz olmayacağını vurgulayan Nebati, bunu yaparken de maliye siyasetlerinde ve bütçede asla disiplinsizlik yapmayacaklarını aktardı.
“ÇİFT HANELİ BÜYÜMEYE YANLIŞSIZ GİDİYORUZ”
Nebati, yeni tip corona virüs (Covid-19) sürecinde vatandaşın mağduriyetini gidermek ismine biroldukça adımlar atıldığını lisana getirerek, “Geçici olarak getirilen şeylerden vakti vaktinde vazgeçersiniz. Salgın devrinde hiç bir insan ziyan görmesin diye eşel taşınabilir uyguladık. Salgın bitti, iktisat canlı, yüzde 12’lere, çift haneli büyümeye gerçek gidiyoruz, ülkede çarklar dönüyor, ihracat da patlama yaparken eski sistemlere devam edemeyiz. Türkiye dinamik bir ülke, kamu maliyesi önemli” dedi.
“ÇOK ÇOK YAKIN BİR VAKİTTE GÜZEL MUTABAKATLAR GELİYOR”
Bu açıklanan modelin akabinde birfazlaca sivil toplum örgütü ve piyasa temsilcileriyle toplantılar yapacaklarını lisana getiren Nebati, birinci vakit içinderda Londra’ya gideceklerini ve yabancı yatırımcılarla buluşacaklarını tabir etti.
Nebati, bunun ardından de çeşitli yurt içi ve yurt dışı ziyaretlerde bulunacaklarını kaydederek, “Swap mutabakatlarıyla ilgili Merkez Bankası görüşmelerini sürdürüyor. Swap mutabakatları şimdi neticelendi. Güzel muahedeler geliyor, hayli fazlaca yakın bir vakitte.” değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Nebati, A Haber ve A Para ortak yayınında iktisat gündemine ait soruları yanıtladı.
Son 3 aylık periyotta ruhsal bir harp olduğunu aktaran Nebati, “bu biçimde bir psikolojiden içeriye hakikat oynadılar. Çok açık söylüyorum. Ufacık bir tasarrufu olanları epey süratli bir biçimde ekonomiyi daraltacak ve döviz fiyatlarını yükseltecek biçimde kanalize ettiler. Bu geçen pazartesi prestiji ile bitti” dedi.
“20 ARALIK EN DEĞERLİ GÜNLERDEN BİRİ OLARAK ANILACAK”
Nebati, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türkiye İktisat Modeli’nin tekliflerini kamuoyuna tabir etmeye başladığı andan itibaren kimilerinin büyük şok yaşadığını lisana getirerek, “Bireylerin adeta dolarını avrosunu bozdurmak için internet sitelerini dondurduğu, çökerttiği bir güne dönüştü 20 Aralık. Sayın Cumhurbaşkanımızın bu modele ait önlemleri sunduğu gün tarihi bir gündür. 20 Aralık bundan daha sonra Türkiye’nin en kıymetli günlerinden birisi olarak anılacaktır” diye konuştu.
20 Aralık’ın iktisat ve siyasi literatürüne de girdiğini vurgulayan Nebati, kelam konusu gecenin bununla birlikte 3 ay boyunca ülke iktisadını önemli biçimde kilitleyenlerin bir defa daha hayal kırıklığına uğradıkları değerli bir gece olduğunu söylemiş oldu.
“DÖVİZ BOZDURMAK İÇİN BEŞERLER YARIŞA GİRDİ”
Bakan Nebati, “o gece art kapıdan dolar satıldı” tezlerine “Asla mutlaka hiç bir biçimde kimse devreye girmedi. Yalnızca binlerce ferdi satıcı devreye girdi, adeta yarıştılar. O gece döviz bozdurmak için adeta beşerler yarışa girdi” halinde karşılık verdi.
Türkiye Cumhuriyeti ya da aklı başındaki her ülkenin bir anda her türlü enstrümanını ilgili yerlerde kullanacağına dikkati çeken Nebati, “Dünyada bütün merkez bankaları, bütün kamu maliyesi araçları bu işler içindir. Türkiye’de para siyasetiyle mali siyasetin bir arada yürüdüğü, her türlü kamu kurum kuruluşlarının ilgililerinin yeknesak, bütüncül bir bakış acısıyla ahenk içerisinde olduğu bir müddetcin içerisindeyiz” değerlendirmesinde bulundu.
Nebati, ihracatın artırıldığı, teknolojik endüstrinin geliştirildiği, teknolojik mamüllerin ve katma kıymeti yüksek mamüllerin sağlandığı, bunun için de selektif alanlarda ithalatı engelleyici, ihracatı arttırıcı alanları genişletecek adımların atıldığını ve atılacağını vurguladı.
“YENİ BİR ARAÇ GELİYOR, PROJE KREDİLERİ”
Proje bankacılığının bilgilerina da değinen Nebati, şunları kaydetti:
“Bundan daha sonra bizim belirlediğimiz alanlarda, fazlaca özel şartlarda gerçekleştirilecek olan yatırımların ya da projelerin kredilerinin takip edilmesini de sağlayacak bir metot geliştireceğiz. Bu ne demek, siz Türkiye için stratejik ehemmiyete haiz değerli bir yatırım yapmak için geldiniz. Bankadan projenizi ortaya koydunuz ve bu projeniz katma pahası devasa yükseklikte, ilgili bir yerde gerçekleştirilmesi de kısa müddette sağlanacaksa, banka, o projeyi bizim de desteklediğimiz yol ve formüllerle fazlaca ucuz ve her insanın hayret edebileceği bir oranla o yatırımların gerçekleştirilmesini sağlayacak. O yatırımların gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini, elde edilecek mamüllerin dönüşümlerinin nasıl olduğunu da takip edecek bir formül gelecek.”
Nebati, bu biçimdece proje olarak üretime yönelik bir alanda verilen krediyi sıkı biçimde takip edecek bir sistem oluşturulduğunu söylemiş oldu.
“TOPLUMUN PSİKOLOJİSİYLE OYNADILAR”
Dolmabahçe’de yapılan doruktan sızan kimi sözlere de açıklık getiren Nebati, “Finansal okur müellifliği olanlar döviz fiyatlarındaki artışın karşılığının olmadığını bakılırsabilecek beşerler ancak toplum finansal okur müellif olmak zorunda değil ve bilmiyor. Finansal okur muharrir olmayanları yönlendiren, içeride hareketlendiren Türkiye’deki güçlerdir” dedi.
Nebati, faiz arttırılmadan bu işin daha sağlam bir biçimde çözüldüğünü toplumun goreceğini vurgulayarak, “Kim ki döviz olarak ziyan görmüşse, son 3 ayda siyasal parti yöneticilerine, gazetecilere, internette yayın yapanlara, bilhassa önlerinde profesör, doçent, hekim titri olan insanlara gidin dava açın. Zira onlar özgür düşüş var dediler, 1 dolar 22 lira biçiminde swap mutabakatı yapıldı dediler. Hepsi geçersiz, palavra bilgiler. Büsbütün manipüle eden bilgiler ve toplumun psikolojisiyle oynadılar” diye konuştu.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun cürüm duyurularına değinen Nebati, kurumun daha süratli biçimde hareket etmesi gerektiğini, geçersiz, aldatıcı, spekülatif, manipülatif hatta ihanete varan telaffuzlarda bulunanlara derhal dava açması gerektiğini vurguladı.
“TÜİK SAYILARIYLA OYNAMANIZ İÇİN MECNUN OLMANIZ LAZIM”
Nebati, 19 yıldır hür piyasa ve kambiyo rejimiyle ilgili bir geri adım atılmadığının altını çizerek, şu biçimde devam etti:
“Borsa İstanbul’umuz dünyanın en şeffaf kurumlarından bir adedidir, birinci sıradadır. O kadar hayli geniş imkanlara sahip. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Avrupa İstatistik Ofisi’ne (Eurostat) bağlı ve burada her an denetlenebilen, şeffaf ve her yıl ve Avrupa standartlarının üstünde işler yaptığı tescillenen bir kurum bulunmasına karşın TÜİK’i de berbat bir hale sokuyorlar. TÜİK 550 bin kalemde fiyat alıyor ve ayda 4 sefer piyasadan fiyat alıyor. Dijital ortam epey geliştiği için de anlık fiyat alabiliyor. Buna müdahil olmanız, buranın sayılarıyla oynamanız için meczup olmanız lazım. Net söylüyorum, bu, ‘Ben milletlerarası akredite olmuş bir kurum olmaktan çıkıyorum.’ demektir. Bunu hiç bir iktidar yapmaz, hiç bir TÜİK lideri buna yürek edemez.”
“KAMBİYO REJİMİNDEN ASLA VAZGEÇMEYECEĞİZ”
Merkez Bankasının da dünyanın en şeffaf merkez bankalarından birisi olmak zorunda olduğunu vurgulayan Nebati, “Merkez Bankası şeffaftır. Bu şeffaflık içerisinde hesap verir, bilançolar açıktır. Bu sayıların üzerinde oynama yapması, kamu otoritesinin farklı istikametlere gitmesi mümkün değil. Hür piyasa iktisadına yüzde 100 sadığız. Kambiyo rejimi asla vazgeçemeyeceğimiz bir şey. Zira Türkiye, bunlar üzerinde yürüyor” diye konuştu.
“DÖVİZ KIRILDI, UMUTLAR FARKLILAŞTI”
20 Aralık’ın bir milat olduğuna işaret eden Nebati, kelam konusu tarihten itibaren küçük/büyük hiç bir yatırımcının manipülatif telaffuzları ciddiye almadığını belirtti.
Nebati, eşiyle birlikte pazara gittiğini ve meblağları yerinde incelediğini kaydederek, “İnsanlar ‘Ne oldu da Türkiye bir anda bu noktaya geldi’ diyor. Döviz kırıldı, umutlar farklılaştı. Satıcının da tüketicinin de davranışını anlıyorum” dedi.
Yıl sonu büyüme beklentisinin de çift hane olacağına işaret eden Nebati, “Bir ülkede geleceğe ilişkin beklentiniz yoksa şirketinizi kapatırsınız. 2019’da 85 bin şirket açılmışken, aylarca meskenlerde kapalı kaldığımız 2020’de 103 bine yaklaşmış bir şirket açılışı var. Umutsuz bir ülkede bu olmaz” formunda konuştu.
Nebati, birtakım kesitlerin yapılan çalışmalarla hazineye ziyan verdiği istikametinde tezler ortaya atıldığını belirterek, “Borç stoku 4,5 trilyon lira artmış bir Türkiye mi, yoksa döviz fiyatları düştüğü için borç stoku azalmış, bilançolarını daha rahat bir biçimde uygulanabileceği, önünüzü bakılırsabileceğiniz bir Türkiye mi? Döviz fiyatları rekabet edilebilir optimal düzeye kendisi gelecek, hiç bir müdahalemiz yok. Hazinemizin yahut Merkez Bankamızın üzerine gelecek bir yük yok, bunu 3 ay daha sonra goreceğiz” dedi.
“TÜRK LİRASINA OLAN İNANÇ TESİS EDİLMİŞTİR”
Dövizdeki dalgalanmaların bittiğini yalnızca yavaşça salınım olduğunu lisana getiren Nebati, dövizin rayına oturacağını söylemiş oldu.
Nebati, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın cuma günü yeni mevduat çeşidinden 23,8 milyar lira faydalanıldığına yönelik açıklamalarını anımsatarak, “Şimdi, Türk lirası mevduatlar 38 milyar lira arttı. Vatandaş dolarını, avrosunu bozduruyor Türk lirasına geçiyor. Türk lirasına olan inanç tesis edilmiştir. İştirak bankalarımızda bugün girdi çok düzgündü, sayılar 1,5 milyar lira oldu” diye konuştu.
Maliyenin sabit gelirlilerin maaşlarına yönelik yapılacak çalışmalara katiyetle pürüz olmayacağını vurgulayan Nebati, bunu yaparken de maliye siyasetlerinde ve bütçede asla disiplinsizlik yapmayacaklarını aktardı.
“ÇİFT HANELİ BÜYÜMEYE YANLIŞSIZ GİDİYORUZ”
Nebati, yeni tip corona virüs (Covid-19) sürecinde vatandaşın mağduriyetini gidermek ismine biroldukça adımlar atıldığını lisana getirerek, “Geçici olarak getirilen şeylerden vakti vaktinde vazgeçersiniz. Salgın devrinde hiç bir insan ziyan görmesin diye eşel taşınabilir uyguladık. Salgın bitti, iktisat canlı, yüzde 12’lere, çift haneli büyümeye gerçek gidiyoruz, ülkede çarklar dönüyor, ihracat da patlama yaparken eski sistemlere devam edemeyiz. Türkiye dinamik bir ülke, kamu maliyesi önemli” dedi.
“ÇOK ÇOK YAKIN BİR VAKİTTE GÜZEL MUTABAKATLAR GELİYOR”
Bu açıklanan modelin akabinde birfazlaca sivil toplum örgütü ve piyasa temsilcileriyle toplantılar yapacaklarını lisana getiren Nebati, birinci vakit içinderda Londra’ya gideceklerini ve yabancı yatırımcılarla buluşacaklarını tabir etti.
Nebati, bunun ardından de çeşitli yurt içi ve yurt dışı ziyaretlerde bulunacaklarını kaydederek, “Swap mutabakatlarıyla ilgili Merkez Bankası görüşmelerini sürdürüyor. Swap mutabakatları şimdi neticelendi. Güzel muahedeler geliyor, hayli fazlaca yakın bir vakitte.” değerlendirmesinde bulundu.