Dünya uçlardaki hava olaylarının tesirinde

Professional

New member
Dünya Meteoroloji Tertibi bilgilerine göre, su kaynaklı afetler son 50 yıldaki afetler içinde insani ve ekonomik açıdan en çok kayba niye olan afetler oldu. Kuraklık dünyada 650 bin kişinin vefatına yol açarken fırtına 577 bin 232, sel 58 bin 700 ve çok sıcaklık 55 bin 736 can aldı. Dünya son birkaç haftadır sel, kuraklık ve sıcak hava dalgası başta olmak üzere çok hava olaylarına sahne oldu. Almanya, Avusturya, Çin ve Türkiye üzere ülkelerde sel felaketi meydana gelirken Kanada, Amerika ve Avrupa’nın kimi ülkeleri sıcak hava dalgası niçiniyle kavruldu. Türkiye’de Artvin ve Rize sel felaketinden en çok etkilenen kentler oldu. İç Anadolu, Güney ve Doğu Anadolu ise kuraklığın tesirinde kaldı. Ana havza barajlara gelen yağış ölçüsü bu yılın birinci 5 ayında uzun yıllar ortalamasına bakılırsa yüzde 50 azalırken kuraklık niçiniyle elektrik üretiminde hidroelektrik santrallerinin hissesinde önemli düşüş yaşandı.

ÖNEMLİ ARTIŞ VAR

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğanay Tolunay, Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada, iklimin en az 20-25 yıllık periyottaki meteorolojik olayların ortalaması olarak söz edildiğini belirterek “Tek bir yağışa bakıldığında bunu iklim değişikliğine bağlamak gerçek mu değil mi diye bir tartışma var. Artvin’de olan yağış iklim değişikliğindendir ya da değildir demek gerçek değil lakin uzun yıllar ortalamasına baktığımızda hem dünyada tıpkı vakitte Türkiye’de sellerin sayısında önemli artış görüyoruz” dedi.

SEBEBİ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

Bu artışın sebebinin iklim değişikliği olduğunu lisana getiren Tolunay, konuşmasını şu biçimde sürdürdü: “Sanayi Devrimi’nden bu yana dünyanın sıcaklığı yaklaşık 1.2 derece arttı ve daha da artacak. Sıcaklık artışı su döngüsünü bozuyor. Sıcaklığın artmasıyla deniz ve karadan gerçekleşen buharlaşma olayı artıyor. Örneğin, Karadeniz daha sıcak olduğu için, ki Karadeniz’in sıcaklığı bu bayram sürecinde 30 dereceye yaklaşmıştı, bu atmosfere daha fazla su buharı verilmesi ve sıcak olduğu için atmosferdeki hava kütlelerinde daha fazla su buharı bulunması demek. Su buharıyla güçlü olan hava kütleleri Karadeniz ve Akdeniz’de yüksek sıra dağlarla karşılaştığında orografik yağışlar dediğimiz yağışlar meydana geliyor. O dağları aşarken esasen yüksek ölçüde su buharı taşıyan hava kütleleri soğuduğunda daha şiddetli sağanak yağış bırakıyor. Uzun senelerda bu türlü su döngüsünün bozulması niçiniyle sellerde artış olduğunu söyleyebiliriz.” Tolunay, sıcaklık artışı ve buharlaşmanın artmasıyla İç Anadolu üzere bölgelerde kuraklık yaşandığında dikkati çekerek, “Bu büsbütün iklim değişikliğinin kararıdur lakin tek bir yağış değil, uzun yıllar ortalamasının kararıdur” dedi.