Professional
New member
Salgın periyodunda internetin hayatımızdaki yeri epey daha kapsayıcı oldu. Bu süreçte mesainin büyük kısmının konuta taşınması, eğitimin çevrimiçi gerçekleşmesi ve toplumsal medya platformlarında geçirilen müddetin artması internet şebekesi üstünde önemli bir yük yarattı. Bir konutta birebir anda 4-5 kişinin interneti kullanımı ilişki meseleleri oluşturdu. Bu kimi meskenlerde 7-8 şahsa çıktı. Tüketicilerin talebine altyapı tıpkı süratte karşılık veremedi. Bu yoğunluğun ve yükün gerçek manada karşılanabilmesi için ise tüm Türkiye’de şebekeden konuta kadar gerçek bir fiber altyapısının yaygınlaştırılması kural.
SÜRAT VE KALİTE DÜŞÜK
Başka taraftan internet suratının ehemmiyeti kullanıcılar için fazlaca daha kritik hale geldi. Lakin Türkiye’nin bu bahisteki yeri istenilen seviyede değil. Dünyada internet suratında birinci 100 ülke içinde Türkiye maalesef kendisine yer bulamıyor. Bu sıralamada üst tırmanmanın en kıymetli yolu ise fiber altyapının süratle büyümesi. Lakin bu bahiste operatörlerin daima bir arada hareket etmesi ve kamunun herkes için teşvik edici olması koşul.
BİRAZ KARMAŞIK
Her hafta bir mesleği deneyimlediğimiz İşin Peşinde köşesi için bugünkü durağımız Diyarbakır’ın Bağlar ilçesi… Burada saha takımı ile birlikte fiber sınır döşeyeceğiz. Fakat Nâzım Hikmet Caddesi’ndeki işe başlamadan evvel Turkcell Fiber Şebekesi Saha Operasyonları ve Planlama Müdürü Onur Cantürk bana iş planını ve benim neler yapacağımı anlatıyor. Ne kadar ayrıntılı dinleyip not alsam da kullanılan tabirler ve işin evreleri biraz anlaşılması güç.
BÖLÜNDÜKÇE DÜŞÜYOR
Şimdiye kadar olan kısımda pek teknik ayrıntılar yoktu lakin Onur Cantürk, işin karmaşık kısmına geldiğimizde yine devreye giriyor ve anlatıyor: “Fiber altyapı epeyce yeni. Türkiye’de şimdiye kadar daima bakır altyapı vardı. Bakırın metal pahası yüksek lakin internet suratını fiber teknolojisindeki cam üzere yüksek süratte sağlayamıyor. Şebekenin yüksek süratte sağladığı internet bakır çizgiler uzadıkça ve bölündükçe düşüyor. ötürüsıyla siz yüksek süratte internet satın alsanız bile bu tam sağlanamayabiliyor. Üstelik fiber çizgi konutunuzun içine kadar girmiyorsa bu fiber irtibatı manasına gelmez. Yanlışsız ve süratli bir irtibat için şebekenden modeme kadar cam kablo kullanılması gerekir.”
FAZLA BÜKME!
Kılavuz kabloyu açılan çukura serip üzerine alüminyum ikaz bandını koyup yolu betonla eski haline getiriyoruz. Artık binaya kadar açılan bu çizgiden kabloları çekeceğiz. Lakin fiber teknolojisi bu manada biraz fazla dikkat ve titizlik istiyor çünkü kabloyu biraz fazla bükerseniz yüzlerce metrelik sınırın internet temasını kaybedebilirsiniz. Çalışanlar bu noktada adeta iğne-iplik titizliğiyle çalışıyor.
SAÇ TELİ ÜZERE
FİBER kablonun içerisinde fazlaca sayıda ve saç teli inceliğinde cam kablolar var ve internet bu ince kablolardan geçiyor. İçinde internet olan fiber optik kablodan bir temas ile binaya fiber internet sağlamak için ‘oldukçalama’ yapılıyor. İşte o saç teli inceliğindeki kablo özel bir aygıt sayesinde ek yapılarak oldukçalanıyor. Bir fiber kılı 16 aboneye yüksek süratte internet sağlıyor. İlişki çekilen binada 36 daire olduğu için 3 kıldan irtibat yapılıyor. Yani bu 3 kıl 48 aboneye internet verebilir. Fiber sınırı bina ortasındaki sonlandırma kutusuna kadar ulaştırıp irtibat sinyalinin alınması ile işi sonlandırdık.
BİRİNCİ EVVEL MAKİNE
Saha ve iş güvenliği sağlandıktan daha sonra işe başlıyoruz. Birinci evvel hafriyat yapılacak yerde öteki bir altyapıya ziyan vermemek için radar aygıtı yardımı ile denetim sağlandıktan daha sonra asfalt üzerinde traşer denilen aygıtla 10 santimetre genişliğinde, 50 santimetre derinliğinde bir çukur açılıyor. Buraya kadar işler kolay makineler kazıyı yapıyor ancak iş binalara yaklaştıkça ele kazma-kürek alıp bir 10-12 metre uzunluğunda çukur açmak gerekiyor. Kazmayı her vurduğunuzda Diyarbakır’ın sıcağını daha yakından hissediyorsunuz. Kazmayla yumuşatılan alanı kürekle temizleyip kabloların geçmesine uygun hale getiriyorum. çabucak sonrasında cadde ile binayı ayıran duvara karot ile bir delik açtık.
NE KADAR KAZANIYORLAR?
Alanda farklı farklı bakılırsavlerde çalışan mühendis, ustabaşı, kablo çalışanı ve ek üretim ustası üzere işçi yer alıyor. Örneğin bir fiber optik ek ustası ortalama 7-8 bin TL içinde yarara sahip olabiliyor.
HAFRİYAT İŞİ ZORLUYOR
İrtibat hepimiz için değerli. Fakat işi alanda yapan işçi için bu süreçleri süratle yerine getirmek çok sıkıntı. Kar, yağmur demeden o çukurların kazılıp ilişkinin sağlanması gerek. Üstelik her alanda iş makinesi de çalışamıyor. Burada eline kazma kürek alıp kablo çeken emekçilerin büyük bir emeği var.
SEFERBERLİK KURAL
Hafriyat ve ilişki çalışmaları sırasında Turkcell grubuna fiber konusunda Türkiye’nin niye yavaş kaldığını sordum. Bu hususta kendilerinin adım atmaktan çekinmediğinden hatta çok istekli olduklarından bir de ne kadar adım atılırsa atılsın bu işin tüm operatörlere kamunun takviyesi ve tüm operatörlerin işbirliğinde hoş bir sonuç vereceğinden bahsettiler.
BELEDİYELERİN SÜRATLİ HAREKET ETMESİ GEREK
Çalışmalar sırasında öğrendiğime nazaran fiber konusunda tüm operatörlerin ortak sorunu lokal idareler ve emsal kuruluşların yeni sınırlar için müsaade verme konusunda süratli hareket etmeyerek zorluk çıkarmaları. Hatta birtakım belediyeler hafriyat müsaadelerini bekletip yüksek fiyat de talep ediyormuş. Bir de daha evvel operatörler tarafınca döşenen fiber altyapı vakit zaman çeşitli kurumlar ve belediye gruplarının öteki çalışmaları için dikkat edilmeden ziyan gördüğü için vatandaş için irtibat meseleleri yaşanıyormuş.
MEMLEKETLER ARASI SINIRLAR
Fiber sınırlar ortasından geçtiği ülke kadar komşu ülkeler için de kıymetli bir pahaya sahip. Bugün saha çalışmasına konuk olduğumuz bu çizgi üzerinden İran, Irak, Gürcistan ve Azerbaycan üzere komşu ülkelerin de internet trafiği taşınıyor. Hatta bu sınırlar için dev toplumsal medya devleri ve ülkeler kullanım fiyatı de ödüyor.
SÜRAT VE KALİTE DÜŞÜK
Başka taraftan internet suratının ehemmiyeti kullanıcılar için fazlaca daha kritik hale geldi. Lakin Türkiye’nin bu bahisteki yeri istenilen seviyede değil. Dünyada internet suratında birinci 100 ülke içinde Türkiye maalesef kendisine yer bulamıyor. Bu sıralamada üst tırmanmanın en kıymetli yolu ise fiber altyapının süratle büyümesi. Lakin bu bahiste operatörlerin daima bir arada hareket etmesi ve kamunun herkes için teşvik edici olması koşul.
BİRAZ KARMAŞIK
Her hafta bir mesleği deneyimlediğimiz İşin Peşinde köşesi için bugünkü durağımız Diyarbakır’ın Bağlar ilçesi… Burada saha takımı ile birlikte fiber sınır döşeyeceğiz. Fakat Nâzım Hikmet Caddesi’ndeki işe başlamadan evvel Turkcell Fiber Şebekesi Saha Operasyonları ve Planlama Müdürü Onur Cantürk bana iş planını ve benim neler yapacağımı anlatıyor. Ne kadar ayrıntılı dinleyip not alsam da kullanılan tabirler ve işin evreleri biraz anlaşılması güç.
BÖLÜNDÜKÇE DÜŞÜYOR
Şimdiye kadar olan kısımda pek teknik ayrıntılar yoktu lakin Onur Cantürk, işin karmaşık kısmına geldiğimizde yine devreye giriyor ve anlatıyor: “Fiber altyapı epeyce yeni. Türkiye’de şimdiye kadar daima bakır altyapı vardı. Bakırın metal pahası yüksek lakin internet suratını fiber teknolojisindeki cam üzere yüksek süratte sağlayamıyor. Şebekenin yüksek süratte sağladığı internet bakır çizgiler uzadıkça ve bölündükçe düşüyor. ötürüsıyla siz yüksek süratte internet satın alsanız bile bu tam sağlanamayabiliyor. Üstelik fiber çizgi konutunuzun içine kadar girmiyorsa bu fiber irtibatı manasına gelmez. Yanlışsız ve süratli bir irtibat için şebekenden modeme kadar cam kablo kullanılması gerekir.”
FAZLA BÜKME!
Kılavuz kabloyu açılan çukura serip üzerine alüminyum ikaz bandını koyup yolu betonla eski haline getiriyoruz. Artık binaya kadar açılan bu çizgiden kabloları çekeceğiz. Lakin fiber teknolojisi bu manada biraz fazla dikkat ve titizlik istiyor çünkü kabloyu biraz fazla bükerseniz yüzlerce metrelik sınırın internet temasını kaybedebilirsiniz. Çalışanlar bu noktada adeta iğne-iplik titizliğiyle çalışıyor.
SAÇ TELİ ÜZERE
FİBER kablonun içerisinde fazlaca sayıda ve saç teli inceliğinde cam kablolar var ve internet bu ince kablolardan geçiyor. İçinde internet olan fiber optik kablodan bir temas ile binaya fiber internet sağlamak için ‘oldukçalama’ yapılıyor. İşte o saç teli inceliğindeki kablo özel bir aygıt sayesinde ek yapılarak oldukçalanıyor. Bir fiber kılı 16 aboneye yüksek süratte internet sağlıyor. İlişki çekilen binada 36 daire olduğu için 3 kıldan irtibat yapılıyor. Yani bu 3 kıl 48 aboneye internet verebilir. Fiber sınırı bina ortasındaki sonlandırma kutusuna kadar ulaştırıp irtibat sinyalinin alınması ile işi sonlandırdık.
BİRİNCİ EVVEL MAKİNE
Saha ve iş güvenliği sağlandıktan daha sonra işe başlıyoruz. Birinci evvel hafriyat yapılacak yerde öteki bir altyapıya ziyan vermemek için radar aygıtı yardımı ile denetim sağlandıktan daha sonra asfalt üzerinde traşer denilen aygıtla 10 santimetre genişliğinde, 50 santimetre derinliğinde bir çukur açılıyor. Buraya kadar işler kolay makineler kazıyı yapıyor ancak iş binalara yaklaştıkça ele kazma-kürek alıp bir 10-12 metre uzunluğunda çukur açmak gerekiyor. Kazmayı her vurduğunuzda Diyarbakır’ın sıcağını daha yakından hissediyorsunuz. Kazmayla yumuşatılan alanı kürekle temizleyip kabloların geçmesine uygun hale getiriyorum. çabucak sonrasında cadde ile binayı ayıran duvara karot ile bir delik açtık.
NE KADAR KAZANIYORLAR?
Alanda farklı farklı bakılırsavlerde çalışan mühendis, ustabaşı, kablo çalışanı ve ek üretim ustası üzere işçi yer alıyor. Örneğin bir fiber optik ek ustası ortalama 7-8 bin TL içinde yarara sahip olabiliyor.
HAFRİYAT İŞİ ZORLUYOR
İrtibat hepimiz için değerli. Fakat işi alanda yapan işçi için bu süreçleri süratle yerine getirmek çok sıkıntı. Kar, yağmur demeden o çukurların kazılıp ilişkinin sağlanması gerek. Üstelik her alanda iş makinesi de çalışamıyor. Burada eline kazma kürek alıp kablo çeken emekçilerin büyük bir emeği var.
SEFERBERLİK KURAL
Hafriyat ve ilişki çalışmaları sırasında Turkcell grubuna fiber konusunda Türkiye’nin niye yavaş kaldığını sordum. Bu hususta kendilerinin adım atmaktan çekinmediğinden hatta çok istekli olduklarından bir de ne kadar adım atılırsa atılsın bu işin tüm operatörlere kamunun takviyesi ve tüm operatörlerin işbirliğinde hoş bir sonuç vereceğinden bahsettiler.
BELEDİYELERİN SÜRATLİ HAREKET ETMESİ GEREK
Çalışmalar sırasında öğrendiğime nazaran fiber konusunda tüm operatörlerin ortak sorunu lokal idareler ve emsal kuruluşların yeni sınırlar için müsaade verme konusunda süratli hareket etmeyerek zorluk çıkarmaları. Hatta birtakım belediyeler hafriyat müsaadelerini bekletip yüksek fiyat de talep ediyormuş. Bir de daha evvel operatörler tarafınca döşenen fiber altyapı vakit zaman çeşitli kurumlar ve belediye gruplarının öteki çalışmaları için dikkat edilmeden ziyan gördüğü için vatandaş için irtibat meseleleri yaşanıyormuş.
MEMLEKETLER ARASI SINIRLAR
Fiber sınırlar ortasından geçtiği ülke kadar komşu ülkeler için de kıymetli bir pahaya sahip. Bugün saha çalışmasına konuk olduğumuz bu çizgi üzerinden İran, Irak, Gürcistan ve Azerbaycan üzere komşu ülkelerin de internet trafiği taşınıyor. Hatta bu sınırlar için dev toplumsal medya devleri ve ülkeler kullanım fiyatı de ödüyor.