Professional
New member
İktisatta kurallarla çelişen idarenin yansıması olan enflasyondaki önü alınamayan tırmanış 84 milyonu fakirleştirdi. Memurlara yılın birinci yarısı için yüzde 7.5 artırım verilirken TÜİK ocak enflasyonunu yüzde 11 olarak duyurdu. Artırım furyası gözetilerek yapılan maaş artırımı, yılın birinci üç haftasında hayat pahalılığının gerisine düştü. Canavarın kasımdan bu yana iki kat büyümesiyle oluşan vahamete uzmanlar da dikkat çekti.
TABAN FİYATIN SATIN ALMA GÜCÜ GEÇEN YILIN GERİSİNDE
Oğuz Demir “Memur artırımı da taban fiyat artırımı da eridi. Hükümet ivedilikle satın alma gücünün korunmasına dönük tedbir almalı” daveti yaptı. Minimum fiyatın geçen yıl 2 bin 825 lira olduğunu hatırlatan Yalçın Karatepe de “Bin lirası 2021’in enflasyonuyla erimişti. Bu ay da 472 lira daha ele geçmeden gitti. Satın alma gücünde toplam kayıp 1.490 lira. Yeni minimum fiyatın satın alma gücü geçen yılkinin altına inmiş oldu” dedi.
MAYISTA YÜZDE 50’NİN ÜSTÜNE ÇIKACAK
Hazine Bakanı Nebati’nin “Enflasyonda yüzde 50’yi goreceğimizi düşünmüyorum. Umarım yanılmam” kelamları daha sonrası iki global kuruluştan dikkat çeken iddia geldi. JP Morgan, Türkiye’de enflasyonun mayısta yüzde 55’le tepe yapacağını, kasıma kadar da yüzde 50 civarında kalacağını belirtti. S&P’nin öngörüsünde de ‘Enflasyonun yılın büyük kısmında yüzde 50’yi aşmasını bekliyoruz’ tabirine yer verildi.
ENFLASYON MAAŞ ARTIRIMLARINI 1 AYDA BİTİRDİ
Artan döviz kurları maliyetleri katlarken, TÜİK’e göre enflasyon yüzde 48’i aşarak 19 yılın rekorunu kırdı. Yüksek enflasyon memur, emekli ve minimum ücretliye yapılan artırımları buharlaştırdı. Maaş artırımları yılın birinci ayında biterken, alım gücü de düştü. Yüzde 50 artırım yapılan minimum fiyat birinci aydan 472 lira erirken, yüzde 7,5 artış yapılan memur ve memur emeklilerinin o artırımından da eser kalmadığı üzere eksiye geçti. 2 bin 500 lira maaş alan emekli ise açlık hududunun yarısına mahkum edildi.
Türk Lirası’nda yaşanan paha kaybı, ekonomik belirsizlikler enflasyonun rekor kırmasına niye oldu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bilgilerine göre enflasyon yüzde 48’i aşarak 19 yılın rekorunu kırdı. Yüksek enflasyon yapılan maaş artırımlarını yılın birinci ayında bitirirken alım gücü süratle düştü.
2021 yılında uygulanan 2 bin 825 liralık minimum fiyatta yıl sonunda açıklanan yüzde 36’lık enflasyon oranı niçiniyle satın alma gücünde bin 18 liralık kayıp yaşanmıştı bunun telafisi için minimum fiyata bin 425 lira artırım yapılmış yüzde 50’nin üzerinde artış sağlanarak 4 bin 250 liranın üzerine çıkarılmıştı.
Fakat ocak ayında açıklanan yüzde 11,10 enflasyon oranı yeni fiyatın 472 lirasını götürdü. Taban ücretlinin kaybı yıllık enflasyona bakılırsa ise bin 490 lira olarak kaydedilirken, yılın birinci ayında satın alma gücünde 65 lira daha kayıp yaşandı.
Memur ve memur emeklilerine 2022’nin birinci 6 aylık devri için yüzde 5 artırım verilmişti. Fakat kasım ve aralık aylarında adeta artırım yağmuru yaşanınca yüzde 2,5 ek artırımla toplam artırım yüzde 7,5’e yükseltildi. Fakat TÜFE daha ocakta yüzde 11,10 olunca tüm artırım buhar olduğu üzere memur ve emekli artırımı eksiye geçti. Öte yandan yüksek enflasyon, yılın başında artırım ya da ek artırım verilmeyen, yalnızca geçmiş enflasyon kaybı telafi edilen personel, esnaf ve çiftçi emeklilerini daha fazla vurdu.
2 bin 500 liraya yükseltilen en düşük personel emeklisi aylığının alım gücü, TÜFE’nin yüzde 11,10’a çıkmasıyla ocak sonunda 250 lira birden düştü. 2 bin 500 lirayla geçinme hesapları yapan emekliler açlık sonunun yarısıyla yaşamaya mahkum edildi. Yetkililer enflasyonun düşüceğini belirtmesine karşın milletlerarası kuruluşların yayınladığı raporlara nazaran enflasyon yüzde 50’yi aşacak ve yılın büyük kısmında de bu oranın üzerinde olacak.
‘YILIN BÜYÜK KISMINDA YÜZDE 50’NİN ÜZERİNDE SEYİR İZLENECEK’
Döviz kurları maliyetleri katlarken, enflasyon da tarihi rekorunu kırarak son 19 yılın doruğunu gördü. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, enflasyonun nisan ayında yüzde 50’nin altında tepe yapacağını belirterek “Enflasyonda yüzde 50 düzeylerini goreceğimizi düşünmüyorum. Umarım yanılmam’’ dedi. Lakin memleketler arası kuruluşlar yayınladıkları raporlarda enflasyonun yüzde 50’yi aşacağını ve yılın büyük kısmında bu oranın üzerinde kalacağını aktardı. JP Morgan, Türkiye’de enflasyon oranının mayıs ayında yüzde 55 ile tepe yaparak, kasım ayına kadar yüzde 50 civarında kalacağını ve 2022’nin sonunda yüzde 35’e düşebileceğini öngördü. JP Morgan yayımladığı raporda, Türkiye’de ocak ayında doğalgaz, elektrik, alkol ve tütünde vergilerde kıymetli artışlar yaşandığının da altını çizdi. Kurum raporda, ayrıyeten enflasyon iddialarını değiştirmediklerini vurguladı.
TCMB DEĞERLENDİRMESİNDE GÜÇ VURGUSU YAPILDI
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ocak’ta yüzde 48’i aşarak 20 yıla yakın mühletin en yüksek düzeyine çıkan enflasyonla ilgili değerlendirmesini yayımladı. Merkez Bankası değerlendirmesinde yıllık tüketici enflasyonundaki artışın alt kümeler geneline yayıldığını bu gelişmeye en bariz katkının güç fiyatlarından geldiğini belirtti. Değerlendirmede güç fiyatlarının enflasyon üstündeki tesirine vurgu yapıldı. Güç enflasyonunun memleketler arası petrol fiyatlarındaki artış ile elektrik, doğal gaz, şebeke suyu üzere yönetilen/yönlendirilen kalemlerdeki gelişmeler sonucunda kıymetli ölçüde yükseldiğini söyleyen Merkez, tüketici meblağları üzerinde başta elektrik olmak üzere güç maliyetlerindeki artışların ikincil tesirlerinin de izlendiğine dikkat çekti. Besin yıllık enflasyonundaki yükselişin alt kümeler genelinde devam ettiğini belirten TCMB evvelki periyotlarda nispeten daha ölçülü seyreden taze meyve ve zerzevat enflasyonunun ocakta yüksek artış sergilediğini söz etti.
TCMB değerlendirmesinde üretici enflasyonu ve çekirdek göstergelere ait olarak ise ‘’Başta güç ve metal olmak üzere milletlerarası emtia meblağlarında bölümler geneline yayılan artışlar ile tedarik zincirlerindeki aksamalar sonucunda üretici fiyatları kaynaklı baskılar sürmüştür. Bu görünüm altında, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonları ve ana eğilimlerindeki yükseliş devam etmiştir’’ değerlendirmesini yaptı.
‘EN YÜKSEK FİYAT BİLE ÇOKTAN ERİDİ’
Enflasyonla birlikte fiyatların de süratle erdiğini belirten ekonomistler alım gücünün korunmasına yönelik tedbirlerin alınması gerektiğini vurguluyor. Doç. Dr.Oğuz Demir yaptığı değerlendirmede maaş artırımlarını üç başlıkta ele almak gerektiğini belirterek ‘’Birincisi memur maaş artırımları. Burada ikinci altı aylık enflasyon farkının üzerine yüzde 7,5 artırım yapıldı.
Yani artırımın büyük bir kısmı 2021 yılında enflasyonla erimişti. Yüzde 7,5’lik artırım da ocak ayındaki yüzde 11’lik enflasyonla erimiş oldu. İkinci başlık ise taban fiyat artırımı. Yüzde 29-50 içinde (AGİ’nin kalkması niçiniyle) artırım aldı minimum ücretliler. Burada da yıllık enflasyona bakmak gerekiyor.
En yüksek artırım oranına erişen ve yüzde 50 artırım alan taban ücretlinin dahi satın alma gücü bir daha yüksek aralık ve ocak enflasyonu ile bir arada erimiş oldu. Üçüncü küme ise taban fiyat haricinde fiyatlı çalışanlar. Yani özel bölüm çalışanları. Burada fiyat artışları taban fiyattaki artışın oran olarak yüksek olması niçiniyle bu yıl yüzde 20-40 içinde yapıldı.
Bu açıdan ücretlilerin satın alma gücü de 2021 enflasyonu ve yüksek ocak enflasyonu ile oldukcatan eridi. Hükümetin, personel ve patron kısımları ile bir ortaya gelerek ivedilikle yüksek enflasyon ortamında vatandaşın alım gücünün korunmasına yönelik tedbir alması gerekiyor. Aksi taktirde enflasyonun bu türlü önümüzdeki 3-4 ay daha yüksek seyredeceğini dikkate alırsak önemli bir toplumsal buhran ile karşı karşıya kalacağız’’ dedi.
‘TÜRKİYE’DE GENEL MAKROEKONOMİK BELİRSİZLİK SÜRÜYOR’
Türkiye’nin enflasyon bilgilerini pahalandıran kredi derecelendirme kuruluşu S&P Küresel Ratings, 2022’nin büyük kısmında Türkiye’de yıllık enflasyonun yüzde 50’yi geçmesini bekliyor. Kurum Türkiye’de yıllık ortalama enflasyon iddiasını 2022 için yüzde 49,5’e, 2023 için ise yüzde 14,5’e yükseltti. Kredi derecelendirme kuruluşu S&P, Türkiye’nin makroekonomik görünümüne ait yaptığı güncelleme kapsamında, 2022 büyüme varsayımını yüzde 3,7’de tuttu ve bu varsayımda hem üst hem aşağı istikametli riskler gördüğünü belirtti. S&P Analisti Tatiana Lysenko imzalı değerlendirmede, “Enflasyon Aralık 2022’de baz tesiriyle düşecektir fakat yüzde 30’un üzerinde kalacaktır. beraberinde, Türkiye’nin genel makroekonomik yörüngesi, ekonomik siyasetinin istikameti konusunda netlik olmaması niçiniyle belirsizliğini koruyor” denildi.
‘ARTIŞLAR FAKAT 3 HAFTAYI KARŞILAYABİLDİ’
Memura yapılan artırımın ocak ayının 3 haftasında bittiğini belirten ekonomist Alaattin Aktaş,‘’Şahane bir öngörü, şahane bir hesaplama! Memura 2022’nin birinci yarısı için verilen yüzde 7,5’lik artırım, ocak ayının birinci üç haftasındaki enflasyonu lakin karşıladı. Artırım yüzde 7,5, aylık enflasyon yüzde 11,10. Memur ocak ayının 20’sinde alacaklı duruma geçti. Bu hesabı yapanlar, neredesiniz?’’ dedi. İktisatçı Prof.Dr. Yalçın Karatepe ise, ‘’Geçen yıl Minimum fiyat 2 bin 825 lira idi. Bunun yüzde 36,02’si (1.018 lira) 2021 yılı enflasyonu ile erimişti. 4 bin 250 liralık yeni taban fiyatın 472 lirası da daha ele geçmeden gitmiş. Satın alma gücünde toplam kayıp bin 490 lira. Taban fiyata ne kadar artırım yapılmıştı? Bin 425 lira Yeni taban fiyatın satın alma gücü geçen yılkinin altına inmiş oldu. Enflasyon epeyce süratli fakirleştiriyor. Yüksek enflasyonun yaşandığı bu vakitte, fiyatlar her 3 ayda bir enflasyona bakılırsa artırılmalı’’ tabirlerini kullandı.
19 YILIN REKORU KIRILDI
TÜİK datalarına bakılırsa yıllık enflasyon ocak ayındaTL’deki paha kaybı ve güç artırımlarının tesiriyle Nisan 2002’den bu yana en yüksek düzeye çıktı. TÜİK’in deklare ettiğı datalara göre, ocak ayında tüketici fiyat endeksi evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 48,69 arttı.TÜİK datalarına bakılırsa ocakta aylık enflasyon yüzde 11,10 oldu. Ocak ayında üretici fiyatları da hızlandı. Bilgilere nazaran üretici fiyat endeksi yıllık bazda yüzde 93,53 arttı. Aylık bazda üretici fiyatlarındaki artış ise yüzde 10,45 olarak kaydedildi. TÜİK’in deklare ettiğı datalara nazaran yıllık çekirdek enflasyon yüzde 39,45 oldu.
en çok AZALMA YAĞ KÜMESİNDE
DİSK, yüzde 50’li artırımlı yeni minimum fiyatın alım gücünün geçen yıla bakılırsa yaklaşık yüzde 8,5 azaldığını ortaya koyan araştırma raporunu yayınladı. 2021 yılında minimum fiyat 2 bin 825 liradan 4 bin 253 liraya yükseltilse de rekor kıran enflasyon niçiniyle alım gücü düşmeye devam ediyor. DİSK’in araştırmasına bakılırsa bir minimum fiyatlı artırımlı maaşıyla bile geçen yıla göre artık yüzde 8,3 daha az besin alabiliyor. Alım gücündeki azalma en epey yüzde 15,2’yle yağ kümesinde. Bunu yüzde 13,9’la süt kümesi, yüzde 11,9’la et kümesi izledi. Araştırmada, besin hususlarındaki alım gücünü korumak için taban fiyatın ne kadar olması gerektiği de incelendi. Buna nazaran yağdaki alım gücünü korumak için taban fiyatın 6 bin 927 lira olması gerekiyor. Besin ele alındığında, seçilmiş eser kümelerinde orantısal olarak en hayli kayıp margarin ve patateste oldu.
TABAN FİYATIN SATIN ALMA GÜCÜ GEÇEN YILIN GERİSİNDE
Oğuz Demir “Memur artırımı da taban fiyat artırımı da eridi. Hükümet ivedilikle satın alma gücünün korunmasına dönük tedbir almalı” daveti yaptı. Minimum fiyatın geçen yıl 2 bin 825 lira olduğunu hatırlatan Yalçın Karatepe de “Bin lirası 2021’in enflasyonuyla erimişti. Bu ay da 472 lira daha ele geçmeden gitti. Satın alma gücünde toplam kayıp 1.490 lira. Yeni minimum fiyatın satın alma gücü geçen yılkinin altına inmiş oldu” dedi.
MAYISTA YÜZDE 50’NİN ÜSTÜNE ÇIKACAK
Hazine Bakanı Nebati’nin “Enflasyonda yüzde 50’yi goreceğimizi düşünmüyorum. Umarım yanılmam” kelamları daha sonrası iki global kuruluştan dikkat çeken iddia geldi. JP Morgan, Türkiye’de enflasyonun mayısta yüzde 55’le tepe yapacağını, kasıma kadar da yüzde 50 civarında kalacağını belirtti. S&P’nin öngörüsünde de ‘Enflasyonun yılın büyük kısmında yüzde 50’yi aşmasını bekliyoruz’ tabirine yer verildi.
ENFLASYON MAAŞ ARTIRIMLARINI 1 AYDA BİTİRDİ
Artan döviz kurları maliyetleri katlarken, TÜİK’e göre enflasyon yüzde 48’i aşarak 19 yılın rekorunu kırdı. Yüksek enflasyon memur, emekli ve minimum ücretliye yapılan artırımları buharlaştırdı. Maaş artırımları yılın birinci ayında biterken, alım gücü de düştü. Yüzde 50 artırım yapılan minimum fiyat birinci aydan 472 lira erirken, yüzde 7,5 artış yapılan memur ve memur emeklilerinin o artırımından da eser kalmadığı üzere eksiye geçti. 2 bin 500 lira maaş alan emekli ise açlık hududunun yarısına mahkum edildi.
Türk Lirası’nda yaşanan paha kaybı, ekonomik belirsizlikler enflasyonun rekor kırmasına niye oldu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bilgilerine göre enflasyon yüzde 48’i aşarak 19 yılın rekorunu kırdı. Yüksek enflasyon yapılan maaş artırımlarını yılın birinci ayında bitirirken alım gücü süratle düştü.
2021 yılında uygulanan 2 bin 825 liralık minimum fiyatta yıl sonunda açıklanan yüzde 36’lık enflasyon oranı niçiniyle satın alma gücünde bin 18 liralık kayıp yaşanmıştı bunun telafisi için minimum fiyata bin 425 lira artırım yapılmış yüzde 50’nin üzerinde artış sağlanarak 4 bin 250 liranın üzerine çıkarılmıştı.
Fakat ocak ayında açıklanan yüzde 11,10 enflasyon oranı yeni fiyatın 472 lirasını götürdü. Taban ücretlinin kaybı yıllık enflasyona bakılırsa ise bin 490 lira olarak kaydedilirken, yılın birinci ayında satın alma gücünde 65 lira daha kayıp yaşandı.
Memur ve memur emeklilerine 2022’nin birinci 6 aylık devri için yüzde 5 artırım verilmişti. Fakat kasım ve aralık aylarında adeta artırım yağmuru yaşanınca yüzde 2,5 ek artırımla toplam artırım yüzde 7,5’e yükseltildi. Fakat TÜFE daha ocakta yüzde 11,10 olunca tüm artırım buhar olduğu üzere memur ve emekli artırımı eksiye geçti. Öte yandan yüksek enflasyon, yılın başında artırım ya da ek artırım verilmeyen, yalnızca geçmiş enflasyon kaybı telafi edilen personel, esnaf ve çiftçi emeklilerini daha fazla vurdu.
2 bin 500 liraya yükseltilen en düşük personel emeklisi aylığının alım gücü, TÜFE’nin yüzde 11,10’a çıkmasıyla ocak sonunda 250 lira birden düştü. 2 bin 500 lirayla geçinme hesapları yapan emekliler açlık sonunun yarısıyla yaşamaya mahkum edildi. Yetkililer enflasyonun düşüceğini belirtmesine karşın milletlerarası kuruluşların yayınladığı raporlara nazaran enflasyon yüzde 50’yi aşacak ve yılın büyük kısmında de bu oranın üzerinde olacak.
‘YILIN BÜYÜK KISMINDA YÜZDE 50’NİN ÜZERİNDE SEYİR İZLENECEK’
Döviz kurları maliyetleri katlarken, enflasyon da tarihi rekorunu kırarak son 19 yılın doruğunu gördü. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, enflasyonun nisan ayında yüzde 50’nin altında tepe yapacağını belirterek “Enflasyonda yüzde 50 düzeylerini goreceğimizi düşünmüyorum. Umarım yanılmam’’ dedi. Lakin memleketler arası kuruluşlar yayınladıkları raporlarda enflasyonun yüzde 50’yi aşacağını ve yılın büyük kısmında bu oranın üzerinde kalacağını aktardı. JP Morgan, Türkiye’de enflasyon oranının mayıs ayında yüzde 55 ile tepe yaparak, kasım ayına kadar yüzde 50 civarında kalacağını ve 2022’nin sonunda yüzde 35’e düşebileceğini öngördü. JP Morgan yayımladığı raporda, Türkiye’de ocak ayında doğalgaz, elektrik, alkol ve tütünde vergilerde kıymetli artışlar yaşandığının da altını çizdi. Kurum raporda, ayrıyeten enflasyon iddialarını değiştirmediklerini vurguladı.
TCMB DEĞERLENDİRMESİNDE GÜÇ VURGUSU YAPILDI
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ocak’ta yüzde 48’i aşarak 20 yıla yakın mühletin en yüksek düzeyine çıkan enflasyonla ilgili değerlendirmesini yayımladı. Merkez Bankası değerlendirmesinde yıllık tüketici enflasyonundaki artışın alt kümeler geneline yayıldığını bu gelişmeye en bariz katkının güç fiyatlarından geldiğini belirtti. Değerlendirmede güç fiyatlarının enflasyon üstündeki tesirine vurgu yapıldı. Güç enflasyonunun memleketler arası petrol fiyatlarındaki artış ile elektrik, doğal gaz, şebeke suyu üzere yönetilen/yönlendirilen kalemlerdeki gelişmeler sonucunda kıymetli ölçüde yükseldiğini söyleyen Merkez, tüketici meblağları üzerinde başta elektrik olmak üzere güç maliyetlerindeki artışların ikincil tesirlerinin de izlendiğine dikkat çekti. Besin yıllık enflasyonundaki yükselişin alt kümeler genelinde devam ettiğini belirten TCMB evvelki periyotlarda nispeten daha ölçülü seyreden taze meyve ve zerzevat enflasyonunun ocakta yüksek artış sergilediğini söz etti.
TCMB değerlendirmesinde üretici enflasyonu ve çekirdek göstergelere ait olarak ise ‘’Başta güç ve metal olmak üzere milletlerarası emtia meblağlarında bölümler geneline yayılan artışlar ile tedarik zincirlerindeki aksamalar sonucunda üretici fiyatları kaynaklı baskılar sürmüştür. Bu görünüm altında, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonları ve ana eğilimlerindeki yükseliş devam etmiştir’’ değerlendirmesini yaptı.
‘EN YÜKSEK FİYAT BİLE ÇOKTAN ERİDİ’
Enflasyonla birlikte fiyatların de süratle erdiğini belirten ekonomistler alım gücünün korunmasına yönelik tedbirlerin alınması gerektiğini vurguluyor. Doç. Dr.Oğuz Demir yaptığı değerlendirmede maaş artırımlarını üç başlıkta ele almak gerektiğini belirterek ‘’Birincisi memur maaş artırımları. Burada ikinci altı aylık enflasyon farkının üzerine yüzde 7,5 artırım yapıldı.
Yani artırımın büyük bir kısmı 2021 yılında enflasyonla erimişti. Yüzde 7,5’lik artırım da ocak ayındaki yüzde 11’lik enflasyonla erimiş oldu. İkinci başlık ise taban fiyat artırımı. Yüzde 29-50 içinde (AGİ’nin kalkması niçiniyle) artırım aldı minimum ücretliler. Burada da yıllık enflasyona bakmak gerekiyor.
En yüksek artırım oranına erişen ve yüzde 50 artırım alan taban ücretlinin dahi satın alma gücü bir daha yüksek aralık ve ocak enflasyonu ile bir arada erimiş oldu. Üçüncü küme ise taban fiyat haricinde fiyatlı çalışanlar. Yani özel bölüm çalışanları. Burada fiyat artışları taban fiyattaki artışın oran olarak yüksek olması niçiniyle bu yıl yüzde 20-40 içinde yapıldı.
Bu açıdan ücretlilerin satın alma gücü de 2021 enflasyonu ve yüksek ocak enflasyonu ile oldukcatan eridi. Hükümetin, personel ve patron kısımları ile bir ortaya gelerek ivedilikle yüksek enflasyon ortamında vatandaşın alım gücünün korunmasına yönelik tedbir alması gerekiyor. Aksi taktirde enflasyonun bu türlü önümüzdeki 3-4 ay daha yüksek seyredeceğini dikkate alırsak önemli bir toplumsal buhran ile karşı karşıya kalacağız’’ dedi.
‘TÜRKİYE’DE GENEL MAKROEKONOMİK BELİRSİZLİK SÜRÜYOR’
Türkiye’nin enflasyon bilgilerini pahalandıran kredi derecelendirme kuruluşu S&P Küresel Ratings, 2022’nin büyük kısmında Türkiye’de yıllık enflasyonun yüzde 50’yi geçmesini bekliyor. Kurum Türkiye’de yıllık ortalama enflasyon iddiasını 2022 için yüzde 49,5’e, 2023 için ise yüzde 14,5’e yükseltti. Kredi derecelendirme kuruluşu S&P, Türkiye’nin makroekonomik görünümüne ait yaptığı güncelleme kapsamında, 2022 büyüme varsayımını yüzde 3,7’de tuttu ve bu varsayımda hem üst hem aşağı istikametli riskler gördüğünü belirtti. S&P Analisti Tatiana Lysenko imzalı değerlendirmede, “Enflasyon Aralık 2022’de baz tesiriyle düşecektir fakat yüzde 30’un üzerinde kalacaktır. beraberinde, Türkiye’nin genel makroekonomik yörüngesi, ekonomik siyasetinin istikameti konusunda netlik olmaması niçiniyle belirsizliğini koruyor” denildi.
‘ARTIŞLAR FAKAT 3 HAFTAYI KARŞILAYABİLDİ’
Memura yapılan artırımın ocak ayının 3 haftasında bittiğini belirten ekonomist Alaattin Aktaş,‘’Şahane bir öngörü, şahane bir hesaplama! Memura 2022’nin birinci yarısı için verilen yüzde 7,5’lik artırım, ocak ayının birinci üç haftasındaki enflasyonu lakin karşıladı. Artırım yüzde 7,5, aylık enflasyon yüzde 11,10. Memur ocak ayının 20’sinde alacaklı duruma geçti. Bu hesabı yapanlar, neredesiniz?’’ dedi. İktisatçı Prof.Dr. Yalçın Karatepe ise, ‘’Geçen yıl Minimum fiyat 2 bin 825 lira idi. Bunun yüzde 36,02’si (1.018 lira) 2021 yılı enflasyonu ile erimişti. 4 bin 250 liralık yeni taban fiyatın 472 lirası da daha ele geçmeden gitmiş. Satın alma gücünde toplam kayıp bin 490 lira. Taban fiyata ne kadar artırım yapılmıştı? Bin 425 lira Yeni taban fiyatın satın alma gücü geçen yılkinin altına inmiş oldu. Enflasyon epeyce süratli fakirleştiriyor. Yüksek enflasyonun yaşandığı bu vakitte, fiyatlar her 3 ayda bir enflasyona bakılırsa artırılmalı’’ tabirlerini kullandı.
19 YILIN REKORU KIRILDI
TÜİK datalarına bakılırsa yıllık enflasyon ocak ayındaTL’deki paha kaybı ve güç artırımlarının tesiriyle Nisan 2002’den bu yana en yüksek düzeye çıktı. TÜİK’in deklare ettiğı datalara göre, ocak ayında tüketici fiyat endeksi evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 48,69 arttı.TÜİK datalarına bakılırsa ocakta aylık enflasyon yüzde 11,10 oldu. Ocak ayında üretici fiyatları da hızlandı. Bilgilere nazaran üretici fiyat endeksi yıllık bazda yüzde 93,53 arttı. Aylık bazda üretici fiyatlarındaki artış ise yüzde 10,45 olarak kaydedildi. TÜİK’in deklare ettiğı datalara nazaran yıllık çekirdek enflasyon yüzde 39,45 oldu.
en çok AZALMA YAĞ KÜMESİNDE
DİSK, yüzde 50’li artırımlı yeni minimum fiyatın alım gücünün geçen yıla bakılırsa yaklaşık yüzde 8,5 azaldığını ortaya koyan araştırma raporunu yayınladı. 2021 yılında minimum fiyat 2 bin 825 liradan 4 bin 253 liraya yükseltilse de rekor kıran enflasyon niçiniyle alım gücü düşmeye devam ediyor. DİSK’in araştırmasına bakılırsa bir minimum fiyatlı artırımlı maaşıyla bile geçen yıla göre artık yüzde 8,3 daha az besin alabiliyor. Alım gücündeki azalma en epey yüzde 15,2’yle yağ kümesinde. Bunu yüzde 13,9’la süt kümesi, yüzde 11,9’la et kümesi izledi. Araştırmada, besin hususlarındaki alım gücünü korumak için taban fiyatın ne kadar olması gerektiği de incelendi. Buna nazaran yağdaki alım gücünü korumak için taban fiyatın 6 bin 927 lira olması gerekiyor. Besin ele alındığında, seçilmiş eser kümelerinde orantısal olarak en hayli kayıp margarin ve patateste oldu.