Professional
New member
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın 2020 yılı faaliyetlerine ait Sayıştay’ın kontrol raporunda kıymetli tespitlere yer verildi. Raporda, Avrasya Tüneli garanti ödemelerinde kullanılacak araç geçiş fiyatının ihale şartnamesi doğrultusunda hazırlanan Uygulama Kontratı kararlarından açık olarak tespit edilemediği açıklandı. Bu sebeple şirket ile imzalanan İşletme Protokolü’nde kararlar ihdas edildiği, fakat garanti ödemesi hesabında kullanılacak araç geçiş fiyatının tespitine ait İşletme Protokolü’yle getirilen kararın; Uygulama Kontratı kararına uygun olmadığı ileri sürüldü.
‘GEÇİŞ FİYATI DÜZENLEMESİ MEVZUATA UYGUN DEĞİL’
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre; Gerek bakanlık ile şirket içinde farklı bir İşletme Protokolü akdedilmesinin, gerekse de İşletme Protokolü’nde garanti ödemesi hesabında temel alınacak geçiş fiyatının belirlenmesine ait yapılan düzenlemenin mevzuata uygun olmadığı kaydedildi.
Rapora nazaran, Avrasya Tüneli’nde ocak ayında bundan evvelki yılın geçiş fiyatı, şubat-haziran devrinde o yıl için belirlenen şimdiki geçiş fiyatı uygulanıyor. Yılın birinci yarısında döviz kurundaki artış yüzde 5’i aşarsa temmuz-aralık devrinde ise aktüel döviz kuru üzerinden hesaplanan geçiş fiyatı uygulanıyor. Vatandaşlar, bu fiyatlar üzerinden ödeme yapıyor.
Sayıştay raporunda, ihale şartnamesine uygun hazırlanan Uygulama Sözleşmesi’nde garanti ödemesinin “o yıl için geçerli olan araç geçiş ücreti” üzerinden yapılacağının belirtilmesine rağmen, yılın tamamına ilişkin araç garanti bedelinin döviz kurlarındaki artışı da yansıtacak biçimde belirlenen fiyat üzerinden yapıldığı, bunun Uygulama Sözleşmesi’ne ters olduğu açıklandı.
‘456.3 MİLYON TL YERİNE 494.2 MİLYON TL GARANTİ ÖDEMESİ YAPILDI’
Rapora göre, 2020 yılında 25 milyon 376 bin araç garantisine karşılık geçen araç sayısı 12 milyon 609 binde kalınca İşletme Protokolü’ndeki karar çerçevesinde, yani döviz kurlarındaki artışı da yansıtacak biçimde belirlenen fiyat üzerinden şirkete toplam 494.2 milyon lira garanti ödemesi yapıldı. Raporda, yıl uzunluğu uygulanan üç farklı devirdeki geçiş fiyatları üzerinden ödeme yapılsaydı garanti ödemesinin 456.3 milyon lirada kalacağı, ikisinin içinde 37.9 milyon lira fark ortaya çıktığı söz edildi.
Raporda, “İhale sonuçlandıktan ve ihale şartnamesi içerisinde yer alan Uygulama Mukavelesi imzalandıktan daha sonra işin ödeme kaidelerinin taraflar içinde imzalanan İşletme Protokolü marifetiyle bakılırsavli Şirket lehine sonuç doğuracak biçimde değiştirilmesi manasına gelen bu türlü bir düzenlemenin, ihalenin temel unsurları olan rekabet, saydamlık ve eşit muamele unsurlarına karşıtlık teşkil ettiği bedellendirilmektedir. Çünkü, bu durumun ihaleye katılan isteklilerce tekliflerin hazırlanması kademesinde öngörülebilmesi mümkün değildir” denildi.
Raporda, bakanlığın bu argümana ait açıklamasına da yer verildi. Bakanlık açıklamasında, izleyen yıldan itibaren bu konunun hakkaniyet ölçüleri çerçevesinde bir daha kıymetlendirilebileceği söz edildi.
ARAÇ SAHİPLERİ FAZLA FİYAT ÖDEDİ
Raporda, her yılın başında hesaplanan yeni araç geçiş fiyatlarının belirlenmesinde kullanılan döviz kurlarının, Uygulama Sözleşmesi’ndeki tanımlamaya uygun olmadığının tespit edildiği açıklandı. Uygulama Sözleşmesi’nde geçiş fiyatlarının 2 Ocak’ta yayımlanan döviz kuru üzerinden hesaplanmasının öngörüldüğü, bunun bundan evvelki yılın son iş gününün kurunun uygulanması manasına geldiği söz edildi.
Birinci yıl da geçiş fiyatlarının 2016 yılının son iş gününe ilişkin döviz kuru üzerinden hesaplandığı kaydedilen raporda, izleyen senelerda bu uygulamaya son verildiği, 2 Ocak gününe ilişkin kurlar üzerinden hesaplama yapılmaya başlandığı tabir edildi.
Rapora bakılırsa, birinci yıldaki uygulama motamot devam etseydi 2020 yılında arabalardan yılın birinci ve ikinci yarısında KDV dahil sırasıyla 31.90 TL ve 41.90 TL geçiş fiyatı alınacaktı. Lakin, geçiş fiyatı sırasıyla 36.40 TL ve 41.80 TL olarak hesaplandı ve bakanlığın isteği doğrultusunda yılın tamamında 36.40 TL’lik geçiş fiyatı uygulandı. Raporda, şu biçimde denildi:
“Güncel geçiş fiyatları hesap edilirken Uygulama Sözleşmesi’nin döviz kurlarına ait kararının yanılgılı yorumlanması kararı 01.02.2020-30.06.2020 tarihleri ortası devirde tüneli kullanan araba sınıfındaki araçlardan bakılırsavli Şirket tarafınca her bir geçiş için KDV dâhil 4,50 TL (minibüs sınıfı araçlar için 6,80 TL) fazla tahsilat yapılması kararınu doğurmuştur.
2020 yılının belirtilen beş aylık işletme periyodunda taraflarca mutabık kalınan ödemeli geçiş yapan araba sayısının 2.873.737 adet ve minibüs sınıfı araç sayısının ise 186.674 adet olduğu dikkate alındığında, yeni geçiş fiyatları hesap edilirken döviz kurunun yanlışlı alınması sonucunda belirtilen periyot için tünelden fiyatlı geçiş yapan araçlardan KDV hariç toplam 13.130.792,12 TL fazla tahsilat yapılmasına niçiniyet verilmiştir.”
‘GEÇİŞ FİYATI DÜZENLEMESİ MEVZUATA UYGUN DEĞİL’
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre; Gerek bakanlık ile şirket içinde farklı bir İşletme Protokolü akdedilmesinin, gerekse de İşletme Protokolü’nde garanti ödemesi hesabında temel alınacak geçiş fiyatının belirlenmesine ait yapılan düzenlemenin mevzuata uygun olmadığı kaydedildi.
Rapora nazaran, Avrasya Tüneli’nde ocak ayında bundan evvelki yılın geçiş fiyatı, şubat-haziran devrinde o yıl için belirlenen şimdiki geçiş fiyatı uygulanıyor. Yılın birinci yarısında döviz kurundaki artış yüzde 5’i aşarsa temmuz-aralık devrinde ise aktüel döviz kuru üzerinden hesaplanan geçiş fiyatı uygulanıyor. Vatandaşlar, bu fiyatlar üzerinden ödeme yapıyor.
Sayıştay raporunda, ihale şartnamesine uygun hazırlanan Uygulama Sözleşmesi’nde garanti ödemesinin “o yıl için geçerli olan araç geçiş ücreti” üzerinden yapılacağının belirtilmesine rağmen, yılın tamamına ilişkin araç garanti bedelinin döviz kurlarındaki artışı da yansıtacak biçimde belirlenen fiyat üzerinden yapıldığı, bunun Uygulama Sözleşmesi’ne ters olduğu açıklandı.
‘456.3 MİLYON TL YERİNE 494.2 MİLYON TL GARANTİ ÖDEMESİ YAPILDI’
Rapora göre, 2020 yılında 25 milyon 376 bin araç garantisine karşılık geçen araç sayısı 12 milyon 609 binde kalınca İşletme Protokolü’ndeki karar çerçevesinde, yani döviz kurlarındaki artışı da yansıtacak biçimde belirlenen fiyat üzerinden şirkete toplam 494.2 milyon lira garanti ödemesi yapıldı. Raporda, yıl uzunluğu uygulanan üç farklı devirdeki geçiş fiyatları üzerinden ödeme yapılsaydı garanti ödemesinin 456.3 milyon lirada kalacağı, ikisinin içinde 37.9 milyon lira fark ortaya çıktığı söz edildi.
Raporda, “İhale sonuçlandıktan ve ihale şartnamesi içerisinde yer alan Uygulama Mukavelesi imzalandıktan daha sonra işin ödeme kaidelerinin taraflar içinde imzalanan İşletme Protokolü marifetiyle bakılırsavli Şirket lehine sonuç doğuracak biçimde değiştirilmesi manasına gelen bu türlü bir düzenlemenin, ihalenin temel unsurları olan rekabet, saydamlık ve eşit muamele unsurlarına karşıtlık teşkil ettiği bedellendirilmektedir. Çünkü, bu durumun ihaleye katılan isteklilerce tekliflerin hazırlanması kademesinde öngörülebilmesi mümkün değildir” denildi.
Raporda, bakanlığın bu argümana ait açıklamasına da yer verildi. Bakanlık açıklamasında, izleyen yıldan itibaren bu konunun hakkaniyet ölçüleri çerçevesinde bir daha kıymetlendirilebileceği söz edildi.
ARAÇ SAHİPLERİ FAZLA FİYAT ÖDEDİ
Raporda, her yılın başında hesaplanan yeni araç geçiş fiyatlarının belirlenmesinde kullanılan döviz kurlarının, Uygulama Sözleşmesi’ndeki tanımlamaya uygun olmadığının tespit edildiği açıklandı. Uygulama Sözleşmesi’nde geçiş fiyatlarının 2 Ocak’ta yayımlanan döviz kuru üzerinden hesaplanmasının öngörüldüğü, bunun bundan evvelki yılın son iş gününün kurunun uygulanması manasına geldiği söz edildi.
Birinci yıl da geçiş fiyatlarının 2016 yılının son iş gününe ilişkin döviz kuru üzerinden hesaplandığı kaydedilen raporda, izleyen senelerda bu uygulamaya son verildiği, 2 Ocak gününe ilişkin kurlar üzerinden hesaplama yapılmaya başlandığı tabir edildi.
Rapora bakılırsa, birinci yıldaki uygulama motamot devam etseydi 2020 yılında arabalardan yılın birinci ve ikinci yarısında KDV dahil sırasıyla 31.90 TL ve 41.90 TL geçiş fiyatı alınacaktı. Lakin, geçiş fiyatı sırasıyla 36.40 TL ve 41.80 TL olarak hesaplandı ve bakanlığın isteği doğrultusunda yılın tamamında 36.40 TL’lik geçiş fiyatı uygulandı. Raporda, şu biçimde denildi:
“Güncel geçiş fiyatları hesap edilirken Uygulama Sözleşmesi’nin döviz kurlarına ait kararının yanılgılı yorumlanması kararı 01.02.2020-30.06.2020 tarihleri ortası devirde tüneli kullanan araba sınıfındaki araçlardan bakılırsavli Şirket tarafınca her bir geçiş için KDV dâhil 4,50 TL (minibüs sınıfı araçlar için 6,80 TL) fazla tahsilat yapılması kararınu doğurmuştur.
2020 yılının belirtilen beş aylık işletme periyodunda taraflarca mutabık kalınan ödemeli geçiş yapan araba sayısının 2.873.737 adet ve minibüs sınıfı araç sayısının ise 186.674 adet olduğu dikkate alındığında, yeni geçiş fiyatları hesap edilirken döviz kurunun yanlışlı alınması sonucunda belirtilen periyot için tünelden fiyatlı geçiş yapan araçlardan KDV hariç toplam 13.130.792,12 TL fazla tahsilat yapılmasına niçiniyet verilmiştir.”